H4.4 Nederland in 1848

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

4.4 Nederland in 1848

Hoofdstuk 4

Paragraaf 4

In deze paragraaf:

• Je kunt enkele belangrijke kenmerken noemen van het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1815 en 1848.
• Je kunt uitleggen welke idealen de liberalen hadden op politiek gebied.
• Je kunt uitleggen waarom er in 1848 een nieuwe grondwet kwam.

Welk land begon de industriele revolutie

1. Belgie
2. Nederland
3. Engeland
4. Amerika

Waarom begon de Industriele revolutie juist in Engeland?

1. In Engeland was er honger.
2. In Engeland woonde een koning.
3. Engeland werd als eerst rijk door kolonies.
4. Engeland had het beste klimaat.

De industriele revolutie is gestart in Engeland.
Vòòr de industriele revolutie was kende Engeland (en alle West-Europese landen) een...

1. landbouwsamenleving
2. landbouw-stedelijke samenleving
3. een stedelijke samenleving
4. Geen van de genoemde antwoorden is juist.

Door de Industriële Revolutie veranderde de samenleving. De samenleving werd nu opgedeeld in verschillende ...?... - op basis van hoeveel kapitaal je bezit. Welk woord hoort op de ...?... ?

1. Standen
2. Rangen
3. Klassen
4. Kasten

Waarom kwamen veel arbeiders niet in opstand tegen hun slechte werkomstandigheden?

1. Ze waren bang ontslagen te worden.
2. Ze werden bedreigd met lijfstraffen.
3. Ze moesten zoveel werken dat ze daar geen puf voor hadden.
4. Hun baas was meestal een kennis/vriend, dat deed je niet.

Koninkrijk der Nederlanden

Verschillende Nederlandse staten:

• 1588-1795 Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
• 1795-1801 Bataafse Republiek
• 1801-1806 Bataafs Gemenebest
• 1806-1810 Koninkrijk Holland
• 1810-1813 Onderdeel van Frankrijk
• 1813-1815 Soeverein Vorstendom der Verenigde Nederlanden
• 1815-heden Koninkrijk der Nederlanden

Koninkrijk der Nederlanden

1815:  Slag bij Waterloo > Napoleon verslagen. 

1814-15:  Congres van Wenen:

              Overwinnaars maakten nieuwe grenzen.

 

Waren conservatief:

• Tegen nieuwe revolutionaire ideeën over vrijheid, gelijkheid en broederschap. 
• Wilden Restauratie.

+ een sterke staat ten noorden van Frankrijk.

Koninkrijk der Nederlanden

1795:  Stadhouder Willem V vlucht naar Engeland.

1813:  Willem VI keert terug.

1815: Koninkrijk der Nederlanden:

• Koning Willem I 
• Bestond uit Nederland, België en Luxemburg.
• Eenheidsstaat

1830: Belgische Opstand. België wordt onafhankelijk.

De regering van koning Willem I

1815: Constitutionele monarchie

Koning is gebonden aan de regels van de grondwet.

Koning Willem I (1815-1840):

• Alleenheerser. 
• Hij was conservatief. Tegen politieke verandering (ideeën over inspraak en vrijheid).

Het koninkrijk was geen democratie.

Koninkrijk der Nederlanden

Nederlandse economie in de eerste helft van de 19e eeuw

• landbouw
• handel
• andere niet-industriële activiteiten

Geen grootschalige industrie. Geen grote klasse van fabrieksarbeiders, maar veel armoede.

Armen waren afhankelijk van liefdadigheid (kerken en deel v/d rijke burgers). Overheid bood geen hulp.

Koninkrijk der Nederlanden

Noord-Nederland (NL nu) was arm en onderontwikkeld >> Zuiden (België nu) was aan het industrialiseren. 

Koning Willem I wilde de economie nieuw leven inblazen >> bijnaam: Koning Koopman

Infrastructuur werd verbeterd. 

• kanalen
• wegen
• spoorwegen

1839:  eerste stoomtrein Haarlem-Amsterdam.

Uit welke huidige landen bestond het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden in 1815?

1. België, Noord-Frankrijk, Nederland
2. Köln, Luxemburg, Nederland
3. België, Luxemburg, Nederland
4. Nederland, België en Limburg

Wat hoort bij een constitutionele monarchie?

1. absolutisme
2. dictatuur
3. macht van de koning wordt beperkt door de grondwet
4. macht van de koning wordt beperkt door de adel

Zet in de juiste chronologische volgorde (oud en nieuw)
1) Belgische Opstand leidde tot de Belgische afscheiding van Nederland
2) Eerste stoomtrein tussen Haarlem en Amsterdam
3) Napoleon verslagen bij Waterloo
4) Willem I wordt koning van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

1. 1, 3, 4, 2
2. 1, 4, 2, 3
3. 3, 1, 4, 2
4. 3, 4, 1, 2

Hoe bestuurde Willem I de Nederlanden?

1. Willem I was een vorst die vooral samenwerkte met het parlement om de wetten te maken.
2. Willem I was geïnspireerd door de Verlichting en bestuurde op deze manier.
3. Willem I regeerde als autocraat, hij had praktisch alle macht in handen.
4. Willem I hield rekening met de Trias Politica in zijn bestuur. Dat vond hij belangrijk.

Weerstand op het bestuur

Willem I was praktisch alleenheerser >> conservatieven in de regering en parlement vonden dat prima.

Maar de liberalen vonden het maar niks >> waar waren de idealen van de Verlichting en de revoluties gebleven?

Conservatief

•  "Conservare"= bewaren
• Alles bij het oude laten (liefst de tijd voor de Franse Revolutie)
• Geen invloed van het volk
• Streven naar rust en orde

Liberaal

Politiek: 

• "Libertas" = vrijheid
• Baseerden zich op de vrijheden (grondrechten) van de Franse Revolutie.
• Parlement meer invloed + meer kiesrecht (censuskiesrecht).

Economie:

• Handel en industrie zoveel mogelijk met rust laten (zo min mogelijk regels - Adam Smith).
• Overheid moet zich niet met de economie bemoeien, maar zich richten op de veiligheid.

Monarchie is een goede vorm van regering
Liberaal of conservatief

1. Liberaal
2. Conservatief

Een stakingsverbod is goed voor de bedrijven.
Liberaal of conservatief?

1. Liberaal
2. Conservatief

Mensen mogen zelf bepalen waar ze in geloven.
Liberaal of conservatief?

1. Liberaal
2. Conservatief

Koning Willem II

1844: Thorbecke komt langs met een voorstel voor een liberale grondwet.

1848: Nieuwe grondwet o.l.v. Thorbecke

• Grondrechten
• Parlement meer macht (goedkeuren + mocht ministers ontslaan)
• Koning minder macht >> macht nu bij parlement
• Ministeriële verantwoordelijkheid
• Elke 4 jaar verkiezingen --> d.m.v. censuskiesrecht
  Zo werd Nederland een parlementaire democratie.

In 1848 werd Nederland echt democratisch!

0100

Memo Online

Bekijk de ontdekkingsplaat 4.4

maken 1, 2 en 4 t/m 6 (4.4)

Oefen met flitskaarten en bekijk tenslotte het volgende filmpje af met aandacht!