Klas4 H5.3" Geluidssterkte"

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

H5.3 Geluidssterkte

Leerdoelen H5.3

• Je kunt uitleggen wat de amplitude van een trilling is en in welke eenheid deze gemeten

     wordt.

 

• Je weet met welk apparaat je de geluidssterkte kunt meten.

• Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen de gehoordrempel en de pijngrens.

• Je kunt rekenen met decibels

Geluidssterkte

Wanneer een voorwerp trilt maakt het geluid. Trillen is heen en weer bewegen. De snaren van een gitaar trillen als je ze aanslaat. Hoe harder je de snaar  aanslaat hoe verder de snaar tijdens het trillen van de evenwichtstoestand gaat. De maximale uitwijking is dan groter. De maximale uitwijking noemen we ook wel de amplitude.

Amplitude en toonhoogte

Filmpje

Toonhoogte  en amplitude

Amplitude

Harder/zachter

Harder/zachter/hoger/lager

Geluidssterkte (decibel - dB)

Geluidssterkte

Gehoordrempel

Niet alle frequenties kun je als mens even goed horen. Onze oren zijn niet voor alle frequenties even gevoelig. Dat blijkt wel uit de grafiek hiernaast. In deze grafiek is de gehoordrempel getekend. Dit is de geluidssterkte waarbij je het geluid net begint te horen. 

Uit de grafiek blijkt dat onze oren het meest gevoelig zijn voor de tonen uit het middengebied van je frequentiebereik (spraak). Lage en hoge tonen moeten best hard klinken voordat een mens het kan horen.

De geluidssterkte waarbij een mens 

een geluid begint te horen noemen 

we de gehoordrempel.

pijngrens

Geluidssterkte in dB

Een vreemde schaal

Meten in decibel werkt wel een beetje anders dan je gewend bent. Een stofzuiger maakt ongeveer 70 dB geluid. 

Toch maken 2 stofzuigers samen niet hetzelfde geluid als een startend vliegtuig met 140 dB.

Geluidssterkte in dB

► Twee stofzuigers van elk 70 dB.

 
► Vier stofzuigers van elk 70 dB. 

► Acht stofzuigers van elk 70 dB. 

Rekenen met dB-schaal

De straalmotoren van een vliegtuig produceren een geluidssterkte van ongeveer 120 dB, een auto ongeveer 60 dB. De straalmotoren maakten 120 dB. Dat is 60 dB meer dan één auto. Dit betekent dat je het geluid van de auto (60 : 3 = ) twintig keer moet verdubbelen. Dat betekent dat de straalmotoren 1.048.576 keer zoveel geluid maken.

Andersom werkt dit natuurlijk ook.

Als het geluid twee keer zo 

zacht wordt, gaat er 3 dB af.

Gehoorschade

Tegenwoordig hebben veel jongeren een gehoorbeschadiging. De belangrijkste oorzaken zijn het harde geluid van muziek bij festivals en mp3-spelers.  9. 3% van de jongeren heeft na bezoek van uitgaansgelegenheid last van het gehoor. De meest voorkomende klacht is de zogenoemde discopiep. Dit fluitende geluid in je oren is een teken van je lichaam dat je gehoorschade hebt opgelopen. De discopiep verdwijnt meestal weer na een aantal uur maar de schade blijft. De schade ontstaat aan de gehoorcellen. Deze cellen zijn erg gevoelig en worden bij te harde muziek zo hevig bewogen dat ze breken. Deze schade is blijvend voor de rest van je leven.

Gehoorschade

Filmpje

Gehoorschade

Filmpje

Gehoorbeschadiging

Filmpje 

Check, check, doublecheck

Wat hebben we vandaag geleerd?

• Je kunt uitleggen wat de amplitude van een trilling is en in welke eenheid deze gemeten wordt.

•  Je weet met welk apparaat je de geluidssterkte kunt meten.
  

•  Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen de gehoordrempel en de pijngrens.
  

• Je kunt rekenen met decibels

Waarmee meet je de geluidssterkte?

1. geluidsmeter
2. toonmeter
3. decibelmeter
4. sterktemeter

De eenheid voor geluidssterkte is

1. Hertz
2. frequentie
3. decibel
4. centimeter

Vanaf welke geluidssterkte kan je al gehoorbeschadiging oplopen?

1. 80 DB
2. 90DB
3. 100DB
4. 110DB

Welke eenheid hoort bij de grootheid
Frequentie

1. Decibel
2. Hertz
3. Geluidssterkte
4. km/h

Hoe noem je deze grafiek

1. een frequentie grafiek
2. een geluidssterkte grafiek
3. een geluidsniveau grafiek
4. een audiogram

In welke afbeelding staat de trilling met de grootste geluidssterkte getekend?

1. Afbeelding A
2. Afbeelding B
3. Afbeelding C
4. Afbeelding D

Een gitarist speelt een toon van 55dB. Uit het publiek gaan 3 gitaristen meespelen, dezelfde toon en ze produceren alle 3 55dB.

Wat is de totale geluidssterkte?

1. 220 dB
2. 61 dB
3. 73 dB
4. 110 dB

16 violisten maken samen muziek. De geluidssterkte is 72 dB. Hoeveel dB maken 2 violisten samen?

1. 72 : 16 x 2 = 9 dB
2. 72 - 16 + 2 = 58 dB
3. 72 - 3 = 69 dB
4. 72 - 3 -3 -3 = 63 dB

Hoe kleiner de amplitude (geluidssterkte), hoe ..... het geluid

1. Harder
2. Hoger
3. Lager
4. Zachter

Amplitude zegt wat over de:

Frequentie zegt wat over de:

Geluidssterkte meten we in: 

Frequentie meten we in:

Hertz

Decibel

Toonhoogte

Geluidssterkte

Als de amplitude van een trilling verandert, dan veranderen ook...

1. de toonhoogte en de geluidssterkte
2. de luchtdruk en de toonhoogte
3. de geluidssterkte en de luchtdruk

Doet een toon van 2000 Hertz pijn bij een geluidssterkte van 130dB?

1. Ja
2. Nee

Doet een toon van 200 Hertz pijn bij een geluidssterkte van 130dB?

1. Ja
2. Nee

Welke apparatuur staat op de foto?

1. microfoon
2. unster
3. geluidssterkte-meter
4. stemvork

Welke van de drie tonen heeft de kleinste amplitude?