Berustgevaren bij lange inactiviteit

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Hoe zit je er vandaag bij?

😒🙁😐🙂😃

Wat versta jij onder
bedrustgevaren?

Wat gaan we doen?

Deze week:

Smetten

Decubitus

Complicaties van de spieren en gewrichten

Volgende week:

Trombose

Long problemen

Uitscheidingsproblemen

Psychologische problemen

Doel van de les

Aan het einde van de les kan de student benoemen:

•  wat decubitus is
• welke gradaties er zijn bij decubitus en hoe het eruit ziet
• wat er verstaan wordt onder smetten en hoe het ontstaat
• wat complicaties van de spieren en gewrichten zijn

Taak van een verzorgende

Bij een bedlegerige zorgvrager:

- pas je preventie toe

- observeer je de zorgvrager

- zorgbehoeften inschatten

- de juiste disciplines inschakelen

- voorlichting, advies en instructie geven

Wat is smetten (intertrigo)?

Een in de grote huidplooien gelokaliseerde, oppervlakkige huidaandoening welke zich kenmerkt door altijd roodheid (erytheem) aan beide zijden van de plooi.

Welke zorgvragers hebben een verhoogde kans op smetten?

Wat is de meest voorkomende plaats van smetten?

1. Liezen
2. Buikpooi
3. Onder de borsten
4. Alle 3 zijn goed

Wat kun jij doen tegen smetten?

• Informeren en adviseren van de zorgvrager
• Dagelijks verzorgen van de huid
• Drooghouden van de huidplooien 
• Voorkomen van huid-op-huidcontact, bijvoorbeeld door het aanbrengen van scheurlinnen
• Voorkomen van transpireren (denk aan juiste kleding)

Decubitus

Wat is decubitus?

1. een beschadiging van de huid die ontstaat door langdurige druk
2. een beschadiging van de huid die ontstaat door schuifkracht
3. een beschadiging van de huid die ontstaat door een combinatie van langdurige druk en schuifkracht
4. niet wegdrukbare roodheid

Wat zijn bij bedlegerige cliënten de 2 plaatsen waar decubitus het meest voorkomt?

1. stuit en hielen
2. stuit en schouders
3. schouders en hielen
4. oorschelp en hielen

Wat is de belangrijkste oorzaak voor het ontstaan van decubitus op een specifieke plaats?

1. diabetes
2. eiwittekort in de voeding
3. te hoge druk op de huid
4. weinig beweging

Welke groep cliënten loopt het meeste risico op het ontwikkelen van decubitus?

1. mensen die bed- of rolstoel gebonden zijn en weinig bewegen
2. mensen met een slechte algemene conditie
3. ouderen
4. te zware mensen

Hoe ziet decubitus categorie I eruit?

1. een blaar op de huid
2. niet wegdrukbare roodheid
3. niet wegdrukbare roodheid en een blaar
4. wegdrukbare roodheid

graad 1

Hoe ziet categorie II van decubitus eruit?

1. uitgebreide rode plek
2. diepe wond
3. blaar en ontvelling
4. gele wond

graad 2

Hoe ziet categorie III van decubitus eruit?

1. uitgebreide rode plek
2. diepe wond
3. blaar en ontvelling
4. gele wond

graad 3

Hoe ziet categorie IV van decubitus eruit?

1. uitgebreide rode plek
2. diepe wond
3. blaar en ontvelling
4. gele wond

graad 4

Wat doen jullie op je werkplek om decubitus te voorkomen?

Braden schaal

• Je krijgt de braden schaal voor je.
  

Neem een zorgvrager in gedachten en kijk of hij een verhoogd risico heeft op decubitus.

19 tot 23: geen risico

15 tot 18: gering risico

13 tot 14: gemiddeld risico

10 tot 12: hoog risico

6 tot 9: zeer hoog risico 

Contracturen

Deze factoren bepalen het risico op het krijgen van complicaties...

• mate van bewegen (ouderen bewegen vaak minder, kunnen niet altijd zelf van houding veranderen of zijn van anderen afhankelijk om te bewegen)

Waar denk jij aan bij complicaties
van de spieren en gewrichten

Contracturen

• Een niet normale stand van een gewricht, waardoor er een vervorming van dat gewricht ontstaat
• Ontstaat doordat lichaamsdelen langdurig in een bepaalde houding staan, zonder enige activiteit
• Verkorting van de spieren, met verkromming/ verstijving als gevolg 
• Flexiecontractuur en extensiecontractuur

 contracturen

Een contractuur is een niet-normale stand van een gewricht, waardoor een vervorming van het gewricht ontstaat.

 contracturen

Soorten contracturen...

• een flexiecontractuur (het gewricht staat in de buigstand)

 contracturen

Soorten contracturen...

• een flexiecontractuur (het gewricht staat in de buigstand)
• een extensiecontractuur (het gewricht staat in de strekstand)

contracturen
zorgvragers met risico

ouderen in een verpleeghuis

• door afname van de mobiliteit
• door hersenschade (dementie, beroerte)

 contracturen
zorgvragers met risico

oorzaken met een zenuw- of spierziekte

• door afname van de mobiliteit
• doordat de zenuwen de spieren niet meer stimuleren (verlamming)

contracturen

zorgvragers met risico

mensen met ontstekingsreuma (reumatoïde artritis)

• ontstoken gewrichten
• verminderde mobiliteit door pijn

contracturen

zorgvragers met risico

mensen met langdurig gips

• door afname van de mobiliteit
• het gewricht wordt door het gips vastgezet

een contractuur kan ontstaan doordat:

1. een zorgvrager actief zijn spieren oefent
2. een zorgvrager veel sport
3. een zorgvrager lang in dezelfde houding zit of ligt

Hoe kun je spitsvoeten voorkomen?

1. kousen of sokken aan in bed
2. voetoefeningen doen in bed
3. de voet op een kussentje in bed leggen
4. dekenboog plaatsen in bed

spieratrofie

Deze factoren bepalen het risico op het krijgen van complicaties...

• mate van bewegen (ouderen bewegen vaak minder, kunnen niet altijd zelf van houding veranderen of zijn van anderen afhankelijk om te bewegen)

Spieratrofie

Spieratrofie is het minder worden van spierweefsel. De spier wordt dun en slap. Hierdoor ontstaan...

• zichtbare daling van de omvang
• bewegingsbeperking
• loopproblemen
• spierzwakte
• verlamming of juist spierpijn

Spieratrofie
risicofactoren

Immobiliteit

• kracht van de spieren verslappen
• 1-3 % van de spiermassa verdwijnt per dag door immobiliteit

spieratrofie
voorkomen (preventie)

Actief bewegen door zelfstandig kleine en grote bewegingen te maken

spieratrofie
voorkomen (preventie)

Passief bewegen 

een ander persoon of een hulpmiddel maakt de beweging

spieratrofie
voorkomen (preventie)

Goed eten

• rijk aan bouwstoffen (eiwitten)

vragen

VRAGEN? 

Zijn de doelen van de les behaald?

Aan het einde van de les kan de student benoemen:

•  wat decubitus is
• welke gradaties er zijn bij decubitus en hoe het eruit ziet
• wat er verstaan wordt onder smetten en hoe het ontstaat
• wat complicaties van de spieren en gewrichten zijn

Wat vond je van de les?

😒🙁😐🙂😃