3H BME Spelling les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom bij Nederlands

Leg klaar: lesboek, gemaakt huiswerk (schrift open dus) en pen

HW: spelling blok 3: opdracht 1, 2 en 4 + nakijken huiswerk

Programma

Instructie spelling	15 minuten
Zelfstandig werken	20 minuten
Vooruitblik recensie	5 minuten
Afsluiten	1 minuut

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je de regels voor het aaneen schrijven van woorden juist toepassen.

Aan het einde van deze les kun je de tussenletters in samenstellingen op de juiste wijze gebruiken

Wat is een samenstelling?

Wat is lang?

Lange afstandsloper

langeafstandsloper

Wat is hoog?

Hoge snelheidstrein

hogesnelheidstrein

Samenstellingen

Een woord dat gemaakt is uit twee of meer woorden.

Het is één woord, geen spaties.

Gebruik een koppelteken als er een uitspraakprobleem ontstaat, bijvoorbeeld: auto-ongeluk

Samenstellingen

Voorbeelden met 2 woorden: 

boeken+kast = boekenkast

tuin+bank = tuinbank 

laptop+tas = laptoptas

vruchten+taart = vruchtentaart

Voorbeelden met meer dan 2 woorden: 

wind+molen+monteur = windmolenmonteur

Samenstellingen

Het laatste woord is het belangrijkste woord.

Het eerst woord zegt iets over het laatste woord.

vruchtentaart = een taart die uit vruchten bestaat.

laptoptas = een tas die voor een laptop bestemd is. 

tuinhuis = een huis voor in de tuin.

We pakken daarom ook altijd het lidwoord van het laatste woord.

de tuin + het huis = het tuinhuis

Tussenletters 

in 

samenstellingen

Tussenletters -en-

kort samengevat

Het eerste woord heeft altijd een meervoud op -en.

Bijvoorbeeld:

krantenbezorger - kippensoep - rozengeur

Tussenletter -e-

kort samengevat

Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is.

Het eerste woord heeft een versterkende betekenis.

Het eerste woord heeft meervoud op -en én op -s.

Bijvoorbeeld:

Koninginnedag - apetrots- secondewijzer

Tussenletter -s-

kort samengevat

De tussenletter -s- kun je meestal horen.

Begint het tweede woord ook met een s- of s-klank, vervang dan het tweede woord om de tussenletter -s- te horen.

Bijvoorbeeld:

meningsverschil - varkensstal / varkensvlees

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
breedtegraad

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
zonnebril

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
dieptepunt

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
beresterk

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
reuzegroot

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
weidevogel

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Zelfstandig werken = dinsdag af

• Spelling blok 4: opdracht 1, 3, 4 en 5 + lezen gele blok blz 164
• In stilte!
• Vragen? Steek je hand op
• Klaar? Lezen of werk aan je recensie

Lesdoelen behaald?

Aan het einde van de les kun je de regels voor het aaneen schrijven van woorden juist toepassen.

Aan het einde van deze les kun je de tussenletters in samenstellingen op de juiste wijze gebruiken

Vooruitblik!

Vandaag: filmrecensie inleveren uiterlijk 17:00 uur

Morgen 17/10: huiswerk spelling + leesboek mee

Woensdag: géén huiswerk, in de les alles herhalen