Thema 4 basisstof 1 ontstaan leven op aarde

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

4.1 Ontwikkeling van het leven op aarde

Lesverloop

1. Maak de startopdracht (als je het niet weet mag je jouw boek gebruiken)
2. Uitleg
3. Kennisvragen
4. Zelfstandig werken 

Startvragen

1. Hoelang denk je dat de aarde bestaat?

De aarde bestaat ongeveer:

4,6 miljard jaar

Ontstaan van organismes

Allerlei soorten organismen ontstaan

Eerst ontstonden eencellige organismen

Hieruit hebben zich langzaam alle soorten ontwikkeld die wij nu kennen.

Tijdsbalk

- Steeds complexere organismen

2. Wat is een geologische tijdschaal?

Geologische tijdsschaal

Indeling:

• Tijdperk
• Periode
• Getallen zijn miljoenen jaar geleden

Gebaseerd op grote gebeurtenissen

Eerste eenvoudige levensvormen 

(3800 mjg)

Geologische tijdschaal

Trias - Jura - Krijt, tijdperk van de dinosauriërs

Dinosauriërs sterven uit aan het einde van het Krijt

3. Wat is een verwantschap?

Stambomen en verwantschap

• Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap
• Hoe jonger de gemeenschappelijke voorouder in een stamboom zit, hoe verwanter groepen zijn.

Stambomen en verwantschap

• Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap

• Hoe jonger de gemeenschappelijke voorouder in een stamboom zit, hoe verwanter groepen zijn.

Verwantschap

• Hoe korter geleden er een gemeenschappelijke voorouder was, hoe meer overeenkomsten en verwantschap

Oftewel:

Meer verwantschap: meer overeenkomsten in het DNA

Minder verwantschap: minder overeenkomsten in het DNA

Verwantschap

• Hoe korter geleden er een gemeenschappelijke voorouder was, hoe meer overeenkomsten en verwantschap

Oftewel:

Meer verwantschap: meer overeenkomsten in het DNA

Minder verwantschap: minder overeenkomsten in het DNA

De mens stamt niet af van de aap

Evolutie van de mens

Wat valt op aan de vorm van de schedel?

Wat valt op aan de herseninhoud?

Wat valt op aan de houding van de moderne mens?

Kennisvragen

Wat betekent het als groepen organismen verwant zijn?

1. Ze hebben hetzelfde leefgebied
2. Ze hebben gemeenschappelijke voorouders
3. Ze lijken uiterlijk op elkaar

Een geologische tijdschaal is ingedeeld in tijdperken

1. Juist
2. Onjuist

Hoe herken je in een stamboom een bloeiperiode van een groep organismen?

1. De lijnen worden dikker
2. De lijnen worden dunner
3. De lijnen veranderen van kleur

Wanneer is de aarde ontstaan?

1. Ongeveer 3 miljard jaar geleden
2. Ongeveer 13,7 miljard jaar geleden
3. Ongeveer 4,6 miljoen jaar geleden
4. Ongeveer 4,6 miljard jaar geleden

Het eerste leven op aarde waren

1. planten
2. bacteriën
3. schimmels
4. zoogdieren

Aan de slag!

Werk aan de opdrachten van 4.1

Succes!