2.4: De voorsprong van Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 2

AFSPRAKEN

• Bij binnenkomst ga je zitten en pak je je spullen.
• Telefoon in de telefoontas.
• Als je wat wilt vragen steek jij je vinger op
• Als de docent praat zijn de leerlingen stil.
• Je behandelt een ander zoals je zelf behandeld wilt worden. Dat betekent met fatsoen en respect. 

         Modern imperialisme

Europese wereldrijken

Wat gaan we doen?

Behandelen Paragraaf 4: De Voorsprong van Europa

Lezen van een stukje

Maken opdrachten

Aan het einde van deze 2 lessen...

• Kun je beschrijven dat er in de 19e eeuw Europese wereldrijken ontstonden.
• Kun je de Nederlandse koloniën noemen en uitleggen hoe Nederlands-Indië ontstond.
• Kun je drie oorzaken van het modern imperialisme noemen.

Wat is nationalisme?

1. Het hebben van een groot koloniaal rijk
2. Geloven in samenwerking tussen verschillende nationaliteiten
3. Een wereld zonder gewapende conflicten tussen de verschillende naties
4. Grote liefde voor je eigen land en volk

Door nationalisme..

Willen Europese landen zo rijk mogelijk worden.. Hoe word je rijk?

Kolonies:

Vanaf 1500:

Europese landen halen grondstoffen en producten uit Afrika, Amerika, Azië. 

Deze gebieden noem je koloniën. In Amerika werkten Afrikanen als slaaf.

Langs Afrikaanse en Aziatische kust bouwden Europeanen handelsposten. 

Azië: specerijen. Afrika: slaven

Modern Imperialisme

• Vanaf 1800: situatie verandert.
• Zoveel mogelijk land bezitten en besturen.
• Europeanen richten zich nu ook op het binnenland van Azië en Afrika.
• Modern imperialisme: Het willen veroveren en besturen van zoveel mogelijk gebied.

KOLONIALISME

Handel met de kustgebieden van een land.

(1500-1800)

MODERN IMPERIALISME

Het veroveren (en besturen) van gebieden om aan je eigen land toe te voegen.

(1800-1945)

Maken vragen 1 t/m 5 van paragraaf 4.

Nederlandse Koloniën

• Rond 1800: VOC en WIC failliet=> gebieden en handelsposten nu van de Nederlandse regering.
• Ontstaan van de koloniën Suriname, de Antillen en Nederlands-Indië.

Nederlands-Indië

• Rond 1800: de kolonie bestaat  uit een aantal eilanden. 
• Inheemse bevolking en vorsten eromheen. 
• Vanaf 1800: Nederland breidt gebied uit=> bang dat andere landen hen voor zijn + grondstoffen. 

Maken vragen 6 t/m 8

 Lesdoelen:

• Kun je beschrijven dat er in de 19e eeuw Europese wereldrijken ontstonden.
• Kun je de Nederlandse koloniën noemen en uitleggen hoe Nederlands-Indië ontstond.

AFSPRAKEN

• Bij binnenkomst ga je zitten en pak je je spullen.
• Telefoon in de telefoontas.
• Als je wat wilt vragen steek jij je vinger op
• Als de docent praat zijn de leerlingen stil.
• Je behandelt een ander zoals je zelf behandeld wilt worden. Dat betekent met fatsoen en respect. 

         Modern imperialisme

Europese wereldrijken

Wat gaan we doen?

Herhalen + Nieuwe informatie

Lezen paragraaf 2 (deels)

Quizzzzzzzz

Maken opdrachten

Aan het einde van de les...

• Kun je beschrijven dat er in de 19e eeuw Europese wereldrijken ontstonden.
• Kun je de Nederlandse koloniën noemen en uitleggen hoe Nederlands-Indië ontstond.
• Kun je drie oorzaken van het modern imperialisme noemen.

Modern Imperialisme

• Vanaf 1800: situatie verandert.
• Zoveel mogelijk land bezitten en besturen.
• Europeanen richten zich nu ook op het binnenland van Azië en Afrika.
• Modern imperialisme: Het willen veroveren en besturen van zoveel mogelijk gebied.

Oorzaak 1

Industriële revolutie > Grondstoffen die niet in Europa te vinden waren. 

(Olie, rubber, katoen)

Oorzaak 2

Industriële revolutie > Veel kledingproductie > Verkopen aan de koloniën.

Oorzaak 3

Nationalisme > Veel koloniën is iets waar je als land trots op kan zijn.

Racisme en Nationalisme

Europeanen voelden zich beter dan de mensen uit Afrika en Azië, omdat:

• gebieden liepen achter wat betreft techniek
• waren niet Christelijk

In de 19e eeuw werd het erger: men geloofde dat het "witte ras" beter was dan de anders gekleurde rassen.

Huiswerk lezen paragraaf 1.4 en maken blz 26 + 27,

vragen 6 t/m 9

Bij modern imperialisme...

1. Houden mensen van hun land
2. Willen mensen graag vechten
3. Lopen alle mensen in een uniform
4. Willen landen graag koloniën hebben

kolonisatie 

Imperialisme 

handelspost

slavernij

Kustgebieden

macht en aanzien

nationalisme 

superioriteits

gevoel

Welk woord hoort niet bij het begrip modern imperialisme?

1. macht
2. aanzien
3. veroveringen
4. vrijheid

 superioriteitsgevoel

Afzetmarkt

Europese landen concurreren met elkaar om wie de meeste macht heeft 

Door de industriële revolutie zijn er veel grondstoffen nodig om de machines draaiende te houden 

Economische oorzaak

modern imperialisme 

Politieke oorzaak

modern imperialisme 

Culturele oorzaak

modern imperialisme 

Welke uitspraak over modern imperialisme is niet waar? Modern imperialisme..

1. ..draaide uit op meer Europese samenwerking.
2. ..was het streven van Europese (groot)machten naar een wereldrijk.
3. ..leidde tot het stichten van koloniën in vooral Afrika en Azië.
4. ..zorgde voor spanningen in Europa.

Stel, een Nederlandse geschiedenisdocent in de negentiende
eeuw geeft een nationalistische geschiedenisles.

Welke twee onderwerpen zou hij dan behandelen?
Sleep die naar de vlag.

De betekenis van het Wilhelmus

De invloed van feminisme in Europa

De opening van het Suezkanaal

De opkomst van industrialisatie in Engeland

Het leven van Rembrandt van Rijn

Welke economische motieven waren er voor het modern imperialisme?

1. grondstoffen en afzetmarkten
2. arbeidskrachten en eindproducten
3. slaven en afzetmarkten
4. grondstoffen en eindprodukten

Welke gebeurtenissen zijn gevolgen van nationalisme en welke niet?

Sleep die naar de vlag toe

In 1830, na een korte oorlog, krijgen de Belgen een eigen land. 

In 1850 worden de eerste spoorwegen aangelegd in Nederland. 

In 1871 wordt het Duitse Rijk opgericht. 

In 1900 wordt de telefoon uitgevonden door onder anderen Alexander Bell. 

Wat is een gevolg van het modern imperialisme?

1. Racisme ontstaat
2. Europa zoekt grondstoffen
3. Europa is technisch sterker

Wat is een voorbeeld van nationalisme in Nederland?

Sleep die voorbeelden naar de vlag.

In 1841 wordt een standbeeld van Michiel de Ruyter opgericht.

In 1850 worden de eerste spoorwegen aangelegd.

In 1876 veranderde de naam van de Amsterdamse botermarkt in het Rembrandtplein. 

Rond 1920 krijgen Nederlanders voor het eerst contact via de telefoon. 

Welke van de motieven voor het modern imperialisme komt in deze prent duidelijk tot uiting?

1. Verovering voor afzetmarkten
2. Verovering voor de machtspositie in de wereld
3. Verovering om achterlijke gebieden te beschaven
4. Verovering voor grondstoffen

De Europese fabrieken hadden grondstoffen nodig

Europese landen hadden een voorsprong op het gebied van techniek

In Europese fabrieken werden heel veel spullen gemaakt

In veel Europese landen was een sterk nationalisme aanwezig

Sleep de gevolgen (blauw) onder de juiste oorzaken (geel)

Europese landen veroverden koloniën zodat ze meer aanzien kregen

Het veroveren en besturen van koloniën ging door nieuwe uitvindingen makkelijker

Europeanen zochten gebieden buiten Europa om spullen te verkopen

De vraag naar koloniale producten als olie, rubber en katoen nam toe

Welke van de motieven voor het modern imperialisme wordt hier vooral bekritiseerd?

1. Economische
2. Politieke
3. Culturele
4. Alle drie

Het streven van Europese landen om zoveel mogelijk gebied te veroveren en te besturen

Nederlandse kolonie in Azië tussen 1816 en 1949. Het land heet nu Indonesië

Een grote voorliefde voor taal, cultuur en geschiedenis van het volk

Het idee dan mensen op basis van lichamelijke kenmerken op te delen zijn in rassen

Sleep de begrippen (blauw) onder de juiste uitleg (geel)        laatste vraag

Nationalisme

Modern Imperialisme

Nederlands-Indië

Racisme

Vragen?
Wat vond je moeilijk?