8.4 t/m 8.6 Gedrag 4 HAVO

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4. Aangepast gedrag.

AANGEBOREN GEDRAG

LEERPROCESSEN

--> soortspecifiek

Leerprocessen

• Gewenning
• Trial and error --> proefondervindelijk leren
• Inprenting (gevoelige periode)
• Imitatie
• Conditioneren
  

Wat is gewenning?

1. Leren dat je altijd moet reageren.
2. Leren dat reageren niet altijd nodig is.
3. Leren dat reactie noodzakelijk is.
4. Leren in korte gevoelige periode.

Een jonge beer probeert voor het eerst zalm te vangen. Welk leerproces is dit?

1. Trial and error
2. Operante conditionering
3. Imitatie
4. Inprenting

Na het horen van een knal gooit je kamergenoot een prop tegen je hoofd. Na een tijd duik je vanzelf weg bij het horen van de knal. Welk leerproces is dit?

1. Operante conditionering
2. Klassieke conditionering
3. Gewenning
4. Inzicht

Leg uit wat het verschil is tussen klassiek conditioneren en operant conditioneren?

Conditionering

• Operante conditionering -->  leren door straffen en belonen 
• Klassieke conditionering --> prikkel die aanleiding geeft voor reflex vervangen door een andere prikkel 
  
            

                                         Pavlov

0

Wat is geen voorbeeld van sociaal gedrag?

1. vlooien bij apen
2. mens laat hond uit
3. katten vechten met elkaar
4. twee eenden baltsen

5. Sociaal gedrag

• = gedrag van soortgenoten ten opzichte van elkaar.
  
  
• Handelingen = signalen.
  

Vormen van sociaal gedrag

• Voortplantingsgedrag
• Territoriumgedrag
• Imponeergedrag
• Conflictgedrag
• Rolpatronen
• Groepsgedrag

* Territoriumgedrag en conflictgedrag.

• Territorium --> voedsel en ruimte om nakomelingen groot te
    brengen.
• Conflictgedrag
• --> Oversprong gedrag
• --> Omgericht gedrag
• --> Ambivalent gedrag

Territorium - Territoriumgedrag
Wat is NIET waar?

1. Een territorium is een eigen leefgebied
2. De grenzen van een territorium worden afgebakend
3. Vooral vrouwtjes bewaken het territorium
4. Het territorium wordt verdedigd door te dreigen en evt. te vechten is territoriumgedrag

Twee katers die hevig naar elkaar dreigen, gaan plotseling beide hun vacht schoonlikken.

Hoe heet het gedrag dat de katten dan vertonen?

1. imponeergedrag
2. overspronggedrag
3. omgericht gedrag
4. ambivalent gedrag

Dit is een voorbeeld van..

1. dreiggedrag
2. overspronggedrag
3. baltsgedrag
4. omgericht gedrag

0

In het filmpje zag je een voorbeeld van baltsgedrag. Wat is volgens jou het doel van baltsgedrag?

* Rangorde en statenvormende insecten.

• Conflicten voorkomen vb. bavianen
• Dreig- en imponeergedrag
• Verzoeningsgedrag
  
  
• Staten --> taakverdeling