Bestemming onbekend
1 / 12
Introduction
Deze filmles is speciaal voor leerlingen uit klas 4 en hoger van het voortgezet onderwijs, ter voorbereiding op het filmblok ‘Bestemming onbekend’, van het Nederlands Film Festival. Met deze les maken de leerlingen kennis met het thema van de films en bespreken ze de kunst van de filmmaker, hiermee komen zij goed voorbereid naar het festival.
Tijdens het festival gaan de leerlingen kijken naar vier korte films en documentaires. In het filmblok ‘Bestemming onbekend’, heeft geen van de personages uit de vier films hun bestemming bereikt. Ze zijn allemaal juist nog onderweg. Sommigen volgen we tijdens een letterlijke reis en een ander richt zich tijdens een existentiële reis vooral naar binnen, op zoek naar de eigen identiteit of het leven na de dood. De films die in dit filmblok centraal staan zijn: 'Ik ben geen robot', 'Re\Entry', 'Burners' en 'How to raise a rebel'. De laatste twee films worden niet in deze les behandelt en gaan jullie pas bekijken tijdens het NFF.
In deze les leren de leerlingen middels het kijken van twee korte fragmenten uit de films, het beantwoorden van de bijbehorende vragen, aan de slag gaan met een werkvorm en door het maken van de schrijfopdracht, meer over de films en de thema’s hieruit. Deze les dient als introductie op het filmblok, voordat de leerlingen naar het festival gaan om de films te bekijken. Op deze manier duiken de leerlingen alvast dieper in de thema’s uit de films, en helpt dit hen om zich goed te verbinden met de inhoud.
Instructions
Deze les bestaat uit twee fragmenten, diepgaande vragen over de fragmenten en drie werkvormen: in de eerste werkvorm worden de posters van de films geanalyseerd en vergeleken, in de tweede werkvorm word de kunst van de filmmaker besproken en de laatste werkvorm is een individuele schrijfopdracht.
Opbouw van de les:
De les bestaat uit docenten notities, hierin staan alle vragen, opdrachten en aanvullende informatie, deze vind je in de gele notities bij de slides. Daarnaast vind je in de bijlage een PDF waarin de docentennotities gebundeld zijn. Je kan de PDF erbij houden wanneer je de les geeft.
In de slides staan knoppen, achter deze knoppen staan vragen en extra informatie voor de leerlingen, deze kan je open klikken.
NB: In deze les zitten verschillende fragmenten van de volgende films verwerkt:
- Ik ben geen robot (Victoria Warmerdam, 2023). Producent: OAK Motion Pictures (coproducent: Y-house films).
- Re|Entry (Ben Brand, 2019). Producent: Studio Ruba.
Het is niet toegestaan om deze fragmenten buiten de context van de les te delen of te downloaden.
Éléments de cette leçon
Slide 1 - Diapositive
Lesinhoud
Vertel tegen de leerlingen:
De korte films uit het filmblok ‘Bestemming onbekend’. We gaan zo als eerste bespreken wat dit thema inhoudt en hoe de films bij dit thema passen.
In deze filmles duiken we dieper in twee van de vier films uit het filmblok door het bekijken van korte fragmenten, het voeren van gesprekken en het aan de slag gaan met drie soorten werkvormen.
Slide 2 - Diapositive
Legenda
In de les staan knoppen die je open kunt klikken en kunt voorlezen aan de leerlingen. Hierin staan de volgende dingen:
- Beschrijving van de soort opdracht: Denken, Doen, Bekijken
- vragen die kunnen helpen als ondersteuning tijdens de opdracht
- Extra tips voor tijdens de opdrachten
In de gele notities vind je uitgebreide uitleg over de werkvormen en extra docenten-informatie.
Slide 3 - Diapositive
Werkvorm 1: filmposters en -titels
Er zitten 4 films in dit filmblok, namelijk: How to raise a rebel, Burners, Ik ben geen robot en Re\entry. Enkel de laatste twee zullen we in deze les behandelen, de andere twee gaan jullie tijdens het Nederlands Film Festival bespreken.
Beide films hebben één ding met elkaar gemeen: de hoofdpersonages zoeken alle twee naar hun eigen identiteit en bestemming. Voordat jullie naar fragmenten uit de films gaan kijken, beantwoorden we de onderstaande vragen met betrekking tot de filmposters en -titels.
Bespreek de volgende vragen met de leerlingen. Maak zelf de keuze of de leerlingen de vragen individueel, in tweetallen, in groepjes of klassikaal bespreken en beantwoorden.
- De films die jullie op het Nederlands Film Festival gaan kijken hebben een overlappend thema, namelijk ‘bestemming onbekend’.
- Waar denken jullie aan bij ‘bestemming onbekend’?
Vergelijk de posters van Ik ben geen robot en Re\entry met elkaar. Wat hebben ze met elkaar gemeen?
Stel hierbij de volgende vragen aan de leerlingen:
- Zie je het thema ‘bestemming onbekend’ terug in de posters?
- Welke overeenkomsten en verschillen qua vormgeving zie je in de posters?
- Hoe denk je dat de films iets met elkaar gemeen hebben?
- Als je kijkt naar de filmposters en -titels, waar denk je dat de films over gaan?
- Is er een element of onderdeel van de filmposter dat je nieuwsgierig maakt? Wat is dat?
Leg na het bespreken van de posters uit wat de vier films met het thema te maken hebben. Namelijk dat geen van de personages uit deze vier korte films en documentaires hun bestemming heeft bereikt. Ze zijn allemaal juist nog onderweg. De leerlingen zullen nog dieper duiken in het onderwerp in de volgende slides.
Slide 4 - Diapositive
Fragment Ik ben geen robot
Bekijk het fragment. Vertel tegen de leerlingen dat ze goed moeten opletten.
Slide 5 - Diapositive
Bespreking: Ik ben geen robot
Bespreek het fragment aan de hand van de volgende vragen. Maak zelf de keuze of de leerlingen de vragen individueel, in tweetallen, in groepjes of klassikaal bespreken en beantwoorden.
- Waar gaat de film Ik ben geen robot over?
- Wat voor een invloed heeft de CAPTCHA-test op Lara haar gevoel van identiteit?
- Denk je dat technologie (zoals kunstmatige intelligentie) onze definitie van wat het betekent om mens te zijn nu al verandert of in de toekomst zal veranderen? Zo ja, hoe?
- Denk jij dat er in de toekomst robotmensen tussen de mensen in zullen leven?
- Hoe zie je dat voor je, lijken die robotmensen net op echte mensen?
- Is er dan nog een onderscheid te maken tussen robot en mens?
- Is het uberhaupt nodig om een onderscheid te moeten maken? Of zijn mens en robot in de toekomst misschien wel gelijk?
Slide 6 - Diapositive
Fragment Re\Entry
Bekijk het fragment. Vertel tegen de leerlingen dat ze goed moeten opletten.
Slide 7 - Diapositive
Bespreking: Re\Entry
Bespreek het fragment aan de hand van de volgende vragen. Maak zelf de keuze of de leerlingen de vragen individueel, in tweetallen, in groepjes of klassikaal bespreken en beantwoorden.
- Waar gaat de film Re\Entry over?
- Hoe reageerde het personage toen hij realiseerde dat hij na de dodelijke autocrash in een soort hiernamaals terecht was gekomen?
- Denk je dat het personage een idee had wat er na de dood zou gebeuren? Leg uit waarom wel of niet.
- Wat denk jij dat er na de dood gebeurt?
- Geloof jij in een hiernamaals of in een hemel en hel? Waarom wel of niet?
- Geloof jij in reïncarnatie? Waarom wel of niet?
- Hoe beïnvloeden je overtuigingen over wat er na de dood gebeurt jouw manier van leven en de keuzes die je maakt?
Slide 8 - Diapositive
Fragmenten vergelijken
Nu dat beide fragmenten zijn besproken is het tijd om de fragmenten te vergelijken aan de hand van de volgende vragen. Maak zelf de keuze of de leerlingen de vragen individueel, in tweetallen, in groepjes of klassikaal bespreken en beantwoorden.
In beide films gaat het over de onbekende bestemming van de mens. De film Re\Entry bespreekt waar je (mogelijk) heen gaat na de dood. De film Ik ben geen robot behandeld de onbekende toekomst van de menselijke identiteit in een tijd van technologie.
- Welk fragment sprak jou meer aan? Waarom?
- Hoe gaan de personages in beide fragmenten om met onzekerheden over wie ze zijn en wat hun plaats en toekomst is in de wereld?
- In hoeverre spelen technologie (in Ik ben geen robot) en spiritualiteit (in Re\Entry) een rol in de zoektocht naar identiteit en betekenis?
- Zou de film Re\Entry kunnen worden gemaakt met een robot als hoofdpersoon? Hoe zou die film er uit zien?
- Hoe denk je dat beide films zullen aflopen?
Slide 9 - Diapositive
Werkvorm 2: Achter de schermen: De Kunst van Filmmakers
Ga nu met de klas aan de slag met de tweede werkvorm en bespreek de rol van filmmakers aan de hand van de volgende vragen. Kies één van de twee films om te bespreken voor deze werkvorm; anders wordt het te veel. Als de leerlingen het prettig vinden, kun je het fragment nogmaals afspelen. Ga hiervoor terug naar de slide met het fragment. Maak zelf de keuze of de leerlingen de vragen individueel, in tweetallen, in groepjes of klassikaal bespreken en beantwoorden.
Achter de schermen: De Kunst van Filmmakers: Filmmakers zijn de creatieve geesten achter de magie van de cinema. Ze bedenken verhalen, kiezen de acteurs en actrices, bepalen de setting en de sfeer, en zorgen ervoor dat alles in elkaar past. Maar wat maakt een filmmaker echt succesvol en hoe brengen ze hun visie tot leven op het grote scherm?
- Wat wil een filmmaker bereiken met het maken van een film, en waarom is dat belangrijk?
- Wat denk je dat de filmmaker van deze film wilde overbrengen?
Filmmaker: Het doel van een filmmaker is om een verhaal te vertellen, een boodschap over te brengen, emoties op te roepen, een sociale kwestie aan de kaak te stellen, of om het publiek te vermaken. Filmmakers gebruiken verschillende filmische technieken zoals montage, beeldcompositie, kleurgebruik, belichting, geluidseffecten en muziek om hun doel te bereiken. Ze kiezen ook acteurs en actrices om personages tot leven te brengen en werken samen met een team van schrijvers, editors, producenten, en andere filmprofessionals om met de film impact te maken op het publiek.
- Hoe kiest een filmmaker de juiste elementen in het verhaal om de boodschap over te brengen?
- Zijn er bepaalde elementen terug te zien in deze film die de boodschap van de filmmaker ondersteunen of verduidelijken?
- Wat denk jij dat de boodschap van de film is?
Slide 10 - Diapositive
Werkvorm 2: Achter de schermen: De Kunst van Filmmakers
- Hoe ontwikkelen filmmakers hun eigen stijl en visie, terwijl ze toch rekening moeten houden met de verwachtingen van het publiek en de filmstudio's?
- Welke stijl of unieke elementen zie je terug in deze film die kenmerkend kunnen zijn voor de filmmaker?
Montage: Montage is het aan elkaar plakken van verschillende beelden om een verhaal te vertellen of een bepaald effect te creëren. Het is hoe scènes achter elkaar worden gezet om het juiste tempo, emotie of betekenis te geven aan de film.
- Op welke manier kunnen filmmakers de emoties van de kijker beïnvloeden met behulp van verschillende filmtechnieken zoals belichting, montage en geluid en muziek?
- Zijn er filmtechnieken die je zijn opgevallen in deze film en hebben zij jouw emoties tijdens het kijken beïnvloed?
Filmcrew: Verschillende filmprofessionals zoals regisseurs, scenaristen, acteurs, producenten, cameramensen en sound designers werken samen om een film tot stand te brengen.
- Hoe belangrijk denk je dat de samenwerking van een filmcrew is voor het succes van een film?
Slide 11 - Diapositive
Werkvorm 3: schrijfopdracht
Laat de leerlingen individueel een brief aan hun toekomstige zelf schrijven, ze mogen kiezen of ze de brief schrijven namens het personage uit de film Ik ben geen robot of namens zichzelf.
Tips voor de leerlingen: (lees deze hardop voor!)
- Maak het persoonlijk: Schrijf in de eerste persoon ("ik-vorm") om het persoonlijk te maken. Spreek vanuit het personage of jouw eigen ervaringen en gedachtes over de toekomst.
- Gebruik emoties: Denk na over de emoties van het personage of van jezelf tijdens het schrijven van de brief. Is het personage/ben jij nieuwsgierig, verdrietig, angstig, of juist hoopvol over de toekomst? Beschrijf deze gevoelens zo gedetailleerd mogelijk.
- Wees specifiek: Beschrijf specifieke gebeurtenissen of momenten uit het fragment of uit je eigen leven. Wat gebeurde er precies op die dag, en hoe voelde het personage zich (of jij je) daardoor?
- Voeg details toe: Gebruik details om het verhaal levendig te maken. Denk aan waar het personage of jijzelf over 5 jaar denkt te wonen, hoe het personage of jij er dan denkt uit te zien en zich te gedragen. Maar ook hoe de wereld er over 5 jaar uit zal zien.
- Sluit af met een gedachte of vraag: Laat de brief eindigen met een vraag of een belangrijke gedachte over de toekomst.
- Laat je creativiteit los: Wees niet bang om je eigen draai te geven aan de toekomst. Dit is jouw kans om te laten zien hoe jij denkt dat de wereld van het personage of jouw wereld er over 5 jaar uit gaat zien.
Is iedereen klaar met het schrijven van hun brief? Vraag dan of er iemand hun brief wil voorlezen of laat de leerlingen hun brief wisselen met degene die naast of voor diegene zit.
Slide 12 - Diapositive
Leer meer met het NFF
Door het bekijken van de fragmenten en het uitvoeren van de opdrachten, hebben jullie alvast kennisgemaakt met de films die jullie op het Nederlands Film Festival gaan bekijken.
Wil je nog meer doen met filmeducatie in de klas?
Neem dan eens een kijkje in het lesmateriaal van het NFF, voor meer filmlessen in de klas.
Of schrijf je in voor de onderwijsnieuwsbrief, om op de hoogte gehouden te worden over ons educatieprogramma en voor tips en tricks voor filmeducatie in je klas!
Veel plezier op het Nederlands Film Festival!
