2.3 veranderingen in de puberteit (9-10-'23)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Naleven regels...

- Plaatsnemen volgens plattegrond

- telefoons in telefoontas op nummer (gebruik=lesverwijdering!)

- Stappenplan:

  1: naam op bord

  2: streepje erachter = strafwerk

  3: 2-de streepje = lesverwijdering + uur nakomen

- Grensoverschrijdens gedrag? --> direct lesverwijdering!

Thema 2 Voortplanting en seksualiteit

2.3 Veranderingen in de puberteit deel 1

wat gaan we vandaag doen?

herhalen vorige les: voortplantingsstelsel vrouw

leerdoelen vandaag

nieuwe lesstof: 2.3 Veranderingen in de puberteit

zelf aan de slag

Bij de geboorte van een meisje zijn alle eicellen al aanwezig in de eierstokken

1. waar
2. niet waar

Hoe heet onderdel
2?

1. Eileider
2. Eierstok
3. Vagina
4. Clitoris

Hoe noem je onderdeel 6?

1. Eileider
2. urinebuis
3. Baarmoeder
4. Vagina

Welk nummer geeft de eierstokken weer?

1. 5
2. 3
3. 7
4. 1

Wat is de functie van de clitoris bij de vrouw?

1. produceert eicellen
2. gevoelig voor prikkels, kan leiden tot een orgasme
3. slijmvliesplooi aan het begin van de vagina
4. vervoeren van eicellen

Dit proces heet?

1. Eisprong
2. Ovulatie
3. Menstruatie
4. Oestrogenatie

In welk deel van het voortplantingsstelsel van een vrouw bevindt zich het maagdenvlies?

1. In de baarmoeder
2. In de grote schaamlippen
3. In de vagina
4. In de eierstok

Waarin liggen de eicellen?

1. Eierstokken
2. Baarmoeder
3. Eilleider
4. Vagina

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je omschrijven wat primaire en secundaire geslachtskenmerken zijn en daarbij voorbeelden noemen

2.3 Veranderingen in de puberteit

Bij de baby's in de afbeelding hiervoor zie je niet direct wie een jongen en wie een meisje is.

In de puberteit gaat je lichaam veranderen.

Hierdoor worden de verschillen tussen jongens en meisjes groter.

2.3 veranderingen in de puberteit

Hormonen zijn stoffen die de werking van organen regelen.

In de puberteit gaat je lichaam geslachtshormonen maken.

Geslachtshormonen hebben 2 taken:

- ze regelen de werking van de voortplantingsorganen

- ze zorgen voor de lichamelijke ontwikkeling van jongen tot man en van meisje tot vrouw

2.3 veranderingen in de puberteit

Geslachtshormonen:

- de teelballen maken mannelijke geslachtshormonen (testosteron)

- de eierstokken maken vrouwelijke geslachtshormonen (oestrogenen)

2.3 veranderingen in de puberteit

geslachtskenmerken: kenmerken waaraan je het geslacht van iemand kan zien

je hebt:

- primaire geslachtskenmerken

- secundaire geslachtskenmerken

2.3 veranderingen in de puberteit

Primaire geslachtskenmerken zijn bij de geboorte al aanwezig:

- jongens: penis en balzak

- meisjes: vagina en schaamlippen

(primair betekent 'eerste')

Secundaire geslachtskenmerken ontstaan tijdens de puberteit onder invloed van geslachtshormonen.

2.3 veranderingen in de puberteit

Niet alle kinderen worden als jongen of als meisje geboren.

Dat noem je intersekse.

Bij intersekse kinderen zien de primaire geslachtskenmerken er anders uit.

Bijvoorbeeld een vergrote clitoris of geen penis.

Ook ontstaan bij intersekse personen niet alle secundaire geslachtskenmerken.

menstruatiecyclus

Een ander woord voor menstruatie is 'ongesteld zijn'

vanaf de puberteit tot aan de overgang

maandelijks; 3-5 dagen

menstruatie

Een deel van het baarmoederslijmvlies met wat bloed komt door de vagina naar buiten.

2.3 Veranderingen in de puberteit

Tijdens de menstruatie kan het meisje buikkrampen hebben.

Dat komt doordat de spieren in de baarmoederwand samentrekken.

Dit helpt om het slijmvlies naar buiten af te voeren.

2.3 Veranderingen in de puberteit

Na de menstruatie wordt het baarmoederslijmvlies weer opgebouwd.

Dit gebeurt onder invloed van vrouwelijke geslachtshormonen.

Ondertussen rijpt er een eicel.

Ongeveer 14 dagen na het begin van de menstruatie vindt de ovulatie (eisprong) plaats.

Het slijmvlies van de baarmoeder is dan dik.

2.3 Veranderingen in de puberteit

Als de eicel niet wordt bevrucht, wordt het baarmoederslijmvlies weer afgebroken.

Ongeveer 14 dagen na de eisprong begint de menstruatie.

Als de eicel wel wordt bevrucht, blijft het baarmoederslijmvlies dik. De vrouw wordt dan niet ongesteld.

2.3 Veranderingen in de puberteit

De menstruatiecyclus duurt niet bij iedereen even lang.

Hij kan ook onregelmatig zijn, vooral de eerste jaren.

Een vrouw kan ongesteld zijn vanaf de puberteit tot aan de overgang (rond het 50e levensjaar)

Links zie je een afbeelding van een eicel en een zaadcel.

Ze zien er verschillend uit.

2.3 Veranderingen in de puberteit

eicel:

- een eicel is groot

- een eicel bevat voedingsstoffen

- een eicel kan zichzelf niet voortbewegen

2.3 Veranderingen in de puberteit

zaadcel:

- een zaadcel is erg klein

- een zaadcel heeft een kop en een zweepstaart

- de zweepstaart zorgt voor voortbeweging van de zaadcel

- een zaadcel bevat geen voedingsstoffen

- een zaadcel haalt voedingsstoffen uit het vocht van de zaadblaasjes en de prostaat

Vragen?

Aan de slag...

Maken opdracht 1 t/m 8

(huiswerk)