paragraaf 3.4 Politieke stromingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Burgers en stoommachines

paragraaf 3.4 Politieke stromingen

Wat gaan we doen? 

• Bespreken paragraaf 3.2
• Leerdoel paragraaf 3.4 
• Liberalen.
• Confessionelen.
• Schoolstrijd
• Socialisten.
• Feminisme.
• Stemrecht
• Opdracht. 
• Huiswerk

Nakijken paragraaf 3.2

alle opdrachten. 

Leerdoel

Aan het eind van deze paragraaf kunnen jullie de verschillende politieke stromingen en hun kenmerken benoemen. 

"De koning heeft alle macht"
Welk begrip hoort hierbij?

1. abolutionisme
2. nationalisme
3. feminisme
4. absolutisme

Wie hebben er kiesrecht in 1848?

1. Mannen mogen stemmen
2. Rijke mannen en vrouwen mogen stemmen
3. Als een man genoeg belasting betaald mag hij stemmen
4. Niemand mag stemmen

Hoe heet het als er maar een beperkte groep mag stemmen?

Onschendbaarheid betekent:

1. Ministers kunnen niet vervolgd worden
2. Koning is niet verantwoordelijk voor politiek
3. Koning mag niets zeggen
4. Ministers zijn verantwoordelijk voor de koning

Land met volksvertegenwoordiging is:

1. Parlementaire democratie
2. Constitutionele monarchie

Wie heeft de wetgevende macht?

1. Parlement
2. Regering
3. Rechters

Wat gebeurde er in 1815?

1. Congres van Wenen
2. Het Koninkrijk der Nederlanden ontstond
3. Napoleon werd verslagen
4. De Franse Revolutie begint

Wat is een constitutionele monarchie?

1. Koninkrijk met een grondwet
2. Koninkrijk zonder grondwet
3. Land met een grondwet maar geen koning
4. Koninkrijk met een absolute koning

Wat is het eerste wat er bij je opkomt als je denkt aan het woord 'politiek'?

Welke drie politieke stromingen waren er in de 19e eeuw?

Politieke stromingen

• Liberalen
• Confessionelen (Protestanten & Katholieken)
• Socialisten (Sociaal Democraten & Communisten).

Liberalen

• Rijke burgers, eerste politici
• Thorbecke (blz. 53)
• Politieke partij: Liberale Unie.
• Overheid moet zich zo min mogelijk met het land bemoeien, alleen zorgen voor veiligheid. Zeker niet met de economie.
• Nachtwakerstaat. 

De patroon: Ik lees daar in de krant dat jullie zoveel jute-vezels in de longen krijgt. Dat moet uit zijn. Denk jullie dat de jute mij op den rug groeit?

Oefening: 

Wie van deze mensen is liberaal? Waar kun je dat aan zien?

Noem ten minste 1 beeldkenmerk!

Welke politieke partij heeft de meeste idealen van de liberalen overgenomen?

1. SGP
2. CDA
3. VVD
4. SP

Confessionelen

• Twee stromingen: Katholieken en protestanten.
• Beleid moet zijn volgens christelijke leer.
• Beiden willen dat overheid ook bijzondere scholen (christelijke scholen) betaald.
• Beiden zijn tegen socialisten en revolutie.

Confessionelen

ARP (Protestants)

Kuyper

Rooms -Katholieken Schaepman

Protestanten

• Eerste politieke partij van Nederland: ARP (1879).
• Abraham Kuyper, 
• Stemmers: "Kleine Luyden": arbeiders die hard werkten: winkeliers, schoolmeesters, boeren.
• Kuyper wil dat zijn achterban mag stemmen.  

Katholieken

• RKSP & KVP
• Herman Schaepman
• Achtergestelde groep (alleen veel katholieken in het Zuiden). Willen zelfde rechten als protestanten.

De schoolstrijd

• Het openbare onderwijs werd betaald door de overheid en was neutraal.
• Protestanten en katholieken richtten hun eigen scholen op. Dit is het bijzonder onderwijs.
• De confessionelen streden voor gelijke rechten (emacipatie):

1. De overheid moest ook bijzondere scholen financieren (schoolstrijd).
   
2. Bij het maken van wetten moet meer rekening gehouden worden met geloof.

• In 1917 werden alle scholen gelijk gesteld.  

video

Socialisme (Sociaal-Democraten) 

Troelstra

Communisme 

Marx. 

Socialisme

Sociaal-Democraten

• SDAP
• Pieter Jelles Troelstra
• Opkomen voor fabrieksarbeiders.
• Gelijkheid
• Door middel van parlement verbeteringen voor arbeiders. 
• Sociale wetten en kiesrecht.

Communisme

Door middel van een revolutie willen ze alle productiemiddelen in handen hebben van de staat. 

Feminisme

Emancipatiebeweging.

Gelijke rechten voor vrouwen.

Algemene vrouwenkiesrecht (mannen 1917/vrouwen 1919)

Opdracht. 

Bij het volgende filmpje maken jullie een aantal vragen, zie hiervoor het blad. 

Bij welke politieke stroming hoort deze persoon?

1. Liberalen
2. Rooms-Katholieken
3. Protestanten
4. Socialisten/Sociaal-Democraten

De confessionelen en liberalen waren verwikkeld in de schoolstrijd. Deze ruzie ging over:

1. Het aantal uren godsdienstles in de week.
2. De vraag of er wel of geen les in liberale ideeën gegeven mocht worden op school.
3. De vraag of het christelijk onderwijs ook door de regering gefinancierd moest worden.
4. De wens van de liberalen om de christelijke scholen te sluiten.

Confessionele partijen willen:

1. Samenwerken met de socialisten
2. De rijkdom eerlijk willen verdelen
3. Dat het geloof geen invloed heeft op de politiek
4. Emancipatie van katholieken en protestanten

Politieke partijen die in hun programma uitgaan van het geloof.

1. Feministen
2. Socialisten
3. Confessionelen
4. Liberalen

De schoolstrijd staat voor...

1. De strijd tussen ouders en leerkrachten over goed onderwijs.
2. De strijd tussen de confessionelen en de openbaren over goed onderwijs.
3. De strijd tussen de confessionelen en de openbaren over de betaling van de schoolkosten.
4. De strijd tussen de confessionelen en de openbaren om een eigen school te kunnen starten.

Confessionele partijen willen:

1. Samenwerken met de socialisten
2. De rijkdom eerlijk willen verdelen
3. Dat het geloof geen invloed heeft op de politiek
4. Emancipatie van katholieken en protestanten

Bij welke stroming hoort deze poster?

1. Socialisme
2. Confessionalisme
3. Liberalisme
4. Geen van alle

2. politieke stroming die opkomt voor vrijheid van burgers door zo weinig mogelijk regels te maken

1. socialisten
2. communisten
3. confessionelen
4. liberalen

Welk strijdpunt past niet bij de Eerste Feministische Golf?

1. Stemrecht
2. Toegang tot Universiteit
3. Abortus
4. Eerlijker onderwijs

Welke veranderingen ontstonden er door de Pacificatie van 1917?

1. kiesrecht mannen en vrouwen, einde schoolstrijd en nieuw kiesstelsel
2. kiesrecht mannen, nieuwe koning en nieuw kiesstelsel
3. kiesrecht mannen, einde schoolstrijd en nieuw kiesstelsel
4. kiesrecht mannen en vrouwen, einde schoolstrijd en nieuw parlement

Bij welke stroming hoort deze poster?

1. Liberalisme
2. Socialisme
3. Confessionalisme
4. Geen van alle

Bij welke stroming hoort deze poster?

1. Confessionalisme
2. Liberalisme
3. Socialisme
4. Geen van alle

Liberalen, socialisten en confessionelen

Maak het opdrachtenblad.

Begrippen uit deze les

Liberalen.

Confessionelen.

Protestanten.

Katholieken.

Socialisme

Communisme

Feministme

productiemiddelen.

conservatieven. 

Jaartallen uit deze les

• 1894 Sociaaldemocratische Arbeidspartij (SDAP)
• 1917 algemeen kiesrecht mannen.
• 1917 Schoolstrijd afgelopen.
• 1919 Algemeen kiesrecht vrouwen. 
  

Personen uit deze les

• Johan Rudolph Thorbecke
• Abraham Kuyper (Protestant)
• Herman Schaepman (katholiek)
• Karl Marx (Communist)
• Troelstra (Socialistisch)
• Aletta Jacobs (Feminisme
  

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Huiswerk

Maken van paragraaf 3.4 alle opdrachten.

maken oefentoets 3.4 op je device (75% goed!)