De Europese expansie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De Europese Expansie

Kenmerkende aspect

Het begin van de Europese overzeese expansie

Tijdvak

Tijd van ontdekkers en hervormers (16e eeuw)

Tijd van regenten en vorsten

(17e eeuw)

Tijd van pruiken en revoluties
(18e eeuw)

Leerdoelen:

- Je kunt uitleggen waardoor en hoe de Europese expansie overzee ontstond.

- Je weet welke activiteiten Spanjaarden en Portugezen ondernamen in Oost-Afrika en Azië ("Oost-Indië").

- Je weet welke activiteiten Spanjaarden en Portugezen ondernamen in West-Afrika en Amerika ("West-Indië").

Oorzaken van de ontdekkingsreizen

1) Spaanse en Portugese strijd tegen moslims* 

2) Zoektocht naar Afrikaans goud 

3) Eigen handelsroutes zoeken naar specerijen in Azië ("Indië")

* Strijd tegen moslims was er om twee redenen:

1) ca. 700 jaar lang was een groot deel van Spanje en Portugal Islamitisch gebied => wordt in 15 e eeuw door Christenen heroverd.

2) Christelijk Europa was tegen verovering Constantinopel (Istanbul) door Osmaanse Turken, waarna een handelsoorlog ontstond tussen Europese en Arbische kooplieden.

Start Europese expansie

• v.a. 15e eeuw: Europeanen zoeken land en handelswaar buiten Europa = Europese Expansie

Portugal

• Zoeken goud in Afrika va. begin 15e eeuw. (langs West-Afrika) Ontdekking van 'Goudkust'.
• t.b.v. specerijenhandel: Portugezen willen Indië (Zuid- en Oost-Azië) bereiken via de zee, langs Kaap de Goede Hoop

Spanje

• 1492: Columbus ontdekt Amerika.
• Dacht dat het Indië was en noemde het daarom West-Indië (de West). 
• 1500: Amerigo Vespucci concludeert dat het een nieuw continent is. Naam: De Nieuwe Wereld. Later Amerika

Steeds verder...

• 1498: Portugees Vasco Da Gama ontdekt zeeroute naar India (lang Kaap de Goede Hoop). Bereiken later Indonesië, China en Japan. 
• 1522: Spanjaard Magelhaan ontdekt een zeeroute naar Azië via Amerika  (langs Kaap Hoorn) (=bewijs dat de aarde rond is)

Spanjaarden

Portugezen

Christoffel Columbus

Vasco Da Gama

Ontdekking Amerika

Bereiken Azië via Afrika

Bereiken Azië via Amerika

Ontdekking van Goudkust

Factorijen in De Oost

• Portugese militair sterker dan veel Aziaten (o.a. kanon)
• China, Japan en veel Indiase staten waren sterker.
• Langs kusten van handelsroutes  factorijen (handelsposten) gebouwd tbv handel en verversing schepen.

Wat was een factorij?

Portugal in West-Indië

• Portugezen verhandelde van West-Afrika goud, ivoor en slaven naar eigen land en West-Indië.
  
  
• Slaven werden naar Brazilië gebracht (gekoloniseerd in 1530) 
• Daar werkten ze hard en gedwongen op plantages.

koloniseren?

Overheersing van een gebied om eraan te verdienen (= voor handel en/of grondstoffen)

(kolonialisme = economische ideologie)

Spanje in West-Indië

• Spanje veroverd en koloniseerd een grote delen Midden- en Zuid-Amerika.
  (o.a. Incarijk en rijk van Azteken)
• Haalt slaven uit Afrika of koopt van Portugezen om in mijnen te werken.

Spanje in West-Indië

Spanjaarden konden Amerika gemakkelijk veroveren door o.a.:

• vuurwapens 
• Indianen bang voor paarden 
• hulp van vijanden van Azteken/Inca's
• Indianen niet bestand tegen Europese ziekten (pokken, syfilis)

Spanje in West-Indië

• veel Spanjaarden verhuisden naar West-Indische koloniën.
  
• ze verwekten kinderen bij inheemse vrouwen. Zo ontstond een etnisch gemengde bevolking

Wat betekent koloniseren?

1. Vestigen van handels-posten aan de kust
2. Slaven vervoeren naar plantages
3. gebieden veroveren om eraan te verdienen
4. Menselijke vestingen op andere planeten bouwen

Wat zijn Azteken, Maya's en Inca's?

1. Volkeren in Indië
2. Volkeren in Amerika
3. Inheemse Amerikaanse diersoorten
4. Spaanse soldaten

Wat was geen reden waarom de Spanjaarden makkelijk Amerika konden koloniseren?

1. Hulp van andere indianenstammen
2. ziektes en virussen uit Europa
3. paarden en vuurwapens
4. er woonden alleen maar onontwikkelde jagers-verzamelaars

Schrijf 3 dingen op die je geleerd hebt

Schrijf 1 ding op dat je nog niet goed hebt begrepen