1.3 Loopgravenoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

De Eerste Wereldoorlog

1.3 Een loopgravenoorlog

Leerdoel

Aan het eind van deze les weet je waarom er in het westfront een loopgravenoorlog ontstond en waarom deze manier van oorlog voeren zo lang duurde.

Van welk land was het Von Schlieffenplan het aanvalsplan?

Wat moest het Von Schlieffenplan voorkomen?

1. Een tweefrontenoorlog
2. Een oorlog op zee
3. Een loopgravenoorlog
4. Een oorlog met Frankrijk

Waarom mislukte het von Schlieffenplan?

De Eerste Wereldoorlog was een loopgravenoorlog

• De legers botsen op elkaar
• Komen allebei geen meter verder
• De legers graven zich in met gangen en bunkers

• Van de zee tot de Alpen graven de legers zich in
• Ze doen dit met behulp van 'loopgraven'

Waarom zouden de soldaten zichzelf ingraven?

1. Ze waren bang voor de oorlog
2. Daar was je beter beschermd tegen het slechte weer
3. Door de nieuwe wapens waren de legers te sterk voor elkaar
4. Hier liep de grens tussen de landen

• De vijanden groeven lange geulen
• Met bunkers en wapens kon je deze onmogelijk veroveren
• De loopgraven liepen honderden kilometers, niemand kon een kant op

Loopgraven

• De wapens zijn zo krachtig geworden, dat vechten op een open veld zelfmoord zou zijn

• Loopgraven zorgen voor meer beschutting

Hoeveel kilometer aan loopgraven denk je dat er in totaal waren?

1. 500 km
2. 3.000 km
3. 8.000 km
4. 40.000 km

Het westfront

• Lengte Franse loopgraven was ca. 10.000 km!!
• Totaal aan alle loopgraven 40.000 km! (=omtrek van de aarde)
• Door het ingraven leek er kwam er maar geen einde aan de oorlog..
• Erg moeilijk de vijand te verslaan

Vier jaar lang vanuit de loopgraven kijken naar 

hetzelfde stuk, kapotgeschoten, niemandsland...

Kanonnen vuurden dag en nacht op de vijandelijke loopgraven.

Miljoenen soldaten kwamen aan het front om het leven. 

In de loopgraven stond vaak een dikke laag modder. Ratten en ander ongedierte hadden hier vrij spel. 

Afgrijselijke nieuwe wapens zoals machinegeweren maakten deze oorlog veel dodelijker dan voorheen. 

Slapen en schuilen deed men in gangen en bunkers onder de grond. Dit was de enige plek die nog een beetje veilig was. 

Tussen de loopgraven lag 'het niemandsland'. Een plek waar niets of niemand kon overleven en waar kogels over en weer vlogen. 

De soldaten raakten getraumatiseerd en werden vaak gek van angst en verdriet. 

De oneindige stroom mannen, kogels en wapens die vanuit het thuisland werden gestuurd zorgden ervoor dat de vijanden jaren konden blijven vechten. 

Zandzakken waren gevuld met aarde en modder, en waren bedoeld om de soldaten te beschermen

In het begin van de oorlog waren de rantsoenen nog wel redelijk, maar naarmate de oorlog langer duurde, was er ook steeds minder (goed) eten.

Als de soldaten niet hoefden te vechten, speelden ze bijvoorbeeld met kaarten.

Behalve de vijand hadden de soldaten veel last van ongedierte, zoals ratten en vlooien. Sommige soldaten kwamen de tijd tussen de gevechten door met het doden van ratten.

Honden hielden de soldaten niet alleen gezelschap, ze bezorgden ook boodschappen tussen de verschillende loopgraven.

Soldaten konden vaak alleen maar overdag slapen, omdat 's nacht een goed moment was om de loopgraven van de vijanden te bespioneren. 

Met een periscoop konden de soldaten de vijand bekijken, zonder grote risico's te nemen. Een periscoop werkt met spiegels.

Er zijn duizenden brieven en dagboeken van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog bewaard gebleven. Dit zijn tegenwoordig belangrijke en waardevolle bronnen.

Voor de veiligheid van de soldaten waren de loopgraven in zigzag-vorm.

Tussen de Noordzee en de Zwitserse grens (Westfront) wordt 40.000km aan loopgraven aangelegd.

Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland.

http://www.bbc.co.uk/schools/0/ww1/

Op wacht staan was één van de belangrijkste taken die je kon krijgen. Op het in slaap vallen tijdens de wacht stonden zeer zware straffen.

Behalve vechten en wacht houden, waren er nog genoeg andere vervelende klusjes in een loopgraaf, zoals zandzaken bijvullen, prikkeldraad repareren of het leegmaken van de latrines (wc's)

Het leven in een loopgraaf was verschrikkelijk...

Gevolgen

• De nieuwe wapens en oorlogsvoering laten zichtbare en onzichtbare verwondingen achter

• Van de mannen met de kapotgeslagen gezichten...

• ...tot zware psychische klachten, vaak omschreven als Shellshock

Vóór en ná:

om de verminkte mannen toch nog een leven te kunnen bieden...

...werd driftig geëxperimenteerd met plastische chirurgie en maskers

Nog vragen?

Leerdoel

Aan het eind van deze les weet je waarom er in het westfront een loopgravenoorlog ontstond en waarom deze manier van oorlog voeren zo lang duurde.

Begrippen uit deze les

• Loopgraven
• Westfront
• Niemandsland