4.3 Rivieren

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

4.3 Rivieren

blz 134

Wat is de korte water kringloop?

1. Zee-verdamping-neerslag-zee
2. Verdamping-neerslag-rivier-zee
3. Zee-verdamping-zee
4. Zee-neerslag-zee

Neerslag

Verdamping

Grondwater

Condensatie

Transpiratie

De hoeveelheid water op aarde verandert

1. Waar
2. Niet waar

Lesdoelen 

• Je weet waar een stroomgebied begint en eindigt; 
• Je kent de verschillen tussen de boven-, midden en benedenloop; 
• Je weet welke invloed de stroomsnelheid heeft op het materiaal dat wordt afgezet. 

Rivieren 

• Bron
  

    - begin van de rivier

    - meerdere bronnen:

       bron van de rivier ligt het verst van de monding

• Monding = Plek waar de rivier in zee stroomt

Kenmerken van een rivier

• Verval
  

    - hoogteverschil tussen twee punten

• Verhang
  

    - gemiddelde helling van een rivier

    - hoogteverschil in meters delen door afstand in kilometers

Kenmerken van een rivier

• Debiet
  

    - hoeveelheid water die per seconde wordt afgevoerd

• Regiem
  

    - verdeling van de waterafvoer over een jaar

Bij welke rivier is het debiet het grootst?

1. 
2. 

Delen van de rivier

Bovenloop

• In de bergen, direct na de bron
• Groot verhang, water stroomt snel
• Klein debiet
• Stenen, steentjes en zand

Delen van de rivier

Middenloop

• Verhang neemt af
  
• Bredere bedding
  
• Groter debiet

Meanderende (kronkelende) rivier

•  Bochten worden steeds groter
  
• Zand en grind zinken naar de bodem

Delen van de rivier

Benedenloop

• Laatste deel van de rivier
  
• Weinig verhang
  
• Water stroomt langzaam
  
• Zand en klei bezinken
  
• Ideaal voor scheepvaart

Stroomgebied en waterscheiding

• Stroomgebied
  

    Waar een hoofdrivier zijn water vandaan haalt

• Waterscheiding
  

    Grens tussen twee stroomgebieden

    Vaak een gebergte of ander hoog gebied

Regiem van rivieren

• Gletsjerrivieren
  

    - vooral smeltwater uit gletsjers

    - groot debiet aan het begin van de zomer

    - piek in het regiem

• Regenrivieren
  

    - vooral water uit neerslag

    - kleiner debiet in de zomer

    - het hele jaar pieken en dalen

• Gemengde rivieren
  

    - smeltwater en regenwater

Hier stroomt het water het hardst:

1. Middenloop
2. Benedenloop
3. Bovenloop
4. Achterloop

Hier is het verhang het grootst:

1. Middenloop
2. Benedenloop
3. Bovenloop
4. Achterloop

Zelfstandig aan de slag 

Maken 4.3 Rivieren