2A 2.2 Het verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Startopdracht

Noteer de antwoorden in je schrift:

- Waarom zijn voedingsvezels belangrijk voor je lichaam?

- Welke voedingsmiddelen bevatten veel voedingsvezels? 

1. Loop rustig het lokaal binnen en praat zachtjes
2. Ga zitten op je stoel
3. Oortjes doe je uit
4. Je jas hang je over je stoel
5. Pak je boek, schrift + pen
6. Maak de startopdracht alleen en in stilte. 
   

Antwoorden startopdracht

Voedingsvezels....

- stimuleren de darmen

- voorkomen obstipatie (verstopping)

- zorgen voor een verzadigd gevoel

- komen voor in plantaardige voedingsmiddelen (celwand)

Het zijn geen voedingsstoffen. Voedingsvezels worden zelf niet verteerd

Voeding en vertering

2.1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen
2.2 Het verteringsstelsel
2.3 De organen voor vertering
2.4 Gezonde voeding
2.5 Voedselbederf
2.6 Voeding/vertering bij zoogdieren

2.7 Nadenken over eten

2.8 Productinformatie

Programma

• Leerdoelen
• Video spijsvertering --> 3,5 minuten
• Uitleg basisstof 2 --> Het verteringsstelsel
• Leerdoelen checken
• Opdrachten maken
• Afsluiting 
  

Leerdoelen 2.2

• Je kunt de werking en functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven
• Je kunt de delen van een gebit noemen met hun functie
• Je kunt de werking en functie van de darmperistaltiek beschijven

Het verteringsstelsel
is ongeveer 9
meter lang. 

Het heeft ongeveer
24 uur nodig om

voedsel te verteren.

Vertering = Het afbreken van voedingsstoffen die niet door de darmwand heen kunnen, zodat ze wel door de darmwand heen kunnen. Daarna kunnen ze in het bloed  worden opgenomen.

Van mond naar kont

1. Mond
2. Slokdarm
3. Maag
4. Twaalfvingerige darm
5. Dunne darm
6. Dikke darm
7. Endeldarm           
8. Anus

Mond

Slokdarm

Lever

Maag

Alvleesklier

Dikke darm

Dunne darm

Het gebit

• Waarom hebben we een gebit? 
• Wat is het nut van kauwen?

     

Het gebit

• Waarom hebben we een gebit? 
• Wat is het nut van kauwen?

     - Oppervlaktevergroting!
Kauwen helpt verteren: 
-  Het bewerken van voedsel in je     darmkanaal totdat de       voedingsstoffen kunnen worden   opgenomen

Het gebit

• Waarom hebben we een gebit? 
• Wat is het nut van kauwen?

     - Oppervlaktevergroting!
Kauwen helpt verteren: 
-  Het bewerken van voedsel in je     darmkanaal totdat de       voedingsstoffen kunnen worden   opgenomen

Kauwen van voedsel

Door te kauwen krijg je een grotere oppervlakte

Wat is vertering?

• Grote voedingsstoffen zoals eiwitten, vetten en koolhydraten, kunnen niet meteen in het bloed worden opgenomen.

• Het klein maken van voedingsstoffen (door verteringssappen) heet vertering.

Verteringssappen bevatten enzymen

• Stoffen worden omgezet in andere stoffen door enzymen  -->  chemische vertering (scheikundige reactie).
• Enzymen versnellen een scheikundige reactie in een cel
• Zelf worden ze hierbij niet verbruikt! 

3 stappen verterings-enzymen

1. Binden

2. Knippen

3. Loslaten

Specifiek = Sleutel - slot principe

Enzymen zijn gevoelig voor  temperatuur

Substraat

Darmperistaltiek --> peristaltische bewegingen

Darmperistaltiek

Leerdoelen checken

• Je kunt de werking en functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven
• Je kunt de delen van een gebit noemen met hun functie
• Je kunt de werking en functie van de darmperistaltiek beschijven

Je slokdarm en je darmen maken peristaltische bewegingen. Wat is de functie van een peristaltische beweging?

Mechanische vertering: de voedselbrij wordt constant gekneden in alle darmen en ook in de maag. Dit heet de peristaltiek. Een bepaald onderdeel van voeding is noodzakelijk voor een goede peristaltiek. Welke?

Wanneer je iets eet dat niet goed voor je is, zoals bedorven vlees, verandert de peristaltiek van de darm en slokdarm om het zo snel mogelijk weer kwijt te raken. Wat gebeurt er dan?

Wat doen enzymen?

1. Enzymen verbranden voedingsstoffen
2. Enzymen versnellen het afbreken van voedingsstoffen
3. Enzymen bevatten verteringssappen
4. Enzymen nemen voedingstoffen op in het bloed

Wat is hier het enzym?

1. Rood
2. Geel
3. Blauw
4. Rood 1 en geel 2

In het speeksel zit het enzym amylase. Dit enzym versnelt de vertering van zetmeel. Kan dit enzym ook de vertering van eiwitten versnellen? Leg je antwoord uit.

Het gebit: de eerste stap in het verteren van voedsel

Snijtanden

Hoektanden

Kiezen

tanden waarmee stukken van voedsel wordt afgebeten

tanden waarmee stukken van voedsel wordt afgebeten

tanden met een knobbelige bovenkant waarmee voedsel wordt fijngemalen

Huiswerk

Lezen 2.2

Maken opdracht 1 t/m 3 en 5 t/m 9 

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist Uitlegvideo (havo)

Oefenen voedingsstoffen en functies