Criminaliteit H6 en H7

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Vandaag:

• Wat mag de politie doen? 
• Wat doet de Officier van Justitie? (OvJ)
• Wat gebeurd er als je naar de rechter moet? 
• Hoe verloopt een rechtszaak?  

Herhaling: Wat is strafrecht?

1. Alle regels en wetten over straffen van mensen
2. De rechten en plichten van de rechters
3. De wetten over welke straffen er zijn
4. De regels over wat de politie mag doen

Herhaling: Wanneer is iemand schuldig?

1. Als iemand een misdrijf pleegt
2. Als de politie iemand oppakt
3. Als de officier van justitie een straf geeft
4. Als de rechter een straf geeft

Bevoegdheden van de politie

Bevoegdheden = Handelingen die de politie mag uitvoeren 

• Staande houden --> Iemand laten stilstaan en gegevens vragen
• Bekeuren
• Aanhouden --> Meenemen naar het bureau 
• Vasthouden --> Op het bureau houden 
• Fouilleren 
• Woning/telefoon doorzoeken --> Met toestemming van Rechter-Commissaris (Rechter met speciale taken) 

Taken van de politie

•  Handhaven van de openbare orde. (Bijvoorbeeld tijdens rellen) 
• Hulpverlening (bij verkeersongelukken) 
• Opsporing (van criminelen) 
• Preventie (Maatregelen om misdaden te voorkomen) 
• Dienstverlening (Advies geven) 

Taken van de politie

Bevoegdheden politie

Wat is het verschil tussen staande houden en aanhouden?

Officier van Justitie (OvJ)

Officier van Justitie = Speciale ambtenaar die namens de samenleving bewijzen zoekt tegen een verdachte en een straf eist. 

Proces-Verbaal = Officieel schriftelijk verslag van wat er is gebeurd 

Keuze van de OvJ: 

1. Seponeren: Afzien van rechtsvervolging (Soms met een waarschuwing)
2. Schikken: een boete geven 
3. Vervolgen: naar de rechtbank sturen. Er komt dan een rechtszaak. De OvJ wordt dan openbaar aanklager en vertegenwoordigt de samenleving. 

Wat is GEEN optie voor de Officier van Justitie?

1. Seponeren
2. Schikken
3. Straffen
4. Vervolgen

Rechtspraak in Nederland

Dagvaarding = De oproep om voor de rechter te verschijnen 

Rechtbanken:

1. Civiele sector: Rechtszaken tussen burgers (echtscheiding, burenruzies)
2. Bestuursrechter: Voor zaken tussen burger en de overheid (uitkeringen) 
3. Kantonrechter: Voor overtredingen (door rood rijden) 
4. Strafrechter: Voor misdrijven

- Politierechter: Voor lichte vergrijpen waar max. 1 jaar cel op staat. 

- Meervoudige Kamer: Voor zware vergrijpen waar langer dan 1 jaar op staat. 

Rechtsinstanties

1. Rechtbanken 
2. Gerechtshoven: Als je het niet eens bent met een uitspraak kan je in hoger beroep  gaan. 
3. Hoge Raad: Het hoogste rechtsorgaan in Nederland. In cassatie gaan.  Zij kijken enkel naar de wet en jurisprudentie (Het geheel van alle rechterlijke uitspraken) 

Meineed is verboden! = Liegen tijdens een rechtszaak 

Wat doet de Officier van Justitie NIET?

1. Straf geven
2. Seponeren
3. Dagvaarden
4. De samenleving vertegenwoordigen

Wat voor soorten rechtbanken ken je?

Als je het niet eens bent met de uitspraak van de rechtbank ga je...

1. Naar de Hoge Raad
2. In Cassatie
3. Naar een Gerechtshof
4. Naar een Kantonrechter

Wat is het verschil tussen een 'Politierechter' en de 'Meervoudige Kamer'?

De rechtszaak

1. Opening: Rechter opent de rechtszaak. 
2. De aanklacht: Officier van Justitie leest de aanklacht voor 
3. Getuigenverhoor: De rechter, OvJ & advocaat stellen vragen aan de getuige 
4. Verdachte verhoor: De rechter, OvJ & advocaat stellen vragen aan de verdachte 
5. Requisitoir: Toespraak waarin de OvJ de feiten noemt en een straf eist. 
6. Pleidooi: Toespraak van de advocaat waarin hij de verdachte helpt
7. Het laatste woord: Van de verdachte 
8. Vonnis: De rechter doet uitspraak 

Zelfstandig werken

Maak de kijkopdracht in Teams Opdrachten. 

Stuur deze terug naar mij als je klaar bent! Dan kan ik controleren of je het snapt! 

Daarna: 

Kader: Maken vraag 1 t/m 8 van H6 en H7 

Basis (rietlanden only): Maken vraag 1 t/m 4 van H7 en H8