1.4 Sedimentatie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

Welkom bij paragraaf 1.4

Een gletsjer zorgt voor

1. Verwering
2. Erosie
3. Beide
4. Sneeuw

Een puinhelling is...

1. het sediment wat in een bocht van een rivier ligt.
2. het hoogste punt van een bergtop.
3. een opeenhoping van stenen die door een aardverschuiving naar benden is gevallen.
4. een stapel afval dat in een rivier ligt.

Sedimentatie is het ... :

1. Neerdwarrelen van sediment, dat onder grote druk tot nieuwe steen wordt gemaakt.
2. Het afslijten van stenen door de stroming van de rivier en de druk van gletsjers. Stenen worden gladder en kleiner.
3. Het ontstaan van gebergten door een divergente plaatbeweging.
4. Het breken van stenen in kleinere stukken steen of het wegsmelten van stukken steen door zuren.

Hoe herken je sedimentatiegesteente?

1. Aan de magnetische eigenschappen
2. Aan de afwezigheid van mineralen
3. Aan de laagjesstructuur en/of fossielen
4. Aan de kristalstructuur

Lesdoelen 1.4

- Je weet op welke manier zandbanken, duinen en delta's worden gevormd.

- Je begrijpt dat in een laagvlakte sedimentatie optreedt en dat uit samengeperste sedimenten na lange tijd sedimentgesteenten ontstaan.

- Je kunt met behulp van een foto de naam en een aantal kenmerken van sedimentsgesteente benoemen. 

Rivieren, afbraak & opbouw

3 zones van een rivier:

Bovenloop --> voornamelijk erosie

Middenloop --> voornamelijk transport. Afzetten van stenen

Benedenloop --> voornamelijk sedimentatie: grind, zand, klei 

0

Delta

Sedimentatie 

Het neerleggen van zand, grind en klei door een rivier of zee

De delta bij Bangladesh

Stroming van een rivier

Bovenloop: hier stroomt de rivier het hardst

Middenloop: hier stroomt de rivier minder hard

Benedenloop: hier stroomt de rivier langzaam

De zee geeft en de zee neemt

De zee sedimenteert vooral bij aanslibbingskusten  

Hier kan de wind vaak het zand weer meenemen om vervolgens duinen te laten ontstaan. 

Afbraak en opbouw door de wind

Het lichtere stof kan enorm ver meegenomen worden door de wind. 

Er kunnen ook zandduinen gevormd worden als de zanddeeltjes ergens anders worden neergelegd. 

De vorm van de duin is afhankelijk van de vegetatie, ondergrond en de hoeveelheid zand.

De Amazone wordt bemest door Sahara-zand

0

Sedimentgesteente

Lagen van honderden meters dikke zand, klei en schelpen

worden door de enorme druk samengeperst.

1 Schelpen --> Kalksteen

2 Klei --> Schalie 

3 Zand --> Zandsteen 

Soms zitten er fossielen in de sedimentsgesteenten

Delta 

1 Waaiervorm 

2 Sedimentatie 

3 Geen invloed eb en vloed

Estuarium 

1 Trechtervorm

2 Geen sedimentatie

3 Invloed eb en vloed 

 Estuarium 

A Estuarium 

B Delta 

lagune: (zout) meer tussen strand en strandwal

Lesdoelen 1.4

- Je weet op welke manier zandbanken, duinen en delta's worden gevormd.

- Je begrijpt dat in een laagvlakte sedimentatie optreedt en dat uit samengeperste sedimenten na lange tijd sedimentgesteenten ontstaan.

- Je kunt met behulp van een foto de naam en een aantal kenmerken van sedimentsgesteente benoemen.