10.3 Welvaart en cultuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

10.3 Welvaart en cultuur

ka: de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren 1960 aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen 

Wat weet jij eigenlijk van de welvaart en cultuur in Nederland vlak na WOII?

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je:

• hoe de welvaart na de Tweede Wereldoorlog ontstond  
• hoe de verzorgingsstaat zich ontwikkelde  
• hoe normen, waarden en leefstijlen veranderden  
• wat veranderde in de verhouding tussen jongeren en ouderen  
• wat veranderde in de verhouding tussen mannen en vrouwen 

Economie:

Geleidenloonpolitiek

1ste Industralisatienota

Marschallhulp

Politiek:

minister-president Drees

Rooms-Rode coalitie

Start van de verzorgingsstaat

Periode van de wederopbouw: 1945-1955

Periode van schaarste.

De kern van de verzorgingsstaat:

• volledige werkgelegenheid.
  
• rechtvaardige inkomensverdeling.
  
• uitgebreide sociale zekerheid
• sociale voorzieningen

In Nederland wordt deze verzorgingsstaat opgebouwd door de coalitie van de confessionele katholieke KVP en de socialistische SDAP.

de Verzorgingsstaat

A De Nederlandse economie groeide hard en de welvaart nam toe.
B De Nederlandse regering maakte afspraken over een geleide loon- en prijspolitiek.
C De seksuele moraal en de verhouding tussen mannen en vrouwen veranderden.
D Jongeren begonnen zich met een eigen cultuur af te zetten tegen hun ouders.
E Kabinetten van verschillende partijen bouwden de verzorgingsstaat op.

Welk antwoord is juist?

1. Feit B is een gevolg van feit A.
2. Feit E is een oorzaak van feit B.
3. Feit D is een gevolg op korte termijn van feit B.
4. Feit B is een indirecte oorzaak van feit C.

Zijn de volgende zinnen juist of onjuist?

1. Na 1960 kregen de Nederlanders door de wederopbouw steeds minder te besteden.
2. De televisie speelde een belangrijke rol bij de ontzuiling van Nederland.
3. De trek naar de stad en de welvaart waren twee belangrijke oorzaken van ontzuiling.
4. De seksuele moraal begon te veranderen vanaf de jaren 1960 en dit zorgde ervoor dat mensen geboortebeperking en echtscheiding afkeurden.
5. Nederlanders werden na 1960 steeds mondiger en zelfstandiger.

1. 1. onjuist 2. juist 3. juist 4. onjuist 5. juist
2. 1. onjuist 2. onjuist 3. juist 4. onjuist 5. juist
3. 1. juist 2. juist 3. onjuist 4. onjuist 5. juist
4. 1. onjuist 2. juist 3. juist 4. juist 5. onjuist

Begrippen 

individualisering: als mensen persoonlijke onafhankelijkheid steeds belangrijker vinden 

pluriforme samenleving: maatschappij met verschillende normen, waarden en leefstijlen 

 sociale grondrechten: grondrechten die het welzijn van burgers bevorderen.

automatisering: vervanging van mensenwerk door uit zichzelf werkende machines 

postindustriële samenleving: maatschappij waarin de dienstensector de grootste economische sector is