Powercollege 13 | Tekort aan water

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 4

PC 13 | Water delen met de buren

Aardrijkskunde

- Laat je device (laptop, ipad, ...) in je tas

- Sla de GB56 open op blz. 135

Leerdoelen

• Je weet op welke manier Israël aan zijn water komt.
• Je kunt verklaren waarom Israël belang heeft bij het bezit van bepaalde gebieden.
• Je kunt de oorzaken en gevolgen benoemen van het gebruik van aquifers.

De Jordaan

De rivier de Jordaan is belangrijk voor de watervoorziening van Israël.

• meer dan 1/3 van Israëls water
• brengt water uit de bergen van Libanon, Jordanië en Syrië
  naar het meer van Kinneret (135A).
• daarna via pijpleidingen en kanalen het hele land door (135D)

De bronnen van de Jordaan liggen in de buurlanden van Israel

• oorlogen vanwege de stichting van Israël
• veroveringen van Israel oorlog 1967:
  - Golanhoogte
  - Westelijke Jordaanoever
  - Gazastrook

De Jordaan

Verovering Golanhoogte was belangrijk voor de watervoorziening van  Israël. 

• Hierdoor gingen plannen van Syrië en Jordanië om het water af te tappen van het Meer van Kinneret niet door en kon Israël het water voor zichzelf houden.

Ook de Westelijke Jordaanoever is belangrijk voor de watervoorziening.

• Redelijk veel neerslag door hoge ligging
• water vult de aquifers en riviertjes
• gebied wordt bestuurd door de Palestijnen
• vooral de Israëlische nederzettingen maken gebruik van het water

De aquifers

Israel haalt water uit twee verschillende aquifers (135D).

• Bergaquifer
  - Deze ligt onder de Westelijke Jordaanoever
  - Ruzie over de verdeling tussen Palestijnen en Israeliers (nu krijgt Israel 80% van het water)
  
  
• Kustaquifer
  - Onder de Gazastrook (Palestijnen besturen dit gebied)
  - Grondwaterpeil daalt door niet duurzaam gebruik (er gaat meer af dan er bij komt)
  - Zout zeewater dringt aquifer binnen waardoor het niet meer geschikt is als drinkwater

Eufraat en Tigris

Israel: afhankelijk van de Jordaan
Syrie en Irak: afhankelijk van water uit Turkije (GB56 - 130 t/m 133)

• Warme lucht stijgt op bij de hoge bergen in Oost-Turkije --> koelt af en waterdamp condenseert --> sneeuw en regen --> via Eufraat en tigris naar Irak en Syrie.
• Maar: Turkije heeft zelf ook droge gebieden.
  - Bouw stuwdammen om water te bewaren voor droge zomers en elektriciteit op te wekken
  - Hierdoor stroomt minder water naar Irak en Syrie.
• Gevolgen voor de boeren in Irak en Syrie:
  - lagere opbrengsten
  - sommige plekken is geen landbouw meer mogelijk en boeren verlaten het platteland

Welke rivier is belangrijk voor Israel?

1. Nijl
2. Jordaan
3. Eufraat
4. Tigris

Wat is GEEN buurland van Israel?

1. Jordanië
2. Egytpe
3. Libanon
4. Turkije

Wat is het brongebied van de Jordaan en door welk meer stroomt hij?

1. Golan hoogte Meer van Kineret
2. Golan Hoogte Assadmeer
3. Armeens Hoogland Meer van Kineret
4. Armeens Hoogland Assadmeer

Neerslag

Waterput

Aquifer

Infiltratie

Ondoorlaten-de laag

Wat is geen gevolg van het te veel gebruiken van aquifer-water?

1. Toename van vervuiling van het water
2. Toename van verzilting
3. Dalend grondwaterpeil
4. Toename van gebruik zeewater voor irrigatie

Welk land is niet afhankelijk van water uit de Eufraat en Tigris?

1. Irak
2. Syrië
3. Turkije
4. Oman

Wie heeft het meeste invloed op het water in de Eufraat en Tigris?

1. Syrië
2. Turkije
3. Irak
4. Afghanistan

Op welke manier heeft Turkije het meeste invloed?

1. Zij betalen het meest aan de samenwerking
2. Zij hebben de grootste legermacht
3. In Turkije bouwt stuwdammen
4. Erdogan vind dat al het water van hem is

Wat is een gevolg van de stuwdammen?

1. Minder landbouwopbrengsten
2. Boeren uit Syrië en Irak trokken naar de stad
3. Turkije heeft te veel macht over Irak en Syrië
4. Syrië en Irak krijgen heel veel elektriciteit

Wat is een aquifer?

1. Een aquarium die ver weg staat
2. Een grondlaag met zouten erin
3. Een waterhoudende laag
4. Een laag met aardgas

CSE 2018 II
De Eufraat en de Tigris ontspringen in het bergland van Oost-Turkije waar relatief veel stijgingsneerslag valt

1. juist
2. onjuist