2 vmbo-bk 2.2 Voeding en vertering: functies van voedingsstoffen

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

2.2 Functies van voedingsstoffen

wat gaan we vandaag doen?

herhalen 2.1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

nieuwe theorie: 2.2 Functies van voedingsstoffen

zelf aan de slag

herhalen 2.1 Voedingsmiddelen/voedingsstoffen

Voedingsmiddelen =  alles wat je eet en drinkt (wat je in de supermarkt koopt)

Er bestaan verschillende soorten voedingsmiddelen:

- plantaardige voedingsmiddelen (groente, fruit, granen)

- dierlijke voedingsmiddelen (eieren, melk, vlees)

2.1 Voedingsmiddelen/voedingsstoffen

Voedingsmiddelen bevatten voedingsstoffen.

Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig.

Welke voedingsstoffen ken je?

2.1 Voedingsmiddelen/voedingsstoffen

Er bestaan 6 groepen voedingsstoffen:
- eiwitten
- koolhydraten (suiker, zetmeel)
- vetten (olie)
- water
- vitaminen (zoals A, B, C en D)
- mineralen (zouten)

2.1 Voedingsmiddelen/voedingsstoffen

Veel plantaardige voedingsmiddelen bevatten voedingsvezels.

Deze geven een vol gevoel en zorgen voor een goede werking van de darmen.

2.1 Voedingsmiddelen/voedingsstoffen

Op verpakte voedingsmiddelen staat een etiket. Hierop staat welke voedingsstoffen er in het voedingsmiddel zitten.

Water staat niet op het etiket.

nieuw: 2.2 functies van voedingsstoffen

Voedingsstoffen hebben in je lichaam verschillende functies:

- bouwstof

- brandstof

- reservestof

- beschermende stof

2.2 Functies van voedingsstoffen

bouwstof:

- om nieuwe cellen te maken, heb je bouwstoffen nodig (bv bij een wondje of als je groeit)

- nodig bij de opbouw van je lichaam

- alle 6 groepen voedingsstoffen dienen als bouwstof

2.2 Functies van voedingsstoffen

brandstof:

- gebruikt bij de verbranding in je cellen

- leveren energie (om te bewegen en warm te blijven)

- vooral koolhydraten en vetten (soms eiwitten)

2.2 Functies van voedingsstoffen

reservestof:

- worden opgeslagen in het lichaam als je er teveel van binnen krijgt

- worden op een later moment gebruikt (bij een tekort)

- koolhydraten en vetten

- vet wordt onder de huid opgeslagen

2.2 Functies van voedingsstoffen

beschermende stoffen:

- helpen je gezond te blijven (beschermen je tegen ziektes)

- vitaminen en mineralen

2.1 Voedingsstoffen/voedingsmiddelen

Spaghetti bestaat voor een groot deel uit zetmeel.

Dit zetmeel kun je aantonen met een jodiumoplossing.

Een stof waarmee je een andere stof kan aantonen, heet een indicator.

Water

Controleer of jouw vertakkingsschema goed is

Voedingstoffen

Voedingsmiddelen bevatten voedingsstoffen. Het zijn bruikbare delen van een voedingsmiddel die belangrijk zijn voor het lichaam.

Voedingsstoffen zijn:

• Bouwstoffen
  
• Brandstoffen
  
• Reservestoffen
  
• Beschermende stoffen
  

Belangrijke bouwstof voor het lichaam.

Nodig voor de groei (kinderen / pubers).

Kunnen ook als brandstof gebruikt worden.

Worden NIET als reservestof opgeslagen

Belangrijkste functie: Levert brandstof. Is ook bouwstof en reservestof.

Bijvoorbeeld: Zetmeel en suikers (glucose = brandstof).

In bijv. aardappelen en spaghetti

Belangrijkste functie: Levert brandstof. Is ook bouwstof.

Teveel wordt opgeslagen in je lichaam, bijv. onder je huid (dikkere onderhuise vetlaag). Het kan ook worden opgeslagen rond je organen.

Mineralen zijn zouten. Belangrijk als bouwstof. Ze zijn ook een beschermende stof. Bijv.: ijzer, kalk (voor de opbouw van je botten) en zout (Teveel zout is ongezond - het zit in heel veel voedingsmiddelen).

Vitaminen: Belangrijk als bouwstof en beschermende stof.

Te weinig?==> Ziek!  Maar van teveel kun je ook ziek worden. 

Voorbeelden van vitaminen: A (zien), C, D en K (om bijv. kalk uit je voeding op te nemen. M.b.v. zonlicht kan het lichaam Vit D maken.

Water is een belangrijke bouwstof. Het lichaam bestaat voor ong. 60 % uit water. Het vervoert stoffen in je lichaam. Die stoffen worden opgelost in water. Je bloed bestaat vooral uit water. Er zit ook water in fruit en sommige groenten (bijv. komkommer, kool, spinazie)

Vertel wat je weet en controleer

Is meergranenbrood eigenlijk witbrood?

Is bruin brood gezonder dan wit brood?

De bakkers 'bakken het wel erg bruin'!

Dus: 

WEET WAT JE EET! - Bekijk het filmpje!

VRAGEN??

zelf aan de slag

2.2 Functies van voedingsstoffen: lees de tekst en maak de opdrachten

opdracht 10, 11, 12 en test jezelf (15)