8.1 Geluid als trilling

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

H8 Geluid

Voor vandaag

• Start H8 
• Uitleg bij 8.1
• Opdrachten maken bij 8.1
• Opdrachten bespreken
• Vragen LessonUp
• Toets H7 bespreken? 
• Lesafsluiting

H8 geluid

8.1 Geluid als trilling

8.2 Tonen oren

8.3 Trilling in beeld

8.4 Geluidssterkte

8.5+ Geluidssnelheid

Leerdoelen 8.1 

Geluid als trilling

Je leert welke eigenschappen geluid heeft

Geluidsbron

• Is een voorwerp waar geluid ontstaat
• Welke kennen we?

Geluidsbron

• Heeft een onderdeel dat trilt
• Moet je wel eerst de snaar aanslaan
• Als de snaar trilt maakt de gitaar geluid

Trillend deel

Geluidsbron

• Ook bij andere geluidsbronnen ontstaat het geluid doordat een onderdeel van de geluidsbron trilt
• Wat is dat bij je stem?

Hard en zacht

• Als je een gitaar zachtjes aanslaat, dan klinkt het geluid ook zacht
• De snaar trilt dan wel, maar gaat niet zo ver op en neer 
• Harder aanslaan is meer geluid

Uitwijking

• De Hoe ver de gitaarsnaar op- en neergaat noem je de uitwijking van de trilling
• Bij een grote uitwijking klinkt het geluid hard 

Klankkast

• Soms is het geluid van trilling zo zacht dat je het niet hoort
• Je kunt dan het geluid versterken met een klankkast
• Hol voorwerp dat trilling overneemt en versterkt

Is een elektrische gitaar hol?

Hoe zit dat met je stem?

• Holtes in je hoofd werken als een klankkast
• Je stembanden trillen als je er lucht door perst
• Je mond, neus, keelholtes versterken de trilling

Hard en zacht

• Als je een gitaar zachtjes aanslaat, dan klinkt het geluid ook zacht
• De snaar trilt dan wel, maar gaat niet zo ver op en neer 
• Harder aanslaan is meer geluid

Hoog en laag 

• Muziek is een combinatie van verschillende tonen
• Hoge toon --> snelle trilling 
• Kleine voorwerpen trillen sneller dan grote voorwerpen
• Muziekinstrumenten voor hoge tonen zijn klein en voor lage tonen zijn groot

Tonen gitaar

• Op een gitaar kun je meerdere tonen maken omdat elke snaar een andere dikte heeft
• Dikke snaar --> hoge of lage toon?
• Dunne snaar --> hoge of lage toon?

Tonen gitaar

• Op een gitaar kun je meerdere tonen maken omdat elke snaar een andere dikte heeft
• Dikke snaar --> lage toon
• Dunne snaar --> hoge toon

Tonen gitaar

• Meer manieren om de toon hoger te maken bij een gitaar
  

1. Dunnere snaar (hadden we net)
2. De snaar strakker spannen --> met de stemknop
3. De snaar korter maken (of door een korter deel te laten trillen)

Tonen blaasinstrument

• Toonhoogte veranderen door de hoeveelheid trillende lucht in het instrument te veranderen
• De luchtkolom is de lengte van de trillende lucht 
• Een lange luchtkolom heeft een lage toon 

Hoog en laag

Hard en zacht

NIET DOOR ELKAAR HALEN!

Klaar met opdrachten?

Nakijken OP DE LAPTOP (en anders thuis)

Magister --> ELO --> studiewijzer --> M&T klas 2

Aan de slag

Wat: Maken BLZ 163 opdracht 1 t/m 21 

Hoe: Zelfstandig / samen 

Hulp: 1. Boek  2. Degene direct naast je 3. Docent 

Tijd: 20-25 min 

Klaar: 1. *opdrachten maken 2. Nakijken op laptop 3. Aan mij laten zien

Welke opdrachten lastig?

wat is geluid?

1. een luchtje
2. een trilling
3. een snaar
4. een drum

Alles wat geluid maakt, noem je een geluid-bron.

1. Waar
2. Niet waar

Een gitaar heeft een klankkast. Wat is de functie van die klankkast?

1. De klankkast versterkt het geluid
2. De klankkast verzamelt de klanken van de snaren en geeft ze door aan de lucht
3. De klankkast laat de tonen beter klinken.

Welk instrument heeft GEEN klankkast?

1. Piano
2. Gitaar
3. Viool
4. Trompet

Welk geluid trilt vaker per seconde: een hoog geluid of een laag geluid?

1. Hoog geluid.
2. Laag geluid.

Een hoge toon heeft...

1. Weinig trillingen per seconden
2. Veel trillingen per seconden

Eva wilt op haar gitaar een lage toon spelen met twee snaren. Eva kiest voor de dunste snaar op de gitaar. Is dit dan een goede keuze?

1. Ja
2. Nee

Eva wilt op haar gitaar een lage toon spelen met twee snaren. Ze kiest voor de snaar met de laagste spanning. Is dit dan een goede keuze?

1. Ja
2. Nee

Toets herkansen

• OP DINSDAGMIDDAG
• Nu nog toets van H8 (geluid) en H5 (warmte)
• Je mag één toets herkansen van M&T (mag ook later in jaar)
• Moet je zelf mee komen, zelf aanvragen!
• We hebben nu H4 snelheid, H6 Elektriciteit en H7 krachten
• Wat doen nadat we de toets hebben besproken: kijken of je er één wil herkansen en die dan bespreken  

Toets H7 leerpunten

• Berekening: 20 x 10 = 200 N
• Antwoord: 20 kg (massa) of 20 N (kracht)
• Leg uit vragen zo volledig mogelijk uitleggen
• Let op manier van leren, veel reproductievragen

Toets H7 bespreken

• De toetsen worden uitgedeeld
• Antwoorden laat ik op het bord zien/ ga ik kort bij langs
• Geen vragen tussendoor, schrijf * op bij een vraag

Toets H7 bespreken

• Heb je GEEN vragen, die mensen leveren eerst even de toets bij mij in (doe daarna wat in stilte voor jezelf, op je eigen plek)
• Heb je WEL vragen, dan kom je daarna naar mijn bureau. 

Einde van de les

• HW KBL: Maken BLZ 165 opdracht 1 t/m 21 (* niet)
• Volgende les: verder met 8.2

Blijf zitten en wacht tot de bel is gegaan.