Cette leçon contient 24 diapositives, avec quiz interactif, diapositives de texte et 2 vidéos.
La durée de la leçon est: 120 min
Éléments de cette leçon
Nederland blijft Neutraal
Paragraaf 3.1
Slide 1 - Diapositive
Wat gaan we doen?
Nakijken toets.
leerdoelen
Belgische vluchtelingen
De neutraliteit van Nederland
De grondwet van 1917
De Pacificatie
Handelsbelemmeringen en schaarste
Huiswerk.
Slide 2 - Diapositive
Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog had voor Nederland. En waarom rond 1917 een aantal politieke problemen werd opgelost en welke dit waren.
Slide 3 - Diapositive
Vergissing van Troelstra
1918 (blz. 69)
In november 1918 vindt Troelstra (SDAP) dat Nederland klaar was voor een 'socialistische revolutie', zoals in Rusland was geweest. De verandering door wetgeving ging hem te langzaam
Op dat moment had Nederland economisch 'last' van de Eerste Wereldoorlog: Belgische vluchtelingen, en Nederlandse soldaten, die wel paraat moesten staan, klaagden over slecht voedsel en strenge regels.
De eerste verkiezingen sinds Algemeen Kiesrecht waren Troelstra tegengevallen: "Met verkiezingen zouden de socialisten nooit aan de macht komen!"
Na de 'Vergissing van Troelstra' gaat het publiek massaal de straat om koningin Wilhelmina en haar dochter kroonprinses Juliana steun te betuigen. Soldaten zwaaien met de Nederlandse vlag. Het is wel duidelijk dat het volk niet voor Troelstra, maar voor het koningshuis kiest: Troelstra's revolutiepoging is na een week mislukt.
Slide 4 - Diapositive
Van wanneer tot wanneer was de Eerste Wereldoorlog?
Slide 5 - Question ouverte
Slide 6 - Diapositive
De Dodendraad
De Dodendraad, door Duit-sers aangelegd tussen Begie en Nederland
Doel: Geallieerde soldaten, Duitse deserteurs, spionnen of oorlogsvrijwilligers tegen-houden
Vermoedelijk rond 1000 mensen zijn omgekomen.
Slide 7 - Diapositive
Duitsers plaatsen dodendraad om vluchtelingen tegen te houden: 2.000 Volt op draad, dus zeker dood als je het raakt.
Onbeperkte duikboten oorlog maakt ook NLse slachtoffers. Daarnaast slecht voor de handel.
Distributiesysteem moet ervoor zorgen dat voedsel op bonnen eerlijker verdeeld wordt,
Slide 8 - Diapositive
Slide 9 - Diapositive
Slide 10 - Vidéo
Slide 11 - Diapositive
Slide 12 - Diapositive
Slide 13 - Vidéo
1917
Slide 14 - Diapositive
Situatie in Nederland
Strijd voor Algemeen Kiesrecht
Strijd voor Vrouwenkiesrecht
Schoolstrijd
Slide 15 - Diapositive
Caoutchouc-artikel
1887
De 'rubberen regel' komt in de Grondwet, waarbij het kiesrecht wordt gegeven aan volwassen mannen 'die daarvoor geschikt zijn'.
Dat klinkt vaag, en dat was ook de bedoeling: de eisen konden steeds worden verlaagd. Aan deze 'rubberen' flexibiliteit dankt het artikel haar naam.
Slide 16 - Diapositive
Situatie in de wereld (1917)
Eerste Wereldoorlog
Russische Revolutie
Strijd voor Vrouwenkiesrecht
Slide 17 - Diapositive
Politieke tegenstellingen
De socialisten willen algemeen kiesrecht, de liberalen en de confessionelen niet
De confessionelen willen geld voor bijzonderde scholen, de liberalen en de socialisten niet
De confessionelen en socialisten besluiten op elkaars voorstellen te gaan stemmen, waardoor er toch een meerderheid ontstaat.
Hierdoor worden de liberalen buiten spel gezet
Slide 18 - Diapositive
Pacificatie
1917
Pacificatie betekent letterlijk: vredestichting
Er werd tussen de partijen politieke vrede gesloten door een oplossing te vinden voor een aantal politieke problemen
Slide 19 - Diapositive
Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (1)
Er komt een einde aan de Schoolstrijd: zowel Openbaar- als Bijzonder onderwijs krijgen nu geld van de overheid
Er komt Algemeen Kiesrecht voor mannen (vanaf 23 jaar)
Er komt kiesrecht voor vrouwen (1917: passief kiesrecht, 1919: actief kiesrecht)
Slide 20 - Diapositive
Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (2)
Er komt een verandering van het kiesstelsel: het districtenstelsel wordt vervangen door evenredige vertegenwoordiging. Dit hebben we tegenwoordig nog steeds.
Einde van de politieke macht van de Liberalen: pas in 2010 komt er weer een Liberale minister-president, Mark Rutte
Slide 21 - Diapositive
Verhoudingen vóór en na de Pacificatie van 1917
Slide 22 - Diapositive
'Sinterklaasfeest van 1917'
Aletta Jacobs
Zij krijgt hier 'niks', omdat vrouwen slechts passief en geen actief kiesrecht kregen.
Pieter Jelles Troelstra
Hij was blij, omdat er algemeen kiesrecht voor mannen kwam.
Abraham Kuyper
Hij was blij, omdat er ook geld kwam voor bijzonder onderwijs.