Basisstof 4: Bevruchting en zwangerschap

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3,4

Thema 2: Voortplanting

Basisstof 4: Bevruchting en zwangerschap

Wat gaan we doen?

• Herhaling menstruatiecyclus
  
• Leerdoelen doornemen
• Uitleg basisstof 4
• Aan het werk! 

Herhaling menstruatiecyclus

Wat: Werkblad 'menstruatiecyclus'

Hoe: Met je groepje

Tijd: 8 minuten

Hulp: Vraag je buur/kijk in je boek/steek je vinger op

Klaar: Na 8 minuten gaan we bespreken. Eerder klaar? Kijk zelf je blad na m.b.v. je boek

Uitkomst: Werkblad 'menstruatiecyclus' is af

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Beschrijven welke veranderingen er in het lichaam van een vrouw plaatsvinden voor en na de bevruchting;
• De verschillen in de functie van zaadcellen en eicellen noemen;
• De embryonale ontwikkeling beschrijven;
• Beschrijven hoe een- en twee-eiige tweelingen ontstaan.

Bevruchting

Spermacellen hebben een zweepstaart: hiermee kunnen ze naar de eicel zwemmen.

• De energie hiervoor komt uit het vocht van de zaadblaasjes en de prostaat.

Eicellen bevatten veel reservevoedsel voor de eerste ontwikkelingen van de bevruchte eicel.

Bevruchting

Als de zaadcel (spermacel) de eicel heeft bereikt en de celkernen samensmelten, spreek je van bevruchting.

• Als dit is gebeurt kunnen andere zaadcellen niet meer door het celmembraan van de eicel heen.

Zwanger

• Als de eicel wordt bevrucht, blijft het gele lichaam (overblijfsel follikel) in stand. 
• Het blijft hormonen produceren om het baarmoederslijmvlies dik en goed doorbloed te houden, het wordt niet afgestoten (je wordt dus niet ongesteld).

Zwanger

• De bevruchte eicel deelt zich een aantal keer en het klompje cellen wordt naar de baarmoeder geleid (5 - 12 dagen)
• In de baarmoeder nestelt de eicel zich in: het klompje cellen hecht zich in het baarmoederslijmvlies. 
• De vrouw is nu zwanger. Als alles goed gaat, groeit het klompje cellen dankzij mitose uit tot een baby. 

Zwanger

• Het ingenestelde klompje is gevuld met vocht en bevat een verdikking. Uit deze verdikking ontstaat het embryo.
• Vanaf de innesteling maakt het embryo het hormoon hCG, hierdoor blijft het gele lichaam in stand en rijpen er geen nieuwe follikels.
• hCG wordt via de nieren van de moeder uitgescheiden, een zwangerschapstest reageert op dit hormoon.

Placenta

• De placenta bestaat uit weefsel van de moeder en weefsel van het embryo. 
• Bloed van de moeder en het embryo stromen vlak langs elkaar: zo worden stoffen uitgewisseld met elkaar.

Navelstreng en vruchtwater

De navelstreng verbindt het embryo/de foetus met de placenta.

• De navelstreng bestaat helemaal uit weefsels van het embryo.
• Bevat twee bloedvaten: twee navelstrengslagaders en één navelstrengader.

Navelstreng en vruchtwater

Het vruchtwater beschermt het embryo tegen uitdroging en stoten.

• Het houdt ook de temperatuur constant in de baarmoeder
• Omgeven door vruchtvliezen

Foetus

Na drie maanden wordt het embryo een foetus genoemd. 

• Alle belangrijke organen zijn gevormd en liggen op de juiste plek
• Na ongeveer 38 weken na de bevruchting wordt de baby geboren

Tweelingen

Meestal wordt één eicel bevrucht door één zaadcel en komt er één baby uit. Bij tweelingen werkt dit anders:

• Eeneiige tweeling: één bevruchte eicel, tijdens de eerste delingen raken cellen los van elkaar.
• Twee-eiige tweeling: twee bevruchte eicellen, er zijn twee eicellen vrijgekomen tijdens de ovulatie.

Aan het werk!

Wat: Basisstof 1 t/m 4 thema 2

Hoe: Met je buur/groepje fluisteren

Tijd: Tot het eind van de les

Hulp: Vraag je buur/groepje, kijk in je boek en steek anders je vinger op

Klaar: Nakijken en verbeteren, basisstof 5 lezen

Uitkomst: Basisstof 1 t/m 4 van thema 2 zijn af