4.2 - Burgers en bestuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

4.2 - Burgers en bestuur

Even weer voorstellen...

Planning

- Herhaling vorige paragraaf

- Uitleg paragraaf 4.2

- Filmpje - de oude Grieken (+ maken kijkvragen)

- Zelfstandig aan de slag - nakijken 4.1 & maken 4.2

Doelen

- Ik kan uitleggen dat het Oude Griekenland geen eenheidsstaat was, maar bestond uit verschillende stadstaatjes.

- Ik kan uitleggen welke omstandigheden er voor zorgden dat er stadstaatjes ontstonden.

- Ik kan uitleggen wat een stadstaat is.

- Ik kan uitleggen waarom de Grieken kolonies gingen stichten.

- Ik kan uitleggen wat de bestuursvormen monarchie, aristocratie en tirannie inhielden.

Welke jaartallen horen bij de tijd van de Grieken en Romeinen?

1. 3000 v. Chr. - 500 n.Chr.
2. 3000 v. Chr. - 1000 n. Chr.
3. 2500 v. Chr. - 500 n. Chr.
4. 500 v. Chr. - 1000 n. Chr.

Welk tijdvaksymbool hoort bij de tijd van de Grieken en Romeinen?

1. 
2. 
3. 
4. 

Wat is de Oudheid (volgens TVG)?

Het oude Griekenland 

- Groot stuk vasteland, maar ook veel kleine eilanden

- Veel bossen en bergachtige gebieden op het vasteland

- Zowel voor contact onderling als voor de landbouw is dat niet ideaal...

Stadstaten (polis)

- Gevolg moeilijk bereikbare gebieden: slecht contact

- Gevolg: ontstaan stadstaten (polis): zelfstandige steden met hun omliggende platteland, die zichzelf bestuurden. 

- Eigen bestuur

- Administratie bijhouden - erg belangrijk

- Tempels, de agora (stadsplein), stadsmuur (vaak), verstevigde hoge plek

Kolonies 

- Geen geschikt landbouwklimaat en weinig geschikte landbouwgrond

Gevolg: mislukte oogsten - hongersnood

Oplossing: kolonies stichten rondom de Middellandse Zee en de Zwarte Zee - vruchtbare grond aan kusten - voedsel over zee naar de Griekse poleis.

Burgerrecht

- Alleen mannen boven de 18 hadden burgerrecht en mochten dus stemmen

- Vreemdelingen, slaven, vrouwen en kinderen onder de 18 hadden geen burgerrecht.

Slaven: mensen die het bezit van een ander zijn en geen rechten hebben.

Bekijken filmpje 

- Histoclips - de oude Grieken: https://schooltv.nl/video/histoclips-de-oude-grieken/

- In de planner staan kijkvragen bij week 41/43, pak deze erbij en vul die in tijdens het bekijken van het filmpje!

Zelfstandig aan de slag

- Nakijken paragraaf 4.1.

- Huiswerk voor volgende week: paragraaf 4.2 (t/m opdracht 5) en de invulopdracht  van paragraaf 4.2 (staat in de planner).

- Wat verwacht ik van jullie? 

- Ga zelfstandig aan de slag.

- Fluisterend overleggen is oké, zolang het over de lesstof gaat. 

4.2 - Burgers en bestuur

Planning

- Herhalingsvragen paragraaf 4.2 - vorige les

- Uitleg vervolg 4.2

- Opdracht - Griekse bestuursvormen

- Zelfstandig aan de slag met paragraaf 4.2

Doelen

- Ik kan uitleggen wat de bestuursvormen monarchie, aristocratie en tirannie inhielden.

- Ik kan uitleggen waarom er in Athene de bestuursvorm democratie werd ingevoerd.

- Ik kan uitleggen hoe de democratie in Athene werkte.

Ga naar LessonUp.app. Code staat linksonder in het beeld.

Waarom gingen de oude Grieken kolonies stichten?

Hoe werden natuurrampen verklaard door de oude Grieken?

Wat is een ander woord voor een stadstaat?

1. Premie
2. Polis
3. Democratie
4. Tetrarchie

Burgerrecht

- Alleen mannen boven de 18 hadden burgerrecht en mochten dus stemmen

- Vreemdelingen, slaven, vrouwen en kinderen onder de 18 hadden geen burgerrecht.

Slaven: mensen die het bezit van een ander zijn en geen rechten hebben.

Athene

- Solon (in 594 v. Chr.) - hervormingen;

       - Oprichten van volksvergadering - mensen met burgerrecht mogen stemmen.

       - Slavernij afschaffen - onder Atheense bevolking.

Athene

- Vanaf 510 v. Chr. meer taken voor de volksvergadering:

- Raad van Vijfhonderd aanstellen: 500 burgers mochten wetten bedenken (volksvergadering moest ze goedkeuren/afkeuren) - elk jaar 500 nieuwe burgers.

- Leiders kiezen van het leger en de oorlogsvloot

- Rechters kiezen

- Ostracisme (schervengericht) - stemmen dmv potscherven. 

Alle burgers - 1 scherf - 1 naam - scherven tellen - persoon met de meeste stemmen werd 10 jaar verbannen uit de polis. Moest tirannie voorkomen.

Athene

- 460 v.Chr. - Pericles

- Vergoedingen voor burgers in het bestuur voor hun (vergader)werk voor de staat.

Doel: arme burgers kunnen dan ook meedoen met vergaderingen.

Opdracht: Griekse bestuursvormen

- Vier verschillende bestuursvormen: monarchie, aristocratie, tirannie en democratie.

- Vier leerlingen nodig - zijn de sprekers. De rest moet stemmen.

- Stemmen

- Ostracisme 

Stemmen maar!

Zowel op het blaadje als op de scherf!

Zelfstandig aan de slag

Ga aan de slag met de rest van paragraaf 4.2 en de invulsamenvatting van 4.2 (staat op de planner bij week 45,

dit doe je zelfstandig en in stilte!

Klaar? Ga dan vast de begrippen leren.

Paragraaf 4.2 en de invulsamenvatting van 4.2 is ook huiswerk voor volgende week woensdag 4 november.