B5 Socialisatie

• pedagogiek
• HBO
• Studiejaar 2

Vakoverzicht OK1 - periode 3 

Bijeenkomst 5: Socialisatie 

Vandaag

Terugblik op vorige week

Presentatie groep 5: Sociale omgang, hoe zo?

Socialisatie 

Preventie pesten

Complimenten 

Kind mag alles, ouders laten het kind bepalen. 

Ouder bepaald, kind heeft hiernaar te luisteren 

Er is niet echt sprake van opvoeding.

Ouder en kind hebben een gelijkwaardige relatie. Er is zeggenschap van beide kanten

autoritair

autoritatief

permissief

Verwaarlozend

Montessori/

Steiner/

Piaget

Vygotsky

ZNO

Behaviorisme

kind -->

omgeving

omgeving 

--> kind

kind <-->

omgeving

Presentatie 5: 

Sociale omgang, hoe zo? 

Daphne 

Inge 

Odille 

Sacha 

Frank 

Jasper 

Socialisatie 

waar denk je aan
bij het begrip
'sociaal'?

De betekenis in het kader van dit college is gericht op:​

Sociaal: dat een mens geneigd is om in een groep te leven en een gevoel heeft voor de noden van de medeleden van de groep​

• Rekeninghouden met anderen​
• Zich houden aan regels/normen 

Hoe komt sociaal gedrag tot stand:

• Spiegelneuronen (lees voor de betekenis het artikel op Its)​
  
• Imitatie ​
  
• Empathie​
  
• Identificatie​
  
• Morele ontwikkeling (Bestudeer de fase van Kohlberg in de verplichte literatuur )
• Waarden en normen in en van de groep​
  
• Bronfenbrenner: de ecologie van de menselijke ontwikkeling (zie artikel op Its)​
  
• Nature & nurture (lees de info via onderstaande link)​
  

                                      https://breininactie.com/nature-en-nurture-aangeboren-en-aangeleerd/

Socialisatie 

Als je eerder genoemde begrippen hebt verkend, zal het duidelijk zijn dat kinderen deels het sociale gedrag van de ‘groep’ waartoe zij behoren moeten leren. Dit proces van ingroeien heet socialisatie.

Socialisatie = het proces van ingroeien in ​

                          sociale wereld (Alkema,E., 2015)​

Voorwaarden:​

1. Conformeren: je kunnen aanpassen aan​ regels en sociale rangorde kunnen begrijpen​
2. Sociaal perspectief kunnen nemen: ​

     - Hoe denken anderen over dingen en over mij? ​

     - Je kunnen verplaatsen in anderen 

Sociaal-emotioneel leren (SEL)

Ontwikkelingsproces waarmee je fundamentele levensvaardigheden verwerft.

(Overveld, 2021)

Maar wat zijn fundamentele levensvaardigheden?

• Herkennen van emoties bij anderen
• Herkennen van emoties bij jezelf
• Het managen van heftige emoties
• Voor anderen zorgen
• Verstandige beslissingen nemen
• Gezonde relaties aangaan met anderen
• Uitdagende situaties effectief oplossen 

5 vaardigheden naar succesvol sociaal-emotioneel leren

1. Besef hebben van anderen

2. Zelfmanagement

3. Besef hebben van een ander

4. Relaties kunnen hanteren

5. Keuzes kunnen maken

(Overveld, 2021)

1. Besef hebben van jezelf

• Kunnen inschatten van eigen gevoelens
• Kennis hebben van je interesses, waarden en kracht
• een gezond zelfvertrouwen 

...in de klas...

• 'ik'- presentaties 
• gevoelsmeter/emoties
• kwaliteiten(muur)
• 'zonnetje' van de dag/week
• spreekbeurt houden 
• complimenten (leren) geven

2. Zelfmanagement

• Impulscontrole bij stressvolle situaties
• Omgaan met heftige emoties
• Doelgericht gedrag 

...in de klas...

• veilige omgeving waarin emoties geuit mogen worden 
• ruimte geven om emoties te uiten
• emoties bespreekbaar maken  
• (vast) plekje om terug te trekken 
• stimuleren om vol te houden/door te zetten
• Autonomie voor prikkelervaring (bv. koptelefoon op) 

Gebruik koptelefoon

Verschillende emoties mogen er zijn

3. Besef hebben van de ander

• Empathie
• Perspectief nemen
• Verschillen tussen individuen en groepen herkennen en waarderen
• Sociale cues juist interpreteren 

...in de klas...

• complimenten (leren) geven
•  SEL lessen/ SOVA training/Kanjertraining
• demonstratiespel (op sociale omgang)

Vb. Activiteit met appels

4. Relaties kunnen hanteren

• Relaties aangaan gebaseerd op samenwerken
• Sociale druk weerstaan
• Conflicten oplossen 

...in de klas...

• begeleiden in het oplossen van conflicten
• afspraken maken (m.b.t. samenwerken) 
•  begeleiden in (onderlinge) processen rondom sociale omgang
• stimuleren eigen mening te vormen
• herstelmuur

5. Keuzes kunnen maken

• Weloverwogen kiezen met juiste aandacht voor jezelf en de ander
• Bijdragen aan een positief klimaat in de school
• Verantwoordelijkheid nemen voor eigen gedrag 

...in de klas...

• autonomie 
• zorgen voor duidelijke school(brede)afspraken  
• taakjes in de klas (samen verantwoordelijk voor de omgeving)
• duidelijke consequentie van gedrag hanteren

Preventie pesten

Pesten verziekt het leven van scholieren. Juist in de leeftijdsfase waarin je opzoek bent naar je eigen identiteit. 

Wat verstaan we onder pesten?

• Agressie (psychisch of lichamelijk)
• Intentioneel
• Langdurig
• Machtsverschil 

Heb je pestgedrag waargenomen in jouw stageklas

Ja

Nee

Twijfel

Brian, groep 6, en Kees, groep 8, hebben ruzie op het plein. Kees, die een stuk groter en sterker is, geeft Brian een stomp op de neus zodat het bloed eruit spuit. Een leraar komt snel tussenbeide en stopt de ruzie. Kees heeft Brian een lesje geleerd en wat hem betreft is de zaak afgehandeld. Is dit pesten?

Ja

Nee

Jimi uit groep 6 wordt in de fietsenstalling opgewacht door vier jongens uit groep 7. Jimi is bang, Dit is al de zoveelste keer confrontatie in dit schooljaar. Er is geen leraar of ouder in de buurt. Een van de jongens draait Jimi's armen op zijn rug. Een andere jongen geeft hem een stomp in zijn buik. Jimi wordt op de grond gegooid. De andere jongen laat de fietsbanden van Jimi leeglopen. Lachend lopen de jongens weg. Is dit pesten?

Ja

Nee

Verschillende uitgangsvormen van pesten

• Verbaal
• Fysiek
• Emotioneel
• Relationeel 

Welke vorm van pesten ben je al tegengekomen?

Verbaal

Fysiek

Emotioneel

Relationeel

Diverse typeringen van slachtoffers

1. Passief slachtoffer

2. Provocerend slachtoffer

3. Indirect slachtoffer

Passief slachtoffer

• heeft weinig zelfvertrouwen 
• bezit weinig mogelijkheden om voor zichzelf op te komen of problemen op te lossen. 
• lage status in de klas. 
• worden vaak beschouwd als onderdanig, onzeker en emotioneel (snel huilen).

Provocerend slachtoffer

• iemand die in sociale contacten de neiging heeft te overreageren. 
• hebben moeite om hun gedrag en emoties te reguleren.
• worden gezien als vervelend. 

Indirect slachtoffer

• Maakt deel uit van de omstanders
• Lijden hier soms geestelijk onder
• Voelen schaamte en schuld

verminderd zelfvertrouwen

eigen schuld

gevoelens van onmacht

weinig sociale contacten

afwijzing door klasgenoten

Passieve onderdanigheid

angstig reactiepatroon

fysieke zwakte

fysieke/somatische klachten

lage schoolprestaties

spijbelen

externaliserend gedrag

problemen in de thuissituatie

Digitaal pesten

• Trolling
• Nepaccount aanmaken
• Diefstal
• Bedreiging
• Grooming
• Sexting 

Preventie van pesten

• visie vormen 
• pestprotocol opstellen 
• werk met een programma
• leer leerlingen vaardigheden 
• leer leerlingen verantwoordelijkheid te nemen
• school het personeel
• maak gebruik van bestaande kennis 
• samenwerken met ouders  
• werk samen binnen de wijk
• monitor gedragsincidenten (registratie) 

Voorkomen is beter dan genezen 

(komen we weer terug op de groepsvorming in de eerste weken)

Hoe geef je een
compliment?

Zoek en geef een compliment!

Vragen over de opdracht?