Bloedvaten en bloeddruk

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Circulatiestelsel

Bloed en bloedvaten

Lesdoel

• Je kan drie verschillende bloedvaten benoemen, met kenmerk en functie
• Je kunt de samenstelling van bloed noemen en hun functies

3 type bloedvaten

1. Zuurstofrijk bloed stroomt vanuit het hart naar de slagaders.

2. Vanuit de slagaders stroomt het bloed naar de haarvaten. Daar wordt zuurstof afgegeven aan cellen van organen en spieren.

3. Vanuit de haarvaten stroomt het bloed naar de aders. Via de aders stroomt het bloed terug naar het hart. 

De bloedsomloop

Kleine bloedsomloop: de rechterhelft van het hart pompt het bloed naar de longen. Vanuit de longen stroomt het bloed naar de linkerhelft van het hart.

Grote bloedsomloop: van de linkerhelft van het hart wordt het bloed het hele lichaam doorgepompt en weer terug naar de rechterhelft van het hart. 

Bouw van aders en slagaders

Slagaders

• Aorta: grootste slagader en begint bij het hart
  
• Kransslagaders
  

Slagaders en aders

Slagaders: vervoeren bloed met zuurstof van het hart naar de organen toe (aanvoerende vaten).

Aders: vervoeren bloed met koolstofdioxide van de organen naar het hart (afvoerende vaten).

Slagaders

Naar organen toe

Bloed stroomt snel

Hoge bloeddruk

Dikke, gespierde wanden

Aders

Van organen af

Bloed stroomt langzaam

Lage bloeddruk

Dunne wanden

Kleppen

Haarvaten

• Bloed stroomt langzaam
  
• Lage bloeddruk
  
• Dunne wanden met gaatjes
  
• Cellen krijgen zuurstof en voedingsstoffen van haarvaten en geven koolstofdioxide en afvalstoffen terug
  

Welke drie soorten bloedvaten zijn er?

1. Aorta, slagaders en aders
2. Aorta, aders en haarvaten
3. Aorta, slagaders en haarvaten
4. Slagaders, aders en haarvaten

Terugstroom naar het hart

Mechanismen:

Spierpomp

Adempomp

Slagaderpomp

Kleppen in de aders

Bloeddruk

• Bloed drukt tegen wanden van bloedvaten = bloeddruk
• Bovendruk= systole als kamers samentrekken en bloed slagaders in pompen
  
• Onderdruk= diastole tijdens de hartpauze
  

Bloeddrukregulatie

Via het zenuwstelsel (neuraal):

Vasomotorisch centrum: samenknijpen en verwijden bloedvaten

Hartregulatiecentrum: hartfrequentie, pompkracht van het hart

Hormonale regulatie bijvoorbeeld Renine, adrenaline en noradrenaline.

uit welke 4 onderdelen bestaat bloed?

1. bloedplasma, rode-, witte bloedcellen en zuurstof
2. bloedplasma, rode-, witte bloedcellen en koolstofdioxide
3. bloedplasma, rode-, witte bloedcellen en bloedplaatjes
4. bloedplasma, rode-, blauwe bloedcellen en bloedplaatjes

Volwassene ± 5 liter bloed

Bloedplasma

Rode bloedcellen (erytrocyten)

Witte bloedcellen (leucocyten)

Bloedplaatjes (trombocyten)

Waar bestaat bloedplasma uit?

1. water en zout
2. water en opgeloste stoffen
3. water en eiwitten en opgeloste stoffen
4. water en zout en eiwitten

Wat zorgt er voor de rode kleur in rode bloedcellen? Dit kan zuurstof vervoeren.

1. Glucose
2. Koolstofdioxide
3. Glycogeen
4. Hemoglobine

Wat is de belangrijkste taak van de rode bloedcellen?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen

Wat is de belangrijkste taak van de witte bloedcellen?

1. Zuurstof vervoeren
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen

Witte bloedcellen

Nodig voor de afweer

Soorten:

Granulocyten (70%): ‘eten’ bacteriën op

Monocyten (5%): omsluiten de bacteriën

T-lymfocyten: schakelen bacteriën uit door stoffen in het celmembraan

B-lymfocyten: maken antistoffen aan

Iemand met bloedarmoede heeft te weinig...

1. Zuurstof
2. Voedingsstof
3. Hemoglobine
4. Bloed

Welk van de volgende onderdelen van het bloed heeft geen vaste vorm?

1. bloedplaatjes
2. rode bloedcellen
3. witte bloedcellen
4. bloedplasma

Wat is de belangrijkste taak van de Bloedplaatjes?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen

Waar bestaat pus uit?

1. dode bacteriën en etter
2. dode witte cellen en etter
3. dode witte cellen en bacterien

Hebben bloedplaatjes een celkern?

1. ja
2. nee

Welk van de volgende onderdelen van het bloed heeft een celkern?

1. rode bloedcellen
2. witte bloedcellen
3. bloedplasma
4. bloedplaatjes

Lesdoelen behaald...

• Je kan drie verschillende bloedvaten benoemen, met kenmerk en functie
• Je kunt de samenstelling van bloed noemen en hun functies