GGZ - categorien: SSS, Stemmmingstoornissen, Angststoornissen

GGZ - BOL leerjaar 2

(week 4 en 5)

Categorieën uit DSM-V:

schizofreniespectrumstoornissen

stemmingsstoornissen

angststoornissen

Er zijn 5 belangrijke grote groepen medicatie in de psychiatrie. Dit zijn psychostimulantia, anxiolytica, stemmingsstabilisatoren, antidepressiva en?

1. anti-psychotica
2. anti-emetica
3. anti-biotica
4. anti-diuretica

1. Antipsychotica: bij psychoses, delieren en manieën.

2. Antidepressiva: bij depressies, angststoornissen, boulimia nervosa en somatoforme stoornissen.

3. Stemmingsstabilisatoren: bipolaire stoornissen.

4. Anxiolytica: onthoudingstherapieën en delieren, angststoornissen en slaapstoornissen.

5. Psychostimulantia: bij ADHD

schizofreniespectrumstoornissen

schizofreniespectrumstoornissen

Het gaat niet om één vast omschreven ziektebeeld, maar een spectrum waarbij psychotische symptomen variëren in ernst, aantal en duur.

(is vorige week behandeld...)

Oorzaken psychose

• schizofrenie
  
• genetische afwijkingen
• drugsgebruik
• traumatische ervaring
  
• ander psychisch lijden (zie volgende dia)
  

Andere oorzaken van een psychose

Mensen met schizofrenie hebben psychoses. Niet alle mensen die psychoses hebben, hebben de ziekte schizofrenie!

• Mensen met een stemmingsstoornis (depressie of een bipolaire stoornis) kunnen ook psychotisch worden
  
• Ook kunnen er lichamelijke oorzaak zijn: zoals een trauma, intoxicatie, infectie, denk ook aan een kraambedpsychose
  

Behandeling

Behandeling schizofrenie: Afhankelijk van ernst en klachten  (medicijnen werken niet bij iedereen)

• Psycho-educatie: uitleg over schizofrenie
• Antipsychotica: vaak levenslang (bijwerkingen, therapietrouw)
• Gedragstherapie (omgaan met stemmen)
• Evt. opname in kliniek/beschermd wonen

Bijwerkingen antipsychotica: gewichtstoename, houterig bewegen, hoge bloedsuikers 

Medicatie vermindert de overdracht van prikkels in de hersenen (psychoses worden namelijk opgewekt door deze prikkels)

Schizofrenie....
Wat zijn positieve symptomen?
Wat zijn negatieve symptomen?

Van welke neurotransmitter zijn er aanwijzingen, dat ze een rol spelen bij schizofrenie?

1. serotonine
2. acetylcholine
3. dopamine

Dopamine=Het is belangrijk voor bepaalde functies van het zenuwstelsel, zoals beweging, genot, aandacht, stemming en motivatie

Adrenaline= Het geeft energie en uw hart gaat bijvoorbeeld sneller kloppen. Ook vernauwt adrenaline de bloedvaten, waardoor uw bloeddruk omhoog gaat.

 (stress)

Serotonine= serotonine juist een kalmerende werking (tekort krijg je slapeloosheid)

www.psychosenet.nl

Zelf aan de slag

Maak nu de opgave van

e-Xpert MBO Leren - Branche GGZ: 

'Schizofrenie en andere psychotische stoornissen'

Depressieve en bipolaire stemmingsstoornissen

Stemmingsstoornissen

Indeling stemmingsstoornissen

- Depressieve stemmingsstoornissen

- Bipolaire stemmingsstoornissen

Unipolaire stoornis kent maar één pool: somber

Bipolair: 2 polen 

Verschillende stemmingsstoornissen

• Depressieve stoornis
• Bipolaire stoornis
  
• Hypomane stemmingsstoornis
  
• Dysthyme stoornis (een chronisch depressieve stemming)
  
• Seizoensgebonden depressie
  
• Postnatale depressie
  

Zelf aan de slag

Maak nu de opgave van

e-Xpert MBO Leren - Branche GGZ: 

'Stemmingsstoornissen'

Angststoornissen 

veelvoorkomend

Angststoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, stemmingsstoornissen en verslavingen zijn  de meest voorkomende psychiatrische problemen...

circa 20 procent van de bevolking heeft één of meer angststoornissen (gehad)

Verschil tussen angst en angststoornis

Angst: Lichaam bereidt zich voor om gevaar af te wenden door de productie van adrenaline (toename hartslag, ademhaling, bloeddruk etc.). 

Angststoornis: Normaal functioneren is niet meer mogelijk door hevige angst (aanhoudend lijden)

• Lichamelijke factoren (interpretatie van symptomen)
• Psychologische factoren (verkeerde ideeën)
• Sociale factoren (vervelende ervaringen)

Misselijkheid

Misselijkheid kan optreden bij angststoornissen.

Duizeligheid

Mensen die lijden aan een angststoornis, kunnen last hebben van duizeligheid of zich licht in het hoofd voelen. 

Veelvuldig toiletgebruik

Mensen die angst of paniek ervaren, kunnen vaker gebruik willen maken van het toilet.

Slaapstoornissen

Bij veel mensen die angst of paniek ervaren, treden ook stoornissen in het slaapritme op. Dit kan gaan om slapeloosheid, bijvoorbeeld door piekeren. 

Verhoogde spiertonus

Mensen die angst en/of paniek ervaren kunnen door extra spanning onbewust hun spieren aanspannen. Dit leidt tot verhoogde spierspanning, wat weer kan leiden tot (over)vermoeidheid.

Verhoogde hartslag

Een verhoogde hartslag kan een symptoom zijn van angst en paniek. De patiënt ervaart hartkloppingen of een sensatie dat het hart 'overslaat'.

Oorzaken angststoornissen

Combinatie van biologische, sociale en psychische factoren

Een grote gevoeligheid voor angst wordt soms gestuurd door verstoorde hersenprocessen (neurobiologische factoren), zoals een niet goed functionerend hersenangstcircuit*

*een netwerk van hersengebieden die betrokken zijn bij angst

Behandeling angststoornissen

1. Psycho-educatie: voorlichting over de functie van angst
2. Cognitieve gedragstherapie: doorbreken van vicieuze cirkel door
   * Exposure: Blootstelling aan de angsten 
   * Responspreventie: Voorkomen van vermijdingsgedrag
3. Medicijnen: Ter ondersteuning van therapie
   * Kalmeringsmiddelen
   * Antidepressiva

Vicieuze cirkel: de manier van denken over de angst houdt de angst in stand. Als je de manier van denken dus verandert, kun je ook de klachten laten verdwijnen.

anxiolytica & hypnotica

Indicatie: Bestrijden angst (angststoornissen), paniek (paniekstoornissen), depressies (omdat 

                    AD pas na 2-4 weken werkt), slaapstoornissen, sedatie (paniek, angst), anticonvulsief 

                    (spierverslappend), intoxicatie, onthouding alcohol.

Werking: Vermindering activiteit centrale zenuwstelsel.

Bijwerkingen: Slaperigheid, verwardheid, hoofdpijn, duizeligheid, afzwakking emoties,                                                    spierzwakte

Afhankelijkheid: HOOG  (tolerantie, geestelijke afhankelijkheid).

Ontwenning : Hartkloppingen, slapeloosheid, angst, prikkelbaarheid, gejaagdheid, spierpijn, 

                             trillerigheid en transpireren.

                                                   Deze middelen zijn voor kortdurend gebruik !!!

www.hersenstichting.nl

Zelf aan de slag

Maak nu de opgave van

e-Xpert MBO Leren - Branche GGZ:

'Angststoornissen'