Uitleg les 11 en 12: Hoofdstuk 6 Veelvoorkomende zieken per levensfase

Uitleg les 11 en 12: Hoofdstuk 6 Veelvoorkomende zieken per levensfase

Lesdoelen:

Aan het eind van dit hoofdstuk weet je meer over:

• Kinderziekten
• Veelvoorkomende ziekten bij jongeren
• Veelvoorkomende ziekten bij volwassenen en ouderen.

Kinderziekten

Waterpokken

• Over het hele lichaam vlekjes, blaasjes en korstjes
• Erg besmettelijk
• Matige koorts en hoofdpijn
• Waterpokken gaan vanzelf weer over

Roodvonk

• Veroorzaakt door bacterie
• Kinderen tussen 3 en 8 jaar
• Frambozentong
• Veel drinken, hygiënisch werken en antibiotica bij hoge koorts.

Kinderziekten

Rodehond

• Gevaarlijk voor zwangere vrouwen.
• Verkoudheid, keelpijn en jeukende rode vlekjes.
• Uitslag zit vooral achter de oren, in het gezicht en in de nek.
• Met rust gaat rodehond over, het kind moet veel drinken.

Mazelen

• Zeer besmettelijke ziekte
• Verkoudheid, keelpijn en jeukende rode vlekjes
• Meeste kinderen genezen binnen 7 tot 10 dagen.

Kinderziekten

Vijfde ziekte

• Hangerig
• Felrode bultjes die beginnen op de wangen en zich 
•  uitbreiden over het hele lichaam. 
•  Ook kan het kind koorts hebben.
• Vijfde ziekte gaat vanzelf over.

Zesde ziekte

• Vlekjesziekte bij kinderen onder de twee jaar.
• Plotselinge hoge koorts, uitslag en 
•      gezwollen klieren in de hals en achter de oren.

• Binnen enkele dagen gaat zesde ziekte vanzelf over.

Kinderziekten

Bof

• Lichte koorts, hoofdpijn, buikpijn, geen eetlust, dikke wang en hals en pijn achter het oor.
• Zacht voedsel, veel drinken, geen zuur voedsel of dranken.
• Na 1 tot 2 weken weer genezen.

Hersenvliesontsteking

• Zeldzaam
• Sufheid, hoofdpijn, hoge koorts, 
•      stuiptrekkingen en nekkramp.
• Ziekenhuisopname

Kinderziekten

Kinkhoest

• Infectie van de luchtwegen.
• Verkoudheid, hoesten, hoestaanvallen en gierende ademhaling.
• Antibiotica

Inentingen

DKTP: difterie, kinkhoest, tetanus, polio

Hib: tegen hersenvliesontsteking

Hepb: hepatitis B

BMR: bof, mazelen en rodehond

DTP: difterie, tentanus, polio

HPV: tegen baarmoederhalskanker

Pneu: pneumokokken

MenC: Meningokokkenziekte C

Ziekten bij jongeren

Pfeiffer

• Vermoeidheidsziekte veroorzaakt door virus.
• Virus: besmettelijk en verspreidt zich voornamelijk via speeksel.
• Vooral bij mensen met lage weerstand.
• Keelpijn, koorts, opgezette lymfeklieren in de hals en sterke vermoeidheid.

SOA’s

• Seksueel overdraagbare aandoeningen.
• Infectie die je kunt oplopen tijdens het vrijen.
• SOA wordt veroorzaakt door een virus of bacterie.

Ziekten bij jongeren

Koortslip

• Infectie: Herpes-Simplex-Virus.
• Branderig gevoel op de huid of lippen. Later blaasje gevuld met vocht.
• Het blaasje barst na enkel dagen open, en wordt een korstje.
• Heel besmettelijk.
• Heel je leven lang.

Obsesitas (zwaarlijvigheid)

• BMI boven de 30.
• Ernstig overgewicht met nadelige gevolgen voor de gezondheid

Ziekten bij jongeren

Verslaving

Steeds vaker gezien als chronische ziekte.

Twee soorten verslaving:

• Verslaving van stoffen/middelen (zoals nicotine en alcohol).
• Verslaving aan gedrag/handelingen (zoals gamen en gokken).

Ziekten bij  volwassenen en ouderen

• Kanker
• MS
• ALS
• Hart- en vaatziekten
• CVA
• Ziekte van Parkinson
• Dementie
• Reuma
• COPD
• Depressie

Kanker

• Alle leeftijdsgroepen
• Kanker is een ziekte waarbij de celdeling is ontregeld.

Oorzaken: genetisch, ongezonde levensstijl, leeftijd.

(Mogelijke) symptomen:

• Blijvende heesheid of hoest, en slikklachten.
• Vrouw: ongewoon bloedverlies/afscheiding. 
• Man: zaadbalklachten.
• Nieuwe of veranderde moedervlekken, en schilferende plekje of bobbeltje.
• Verdikking of bobbel(tje) ergens in je lichaam.
• Blijvende verandering in de stoelgang, en verandering bij plassen.
• Gewichtsverlies.

MS

MS staat voor multiple scelorse.

Oorzaak: onbekend.Het centrale zenuwstelsel raakt beschadigd en het beschermlaagje van de zenuwuitlopers wordt aangetast.

Symptomen: verschillend per persoon

• Verlammingsverschijnselen.
• Vermindering van kracht.
• Niet scherp kunnen zien.
• Tintelingen.
• Evenwichtsstoornissen. 
• Geen herstel mogelijk: symptomen worden langzaam erger.

ALS

ALS is de afkorting voor amyotrofische laterale sclerose. 

Oorzaak: onbekend. Het is een ziekte van de zenuwcellen die de spieren aansturen.

Symptomen:

• De spieren gaan minder goed werken.
• Er worden geleidelijk steeds meer spieren aangetast, behalve de hartspier.
• Verlies van kracht en moeheid.
• Geen herstel mogelijk: iemand met ALS gaat steeds meer achteruit.

Hart- en vaatziekten

Vier groepen:

• Aangeboren hartafwijking
• Hartaandoeningen doordat de bloedvaten vernauwd of geblokkeerd zijn
• Een infectie of ontsteking van het hart
• Overige aandoeningen, zoals een hartklepafwijking of hartritmestoornissen.

Hart- en vaatziekten

Meest voorkomende klachten:

• Pijn op de borst
• Benauwdheid
• Kortademigheid
• Hartkloppingen en onregelmatige hartslag
• Blijvende vermoeidheid
• Krachtverlies in armen of benen
• Pijn in de benen bij het lopen of in rust
• Transpireren
• Misselijkheid
• Onwel worden

CVA

Een CVA is een hersenbloeding

Oorzaak: bij een CVA knapt een bloedvat in de hersenen, of een bloedvat in de hersenen raakt verstopt. Een deel van de hersenen krijgt tijdelijk geen zuurstof en raakt beschadigd.

Risicofactoren: hoge bloeddruk, roken, een te hoog cholesterolgehalte en overgewicht.

CVA

Symptomen:

• Krachtverlies in de linker- of rechterhelft van het lichaam.
• Verlamming.
• Moeite met praten, moeite de ander te begrijpen.
• Problemen met zien.
• Moeite met lopen.
• Evenwichtsstoornissen, duizeligheid.
• Minder alert zijn, bewustzijnsdaling.
• Kauw- en slikklachten.
• Verwarring of geheugenverlies.
• Ernstige hoofdpijn.
• Geen controle over de blaas.

Ziekte van Parkinson

De ziekte van Parkinson is een ziekte van het centrale zenuwstelsel.

Oorzaak: onbekend en het begint tussen het vijfenveertigste en vijfenzestigste jaar. Begin sluipend, jaren voor diagnose wordt gesteld.

Symptomen: verschillend per persoon

• Trillen van de handen of benen.
• Bewegingen worden trager.
• Moeite met het starten van bewegingen
• stijfheid van de spieren en evenwichtsproblemen.

Dementie

Dementie is een verzamelnaam voor meer dan 50 ziektes waarbij het gedrag verandert en het denkvermogen achteruit gaat.

Oorzaak: onbekend, kan genetisch. 

Symptomen:

• Vergeetachtigheid en geen plannen kunnen maken.
• Moeite met oriënteren zodat je niet weet waar je bent.
• Bepaalde handelingen niet meer uit kunnen voeren.
• Taalstoornissen of problemen met rekenen.
• Bepaalde karaktereigenschappen veranderen.
• Normen en waarden veranderen.

REUMA

Reuma is een ontsteking van de gewrichten.

Oorzaak: onbekend.

Symptomen:

• Pijn en stijfheid in de gewrichten.
• Eenvoudige dagelijkse dingen vaak niet meer uit kunnen voeren.
• Reuma verloopt grillig.

COPD

COPD staat voor chronic obstructive pylmonary disease: een verzamelnaam voor de longaandoeningen chronische bronchitis en longemfyseem. 

Oorzaak: vaak roken, maar ook erfelijke ziekten, schadelijke stoffen, longontsteking en luchtvervuiling zoals fijnstof. 

Symptomen: moeilijker ademen en benauwdheid, veel slijmvorming.

Depressie

Depressie is een zeer sombere stemming die niet snel overgaat.

Oorzaken: meestal is er niet één speciale oorzaak, maar combinatie. 

Voorbeelden van risicofactoren:

Lichamelijke factor: erfelijkheid.

Wat je meemaakt in je leven: verlies van een dierbare, ontslag, financiële problemen en gebeurtenissen van vroeger.

Persoonlijke eigenschappen: weinig zelfvertrouwen, negatief denken en faalangst.

Depressie

Symptomen:

• Extreem sombere gevoelens
• Negatief zelfbeeld
• Weinig energie
• Vermoeidheid
• Stemmingswisselingen
• Concentratieproblemen
• Verminderde of juist grotere eetlust
• Vergeetachtigheid
• Prikkelbaar 

Maken:

Opdracht 6.01 t/m 6.11 (blz 201 - 217)

voor 6.03 en 6.06 heb je een computer nodig.

Klaar? Laat je werk controleren door je docent

Maken 

Heb je dit af?           Opdracht 6.01 t/m 6.11 (blz 201 - 217)

Laten zien aan docent en daarna nakijken

Maken deelopdracht 1.02 Inentingen blz 82-83

Inleveren in Classroom 

Deelopdracht 2 (assisteren opstaan stoel) blz 85-86

Deelopdracht 3 (assisteren bij lopen) blz 88-89