6.2 de Arbeidsmarkt

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

6.2 Arbeidsmarkt

Lesdoelen:

Aan het einde van deze les..

1. Weet je wie de vragers en aanbieders op de arbeidsmarkt zijn.
2. Weet je wat de begrippen beroepsbevolking, werkgelegenheid en vacatures inhouden.
3. Weet je hoe het loon tot stand komt.
4. Weet je hoe je de arbeidsproductiviteit berekent.

Aanbod van arbeid: alle werknemers (werkenden en werklozen) en tussen 15 jr en pensioenleeftijd die WILLEN EN KUNNEN werken

Bij elkaar opgeteld in een land= de beroepsbevolking

Let op!: Werklozen (die werk zoeken) bieden zich dus ook aan op de arbeidsmarkt en zorgen dus ook voor AANBOD VAN ARBEID!!

Vraag naar arbeid: alle bezette en onbezette arbeidsplaatsen bij bedrijven en overheid

Werkende zelfstandigen en werknemers zijn samen de werkgelegenheid.

Vacatures zijn banen waar werkgevers geen werknemers voor gevonden hebben.

Vraag naar arbeid: alle bezette arbeidsplaatsen en onbezette arbeidsplaatsen (vacatures) bij wergevers (bedrijven en overheid)

Bij elkaar opgeteld in een land= de werkgelegenheid

Vacatures zijn onbezette arbeidsplaatsen. Werkgevers zoeken daar (nog) mensen voor!

Aanbod van arbeid=

Vraag naar arbeid

kleiner dan

Krappe arbeidsmarkt --> Moeilijk voor bedrijven om (geschikt) personeel te vinden --> lonen hoger!!

Aanbod van arbeid=

groter dan

Ruime arbeidsmarkt. Dus werkloosheid (Bedrijven vinden heel makkelijk werknemers (lonen niet te hoog!) en niet alle arbeiders zullen een baan vinden)

Vraag naar arbeid

LET OP!:

Als we het hebben over het werkloosheidpercentage dan is dat het percentage van de beroepsbevolking!

Cijfers van de (beroeps)bevolking in Nederland begin 2020

werkloosheidspercentage??

302.000/9.300.000 x 100= 3,25%

Op een markt voor producten (of diensten) hebben we het gehad over het samenspel van Vraag, Aanbod en Prijs

Op de arbeidsmarkt werkt dit hetzelfde. Maar nu is  LOON de prijs voor arbeid  

Qv= -1,5L + 60     en     Qa= 4L - 39

(Q = x1000 en P= uurloon in euro's)

Evenwichtsloon en evenwichtshoeveelheid??

-1,5L+60=4L-39

-5,5L=-99

5,5L=99

L=99/5,5   L=18 --> €18

invullen in Qv: (-1,5x18)+60= 33 --> 33.000 personen

invullen in Qa: (4x18)-39= 33 --> 33.000 personen

   loon omhoog naar €25?

vraag naar arbeid neemt af (23) want bedrijf vindt het te duur

aanbod van arbeid neemt toe (60) want arbeider vindt dat een beter loon!

gevolg: werkloosheid!

 60-23=37 --> 37.000

ARBEIDSPRODUCTIVITEIT=

productie(waarde) per persoon in een bepaalde periode

voor het hele land bereken je de arbeidsproductiviteit door:

                              productiewaarde 

                              werkgelegenheid

 Hoe kan je de arbeidsproductiviteit laten stijgen (=meer produceren per arbeider per periode)???:

• beter opgeleide arbeiders (factor Arbeid)
  
• betere/ modernere/ snellere machines (factor Kapitaal)
  
• betere arbeidsverdeling (iedere arbeider gaat een (deel-)taak doen waar die in is gespecialiseerd)
• hoger loon (of een bonus) bij een bepaalde prestatie/ productie

 Waarom wil je de arbeidsproductiviteit laten stijgen??

Je produceert dan met hetzelfde aantal arbeiders meer producten = meer producten terwijl je hetzelde kwijt bent aan loon voor arbeiders!! = per product minder loonkosten!! = een lagere kostprijs. Je zou dus de verkoopprijs van het product ook wat kunnen verlagen en zo meer kunnen verkopen!! (denk ook aan onze internationale handel!!--> export)

FLEXWERK

Flexwerk= Werk waarbij je geen "vast contract" (vast aantal uren). En dus minder zekerheid van werk en inkomen!

Bijvoorbeeld:

• vast contract zonder vast aantal uren
  
• tijdelijke contracten
  
• werk via uitzendbureau
  
• oproep- en invalkrachten
  
• zzp-er
  

Opgaven

www.cbs.nl

Hoe zou de arbeidsproductiviteit verhoogd kunnen worden?

De jaarlijkse productie van Iphones bedraagt 56 miljoen iPhones. Er zijn 2.000 werknemers in dienst. Wat is de arbeidsproductiviteit?

De werkgelegenheid bestaat uit:

1. Werkende zelfstandigen, werkenden en vacatures
2. Werkende zelfstandigen en werkenden.
3. Werkenden en vacatures.
4. Werkenden.

Wanneer is de arbeidsmarkt krap?
Stijgt of daalt het loon dan?

1. Vraag is groter dan aanbod; loon daalt.
2. Vraag is kleiner dan aanbod; loon daalt.
3. Vraag is groter dan aanbod; loon stijgt.
4. Vraag is kleiner dan aanbod; loon stijgt.

Een arbeidsmarkt waarin de vraag naar personeel groter is dan het aanbod ervan.

1. een krappe arbeidsmarkt
2. een ruime arbeidsmarkt

De arbeidsmarkt is een ...

1. abstracte markt
2. concrete markt

OP een krappe arbeidsmarkt is er meer/minder werkloosheid dan op een ruime arbeidsmarkt.

1. Meer
2. Minder

Wat is het totale aanbod van arbeid vandaan?

1. arbeiders
2. werklozen
3. beroepsbevolking
4. alle werkenden

Hoe worden mensen met een tijdelijk arbeidscontract ook wel genoemd?

1. flexwerkers
2. jaarwerkers
3. klokwerkers
4. nul urencontract