Literatuur Cursus 2 HV

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Open plekken in een verhaal zorgen voor:

1. Onduidelijkheid bij de lezer.
2. Een gesloten einde.

Meerduidige teksten laten ruimte over voor eigen interpretatie van de tekst.

1. niet juist
2. juist

Open plekken in een verhaal kunnen ontstaan door informatieachterstand bij de lezer.

1. juist
2. niet juist

Welk voorbeeld is een roman?

1. 'Nieuw Nederlands, 5e editie'
2. 'Kort Amerikaans'
3. De Volkskrant van vandaag

Setting van een verhaal.

De vertelinstantie

Literatuur 

Cursus 1:

Literatuur en lezer

- Eenduidige teksten 

- Meerduidige teksten

- Open plekken
+  Hoe ontstaan open plekken? 

- Gesloten einde
 - Open einde 

- Proza
 - Poëzie 

- Roman
- Novelle 

- Versregels
- Strofen 

- Fictie / non-fictie

- Spontane betekenisgeving

- Bewuste betekenisgeving

-  hoofdpersonen / Is de hoofdpersoon?

- Welk doel streven zij na?

- Wat is de setting van het verhaal?

- Wat voor een vertelinstantie komt in het verhaal voor?

- Is het verhaal in chronologische volgorde verteld?

- Wat is het motto?

- Komen er duidelijke motieven voor in het verhaal?

- Komt er een leidmotief voor in het verhaal?

De setting van een verhaal

De tijd en ruimte waar de gebeurtenissen plaatsvinden.

Personages:

• De hoofdpersoon.(Hoofdpersonen) Streeft (streven) een doel na.
  
• De bijpersoon (bijpersonen). Zijn de helper / tegenstander van de hoofdpersoon.

Personages leer je kennen op een:

- Directe manier 

- Indirecte manier

Personages benaderen:

• psychologisch : beoordelen op gedrag.
• maatschappelijk / etisch: beoordelen op gedrag 

verteltijd en vertelde tijd

Verteltijd: de tijd die je nodig hebt om de tekst te lezen.

Vertelde tijd: de tijd die verstrijkt in het verhaal.

vooruitwijzing en terugwijzing.

korte wijzingen naar wat al gebeurd is of gaat gebeuren, niet langer dan een paar zinnen.

Flashback

• Vertellend ik - ik-figuur vertelt en blikt terug.
  
• Belevend ik - ik-figuur neemt deel aan de gebeurtenissen.

Motieven:

• Verhaalmotieven
  
• - Het terugkeren van bepaalde situaties/ waarnemingen/ opvattingen/ gebeurtenissen of gevoelens.
  
• Leidmotief
  
• - De herhaling van een bepaald woord of een betekenisvol concreet voorwerp.
  

Vertelinstanties

• Is de vertelinstantie merkbaar aanwezig?
• Is de vertelinstantie een personage in het verhaal?

• Auctoriale vertelinstantie - verteller duidelijk in de tekst aanwezig.
• Ik-vertelinstantie - De ik-figuur is de verteller.
• Meervoudige ik-vertelinstantie - meer dan een ik-verteller in een verhaal. 

'Het motto is een citaat uit een boek, of van een belangrijk persoon dat aan het verhaal voorafgaat. '

- Niels Drent

eenduidigheid

analyseren

gesloten einde

open plek

proza

versregels

autobiografie 

boekomslag

literaire tekst

zakelijke tekst

achterflap

meerduidigheid

informatieachterstand

niet afgerond verhaal

strofen

non-fictie

roman

thematiek

bewuste betekenisgeving

leesmotivatie

smaakontwikkeling

eenduidigheid

open plek

novelle

proza

versregels

fictie

spontane betekenisgeving

leesmotivatie

gender

meerduidigheid

informatieachterstand

open einde

roman

strofen

non-fictie

thematiek

waarheidseis

Hoe kan een open plek ontstaan?

Pro-tip:

Noteer de begrippen in je schrift.

Kei-handig voor je examen en toetsen en zo.

Wat is het verschil tussen een literaire en een zakelijke tekst?

Wat is het verschil tussen een roman en een novelle?

Wat is leesmotivatie?