Zorg en technologie les 6 Ethiek 1

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,3

Zorg en Technologie  & Ethiek

Welkom 

Lesdoelen

• Benoemen wat TZA kan betekenen
• Aan het einde van de les weet je welke kerntaken en werkprocessen er dit thema aan de orde komen.
• Aan het eind van de les weet je wat een ethisch dilemma is.
• Aan het einde van de les kun je voorbeelden opnoemen van     ethische dilemma's
• Kun je een debat voeren om je mening te beargumenteren.

Wat gaan we doen?

Inleiding op onderwerp 2 van het keuzedeel

Beginsituatie van de klas / voorkennis activeren

Theorie  ethiek bespreken d.m.v filmpjes

Stellingen / voorbeelden

Opdrachten ....

Mijn instelling is lid van TZA

1. Ja
2. Nee
3. Niet gevraagd

Wat doet TZA?

TZA

Wij bieden (zorg)professionals, producenten en studenten een platform rond innovaties in de zorg, gericht op behoud van zelfstandigheid en zelfredzaamheid in de thuissituatie. Denk aan e-health, domotica en zorg op afstand. Bij de TZA kun je oefenen, testen en leren werken met zorgtechnologie. 

Technologie & Zorg academie

• Is je organisatie lid van de TZA, dan kun je meedoen aan het complete aanbod van de TZA. 
• Probeer de verschillende producten uit via de ProbeerService. Volg een online module via de Academie. Of ga sparren met andere professionals in de Kenniskring over het implementeren van zorgtechnologie in je organisatie. 
  

Kerntaken en werkprocessen bij Ethiek

• D1-K1-W2: Past technologie op een ethisch verantwoorde manier toe
• D1-K1-W3: Bespreekt het gebruik van technologische hulpmiddelen met de cliënt

Onderliggende vakkennis en vaardigheden

• onderzoekt met de cliënt en andere betrokkenen nauwgezet de impact van het gebruik van technologische hulpmiddelen; 
• raadpleegt actief collega’s over ethische dilemma’s m.b.t. technologische hulpmiddelen; 
• houdt consequent rekening met de geldende ethische maatstaven van de organisatie en de cliënt bij het nemen van beslissingen omtrent technologische hulpmiddelen; 
• houdt zich nauwgezet aan wet-en regelgeving en aan het beleid van de organisatie; 
• leidt op een deskundige manier gesprekken en discussies in duidelijke banen. 
• bestudeert doelgericht de verkregen informatie van de cliënt;
• combineert effectief gegevens uit verschillende bronnen tot bruikbare informatie;
• legt op een begrijpelijke manier uit hoe technologische hulpmiddelen ingezet kunnen worden; 
• toont oprechte belangstelling en begrip voor de ideeën, opvattingen en emoties van de cliënt; 
• creëert tijdig draagvlak en betrokkenheid voor het gebruik van technologische hulpmiddelen; 
• maakt samen met de cliënt realistische keuzes die aansluiten bij de mogelijkheden van de cliënt en organisatie. 

Sophies leerreis bekijken

Volg Sophie op haar ontdekkingsreis naar de kansen en uitdagingen van technologie in de wereld van de zorg! 

Wat is Ethiek?

Ethische dilemma's 

Een ethische dilemma is een situatie waarin verschillende waarden met elkaar botsen. 

Bij een ethisch dilemma is er nooit één goede oplossing omdat je altijd één van de twee waarden tekort doet. 

Ethische dilemma's

Dilemma- twee keuzes. 

Allebei de keuzes hebben positieve dingen en allebei hebben negatieve dingen. 

Wat is de beste keuze in deze situatie?

KEuze tussen twee zaken die niet samen gaan

Een cliënt wilt Facebookvrienden met je worden. Accepteer je het vriendschapsverzoek?

JA

NEE

Sarah heeft een verstandelijke beperking. Ze heeft baarmoederhalskanker. Haar familie heeft niet precies verteld wat ze heeft omdat Sarah zich anders heel druk gaat maken. Sarah kan niet goed omgaan met druk.

EENS

ONEENS

Moreel dilemma

Bij een moreel (of ethisch) dilemma is altijd sprake van een botsing van verschillende waarden. Daarom kent zo’n dilemma geen ‘juiste’ oplossing: wat je ook doet, je zult altijd een of meer waarden schenden. Maar dat er geen juiste oplossing is, wil niet zeggen dat er geen gesprek over mogelijk is, of dat er geen ‘betere’ en ‘slechtere’ oplossingen zijn. Voer je zo’n gesprek of ga je individueel op zoek naar de beste oplossing, dan kan een stappenplan helpen. Zo’n plan biedt je handvatten om het dilemma uit te pluizen en de argumenten te ordenen en af te wegen. 

Op deze website vind je heel veel informatie over ethische dilemma's in de zorg. 

Stappenplan

Er zijn verschillende methoden en stappenplannen om een ethisch vraagstuk te analyseren, maar de kern ervan is eigenlijk altijd gelijk. In alle gevallen gaat het om structuur aanbrengen in het gesprek en/of het denken over een moreel dilemma. Op die manier kun je toewerken naar een afweging of (voorlopige) conclusie, die goed onderbouwd is. Met een stappenplan voorkom je dat je zonder onderbouwing een mening over een bepaalde kwestie of situatie geeft.

Op de volgende slide zie je een stappenplan welke je kunt gebruiken bij het nadenken over een ethisch dilemma. Meer informatie kun je vinden op www.ethischetoolkit.nl.

Stappenplan voorbeeld

• Verkennen: wat is er aan de hand? ...
  
• Onderzoeken: wat is de ethische vraag of het dilemma? ...
  
• Afwegen: weeg zorgvuldig af waarom je een bepaalde keuze maakt en wat mogelijke gevolgen zijn voor wie. ...
  
• Besluiten: zoek naar de balans tussen alle (morele) betrokkenen met het oog op goede zorg.

Vier belangrijkste waarden: 

1. Autonomie (eigen regie/zelfstandigheid client)
2. Niet schaden (client geen schade toedoen) 

3. Weldoen (bijdragen aan welzijn client)

4. Rechtvaardigheid (gelijke behandeling) 

GPS tracker voor de veiligheid is belangrijker dan privacy

1. Ja
2. Nee
3. Weet ik niet

Wie kan een ethisch dilemma bedenken?

Maak:

Verwerking:

Ethische dilemma's in de praktijk

Kijk in de zorginstelling waar je stage loopt of er een casus is waarbij er sprake is van zorgtechnologie in relatie met een ethisch dilemma. 

Werk de casus op 1 A-4tje uit en neem die mee naar de les

Evaluatie les
wat vond je van de les?

😒🙁😐🙂😃

Volgende week

Nabespreken opdracht

ethisch redeneren.