5.4 Politiek en samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Burgers en stoommachines

5.4 Politiek en samenleving

Leerdoelen

• Je kan uitleggen waardoor de positie van vrouwen veranderde
  
• Je kan drie politieke stromingen benoemen en uitleggen

Liberalen

• Nachtwakersstaat: overheid zorgt alleen voor orde en veiligheid

• Economie helemaal vrij laten

• Sociale wetten kosten teveel geld

• Rechts in de politiek

Tegen de invloed van de Verlichting  

Conservatisme: tegen de liberalen en socialisten

-> willen behoud van bestaande toestanden en verzetten zich tegen meer vrijheid, gelijkheid en democratie

Traditionele gezagsdragers, zoals de kerk, de koning en adel

Vanaf 1870: confessionalisme

-> willen invloed van christelijk geloof en verwerpen ideeën van de Verlichting

Confessionelen

• Confessie=geloof (Protestant/Rooms-katholiek)

• Ongelijkheid omdat God het zo wil

Conservatief, geloof centraal

• Tegen algemeen kiesrecht
• Tegen openbare scholen
• Tegen gelijkstelling vrouwen

• Abraham Kuyper leider van de antirevolutionairen heel de maatschappij moet gehoorzamen aan Gods woord in de bijbel

Socialisten

• Overheid moet er alles aan doen om arbeiders te beschermen

• Betere arbeidersomstandigheden (o.a. meer loon)

• Om dit te bereiken: strijd voor algemeen kiesrecht (ook met stakingen en demonstraties)

• Links in de politiek

0

Feminisme

• Vrouwen die opkomen voor de (gelijke) rechten van de vrouw
• Zoals kiesrecht en het worden toegelaten op universiteiten

Vereeniging voor 

Vrouwenkiesrecht (VVVK)

Wilhelmina Drucker
Aletta Jacobs

Tegenstanders

• 'Onfatsoenlijk'
  

• 'De rol van de vrouw is binnenshuis'

• 'De vrouw is een moeder'

• 'Politiek is geen plek voor vrouwen'

vaak gebaseerd op vooroordelen

Video

Vroeger en zo: Aletta strijdt voor vrouwen

Stelling: Het doel van het feminisme is in 2022 bereikt.

Helemaal mee eens

Beetje mee eens

Beetje mee oneens

Helemaal mee oneens

Langzaam verbetering

• Eerste sociale wetten vanaf 1874: Kinderwetje van Van Houten
  

• Leerplichtwet (1900), Woningwet (1901)

• 1917: Algemeen Kiesrecht voor mannen

• 1919: Algemeen kiesrecht voor vrouwen

Confessionelen in actie

Bijzondere scholen: confessionelen willen scholen stichten, betaald door de overheid. Liberalen waren tegen

->schoolstrijd

-> wordt goedgekeurd in 1917

NL had een districtenstelsel. Elk district koos zijn eigen Kamerlid.

Opdrachten

Gebruik voor het maken van deze opdrachten je tekstboek

Waardoor hadden arbeidersvrouwen het in de 19e eeuw extra zwaar?

De liberalen waren tegen betaling door de overheid van bijzondere scholen. Noem hiervoor een argument

Noem twee vormen van actie van confessionelen in de schoolstrijd

Waar en wanneer is de afbeelding gemaakt?

Beschrijf de belangrijkste elementen van de afbeelding.

Met welk historisch onderwerp heeft de afbeelding te maken?

Wat kun je uit de afbeelding opmaken over de ideeën en achtergrond van de maker? Geef een uitleg.

Afsluiting

Bekijk de lesdoelen, kan je dit nu?