Leesvaardigheid (argumentatie)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Leerdoelen

(M/H) Tekstdoelen, tekstsoorten, tekstvormen

 (M/H) Hoofdzaken en bijzaken

(M/H) Signaalwoorden en tekstverbanden

 (H) Functies

 (H) Argumentatie (meningen, feiten, argumentatiestructuur)

(M/H) Lay-out teksten

Argumentatie-structuur

Soms (vaak) lastig om het standpunt en het argument van elkaar te onderscheiden in een tekst.

Want en daarom zijn handige hulpmiddelen om het verschil te zien.

1

2

3

4

We hebben al heel lang niet geshopt.

Laten we naar de stad gaan.

Het is onaanvaardbaar dat hij een voldoende krijgt.

Hij heeft plagiaat gepleegd.

Iedereen zou per direct moeten stoppen met roken.

Roken is ontzettend slecht voor de gezondheid.

Iedereen zou The Hate U Give moeten lezen.

Je ervaart dan de grote rol die racisme nog in de VS heeft.

Enkelvoudig

De eenvoudigste vorm van argumentatie. Een standpunt dat onderbouwd wordt door één argument.

Let op: blijf nagaan wat het standpunt is en wat het argument.

Meervoudig

De losse argumenten hebben niets met elkaar te maken. Het is een opsomming van argumenten om het standpunt te onderbouwen.

Meervoudig

De losse argumenten hebben niets met elkaar te maken. Het is een opsomming van argumenten om het standpunt te onderbouwen.

Het lezen van boeken is ontzettend belangrijk.

Het geeft je de kans avonturen te beleven die je anders nooit zou meemaken.

Door literatuur krijg je meer inlevingsver-mogen.

Nevenschikkend

Twee of meer argumenten hebben elkaar nodig om het standpunt te onderbouwen. Los van elkaar zijn het geen geldige argumenten.

Nevenschikkend

Twee of meer argumenten hebben elkaar nodig om het standpunt te onderbouwen. Los van elkaar zijn het geen geldige argumenten.

Het festival Welcome to the Village was vorige maand niet leuk.

Ondanks de hitte was er helemaal geen schaduwplek.

Ik verbrand heel snel.

Onderschikkend

Je geeft niet alleen een argument, maar je geeft ook nog een uitleg of toelichting waarom dat argument klopt.

Onderschikkend

Je geeft niet alleen een argument, maar je geeft ook nog een uitleg of toelichting waarom dat argument klopt.

Het is belangrijk om huiswerk te maken.

Alleen door te oefenen zet je de stap van kennen naar kunnen.

Je brein heeft training nodig om de leerstof te begrijpen.

Combinatie

A Zij heeft ruim voldoende ervaring in het basisonderwijs.

B Deze sollicitante is zeker geschikt voor die functie van hoofdonderwijzer.

C De school wilde het aantal vrouwelijk collega’s vergroten.

D Ruime ervaring is nodig voor deze functie.

E Zij is een vrouw.

F Zij past goed in de samenstelling van het team wat betreft leeftijd.

A

B

C

D

E

F

Functiewoorden hoofdstuk 5

 havo: aanbeveling, aanleiding, constatering, probleemstelling, uitwerking en verklaring.

vwo: aanbeveling, probleemstelling, tegenwerping, uitwerking, verklaring en weerlegging.

Uit het onderzoeksrapport van de Inspectie van het Onderwijs blijkt dat scholen in het basis- en voortgezet onderwijs weinig aandacht besteden aan het Fries.

1. Aanleiding
2. Argument
3. Probleemstelling
4. Voorbeeld

Vandaag begint voor de meeste universiteiten het academisch jaar. Met plechtig ritueel openen de universiteiten het collegejaar. Op het programma staan tradities, lezingen, muzikale intermezzo’s en het uitreiken van prijzen.

Echter, sommigen zijn niet in de wieg gelegd om altijd maar door te studeren. Zij kunnen niet meedoen aan de studentenverenigingscultuur. Laatst zat ik in de trein met een medewerker van de NS. Hij was storingsmonteur en vertelde over de opleiding die hij had gedaan. Bij het opleidingsinstituut van de NS had hij geleerd hoe onderdelen van treinen vervangen moesten worden. Een mbo niveau twee opleiding.

Dit wordt in onze samenleving helaas te weinig onderkend. Als je niet zo ‘slim’ bent, moet je naar het (v)mbo of praktijkonderwijs. Zogenaamd ‘minderwaardige’ onderwijsvormen. Na die scholen word je immers ‘lager’ of ‘middelbaar’ opgeleid, en daarmee minder goed dan ‘hoger’ opgeleiden. Te vaak leeft onder de leerlingen en hun ouders het idee dat zij nooit succesvol zullen worden. Daarom streven ouders naar een havo- of vwo-opleiding voor hun kind, want dat is wél goed voor zijn of haar toekomst. Dit terwijl 71 procent van de beroepsbevolking lager of middelbaar opgeleid is. Is het niet verschrikkelijk dat we zo’n grote groep op deze manier wegzetten?

anekdote

conclusie

aanleiding

probleemstelling

voorbeeld

verklaring

argument

definitie

oplossing

weerlegging

 Functiewoorden hoofdstuk 6 

In dit hoofdstuk ga je oefenen met de volgende functiewoorden:

• Afweging = Nadenken over wat het beste is.
• Anekdote = verhaaltje dat de schrijver vertelt als illustratie bij het onderwerp van de tekst.
• Definitie = samenvattende omschrijving 
• Nuancering = Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening iets minder scherp te maken.
• Tegenwerping =Jouw opvatting over iets stellen tegenover de mening van een ander. Het kan ook een argument zijn tegen een eerder gegeven mening. 
• Vraagstelling = Aan het eind van de inleiding vind je meestal een vraagstelling, De schrijver geeft aan op welke hoofdvraag hij een antwoord zal geven.

Och, ook dat nog. Het weer valt tegen, onze politici denken alleen maar aan zichzelf, de treinen rijden niet, je baas is een eikel, Oranje verliest elke wedstrijd en nu knoei je ook nog een koffie op je shirt. Dit zijn zomaar een paar zeurklassiekers, maar eigenlijk valt over alles wel te mekkeren. Is er dan zo vreselijk veel mis? Niet per se. Het is vooral vreselijk lekker om te zeuren, vooral over kleine dingen. Waarom is dat zo? En kun je ook te veel klagen?

1. nuancering
2. afweging
3. tegenwerping
4. vraagstelling

(– uit een tekst over jonge ondernemers)
Op zijn zestiende had hij een gouden idee voor een bedrijf: pizza-automaten bouwen. Nu werkt Jordi Hillenga (20) hard om er een internationaal succes van te maken. Hoe kwam hij op het idee om pizzaautomaten te gaan maken? Wat heeft hij nodig om internationaal door te breken? En hoe ziet een werkdag van deze jonge ondernemer er eigenlijk uit? Elsevier liep een dagje met Jordi mee.

1. vraagstelling
2. anekdote
3. aanleiding
4. constatering