BS 4: Gezonde voeding

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Welkom!

Telefoon in je tas

Ga op je plek zitten

Log in op LessonUp en pak je boek (blz. 114)

Planning

• Terugblik
• Leerdoelen
• Uitleg BS 4
  
• Oefenen met de BS 4
  
•  Huiswerk
• Afsluiting

Terugblik

Maak de legpuzzel

Scan de QR code met je camera en 

maak de legpuzzel van het 

verteringsstelsel.

Basisstof 4: Gezonde voeding

Leerdoelen

• Je kunt met de Schijf van Vijf adviezen voor een gezonde voeding geven.
• Je weet wat een gezond gewicht is en welke keuzes daaraan kunnen bijdragen.
• Je kunt mogelijke oorzaken en gevolgen van eetstoornissen noemen en enkele voorbeelden geven.
  

Schijf van Vijf

Schijf van Vijf

Vijf vakken met voedingsmiddelen

die je dagelijks nodig hebt.

1. Groen: vooral vitaminen
   
2. Geel: vooral vetten
3. Roze: vooral eiwitten
4. Oranje: vooral koolhydraten
5. Blauw: vooral water

Energie

Voeding wordt door je lichaam gebruikt als brandstof, waar energie uit gehaald wordt.

De hoeveelheid energie in voedsel wordt aangegeven in:

kilojoule (kJ) of Kilocalorie (kcal).

1 kilojoule = 1000 joule

1 kcal = 4,2 kJ

Hoeveel energie heb je nodig?

Het hangt af van: leeftijd, geslacht, activiteit

Wat is dit?

Voedingsetiketten

Laat je niet foppen

Wat weet je al over voedingsetiketten? Maak de test van Voedingscentrum:

https://www.voedingscentrum.nl/nl/thema/kopen-koken-bewaren/eten-kopen/etiketten-lezen/laat-je-niet-foppen-door-de-verpakking/wat-weet-jij-van-het-etiket.aspx

Voedingsetiketten lezen

• Wat vooraan staat zit het meest in het product, achteraan het minst.
• De voedingswaardetabel geeft overzicht van de kilocalorieën, eiwitten, (verzadigde) vetten, koolhydraten, suikers en zout een product bevat per 100 gram of 100 ml.
  
• E-nummers zijn stoffen die aan eten en drinken worden toegevoegd. Deze stoffen zijn goedgekeurd door de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA).
  

Voedingsetiketten lezen

Zijn er nog vragen?

Hier stopt het eerste deel van de uitleg

Volgende les gaan we verder met de rest van 'Gezonde voeding'.

• Start met opdracht 1 (blz. 119)

Welkom!

Doe je telefoon in de telefoontas

Ga op je plek zitten

Log in bij LessonUp en open je boek op blz. 115

Planning

• Terugblik
• Leerdoelen
• Uitleg BS 4
• Oefenen met BS 4
• Huiswerk
• Afsluiting

Terugblik

Waar wordt gewicht door bepaald?

Waar wordt gewicht door bepaald?

• Erfelijke eigenschappen
• Voeding
• Activiteit

Je gewicht blijft hetzelfde als de hoeveelheid energie die je opneemt gelijk is aan de hoeveelheid energie die je verbruikt.

Wat als je te veel of te weinig

energie opneemt?

Gewicht

Bij overgewicht en obesitas is er te veel vet in het lichaam opgeslagen.

Mensen met overgewicht lopen meer gezondheidsrisico’s dan mensen met een gezond gewicht.

Gevaren:

• Diabetes 
• Hoge bloeddruk
• Hart-en vaatziekten

Gewicht

Ondergewicht ontstaat als de hoeveelheid energie die iemand binnenkrijgt langere tijd minder is dan het lichaam gebruikt.

Mensen met ondergewicht zijn lichter dan goed is voor de gezondheid.

Gevaren:

• Afweer gaat achteruit -> sneller ziek
• Spierweefsel neemt af
• Kans op botbreuk neemt toe

BMI

Door je BMI uit te rekenen kun je nagaan of je een gezond gewicht hebt.

<18,5 = ondergewicht

18,5 - 25 = gezond gewicht

>25 = overgewicht

>30 = extreem overgewicht

Eetstoornissen

Bij een eetstoornis is eten een moeilijke zaak. Mensen met een eetstoornis hebben negatieve gevoelens over hun gewicht.

Voorbeelden van eetstoornissen:

• Anorexia nervosa
• Boulimia nervosa
• Eetbuistoornis

Anorexia nervosa

• Verkeerd beeld van hun eigen lichaam.
  
• Weigert om (voldoende) te eten.

Gevolgen:

- Ziekten

- Problemen met maag en gebit

- Haaruitval

Boulimia nervosa

Bang om te dik te worden.

- Regelmatige eetbuien.

- Na een eetbui wordt het voedsel uitgebraakt of worden laxeermiddelen gebruikt.

Gevolgen:

- Ondervoeding

- De wand van de slokdarm raakt beschadigt. 

Eetbuistoornis

Heeft ook eetbuien, maar braakt het niet uit.

Gevolgen:

- Ernstig overgewicht (obesitas)

Zelf onderzoeken

Onderzoek hoe een eetstoornis kan ontstaan.

- Geef minstens twee oorzaken.

Onderzoek ook wat je kan doen om te helpen wanneer iemand een eetstoornis heeft.

Werk in tweetallen om dit te onderzoeken. Schrijf je antwoorden op.

Oorzaak en hulp

• Deze persoon heeft vaak een negatief beeld over zichzelf.
• Het kan ontstaan door een nare gebeurtenis, perfectionisme of beïnvloeding door cultuur of social media.
• Een eetstoornis kan je niet in je eentje oplossen. Hoe langer het duurt, hoe moeilijker te behandelen.
  
• Schaam je niet, maar praat erover met je huisarts of iemand die je vertrouwt.
  
• Ken je iemand met een eetstoornis? Lees erover en ga het gesprek aan. Bemoedig de persoon om hulp te zoeken, maar push er niet voor.

Zijn er nog vragen?

Leerdoelen checken

Wat moet je doen om op hetzelfde gewicht te blijven?

Jan heeft een vreetbui en na het eten braakt hij.
Welke eetstoornis is dit?

1. Anorexia
2. Boulimia
3. Eetbuistoornis
4. Anorexia & eetbuistoornis

Huiswerk

Maak van 2.4 opdracht 1 t/m 9 (blz. 119)

Weet je een vraag niet? Lees de tekst nog eens. Vraag het daarna pas aan de docent.

Klaar? Kijk je huiswerk na, flitskaarten, test jezelf,

Biologiepagina, lees de basisstof nog eens