Les 3 Veevoeding 1 - spijsverteringskanaal runderen

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Afspraken

Boekjes besteld?

Leerdoelen

• Onderdelen kennen van spijsvertering
• Weten hoe spijsvertering van runderen werkt

Vandaag

• Herhaling voorgaande les
• Verdieping spijsvertering runderen

Voorgaande les

Onderdelen en functies

Gebit van varken en rundvee

Gebit rund

• lange flexibele tong
• herkauwen

Magen

PeNiBeL

Magen

1. Voer in pens en netmaag.

2. Terug in bek -> herkauwen.

3. Verdere vertering in netmaag.

4. Boekmaag: vocht er uit.

5. Lebmaag: fijn maken

6. Darmen: opname voedingsstoffen in bloed en door lichaam vervoerd.

Maak opdracht 1 en 2 in blauwe boek

Welke van de volgende beweringen over kauwen van krachtvoer en ruwvoer is juist?

1. Bij het kauwen van krachtvoer en ruwvoer komt veel speeksel vrij
2. Bij het kauwen van ruwvoer komt weinig speeksel vrij en bij het kauwen van ruwvoer komt veel speeksel vrij
3. Bij het kauwen van krachtvoer en ruwvoer komt weinig speeksel vrij
4. Bij het kauwen van krachtvoer komt veel speeksel vrij en bij het kauwen van rundvee komt weinig speeksel vrij.

Hoeveel liter speeksel produceert een koe per dag?

1. 100-150 liter
2. 200-250 liter
3. 10-20 liter
4. 50-75 liter

In speeksel zit natriumbicarbonaat. Waar is dit goed voor?

1. Het zorgt ervoor dat de celwanden plantaardige voedermiddelen oplossen.
2. Het zorgt voor een lage pH in de lebmaag.
3. Het zorgt ervoor dat het voer makkelijker doorgeslikt kan worden.
4. Het zorgt ervoor dat de pens niet te zuur wordt.

Opdracht 2a. Wat zijn de onderdelen 1 tot en met 6

Opdracht 2 b. Benoem de onderdelen in onderstaande figuur

Opdracht 2c. Waarom zal een dierenarts een keizersnede meestal aan de linkerkant van een koe uitvoeren?

Opdracht 2d. Gas pens niet meer kwijt.

Opdracht 2e. Waarom heeft een vleeskalf een kleinere buikomvang dan een vleesstier?

Pens

Grootste voormaag

Kan 200 liter zijn

Grote opslag

Miljarden micro-organismen en eencellige diertjes: de pensmicroben.

Fermenteren

Onderste laag: vloeistof (penssap)

Middelste laag: vaste laag (voerdelen)

Bovenste laag: gas

Netmaag

Tweede voormaag

Visnet

Samentrekking netmaag:

--> fijne deeltjes boekmaag

--> grove deeltjes pens en dan slokdarm

Boekmaag

Derde voormaag

Grootte basketbal

Veel bladen --> opname water, vluchtige vetzuren en mineralen

Boekmaag --> lebmaag

Grote voerresten naar netmaag en pens

Lebmaag

Eigenlijke maag van de koe

15 tot 20 liter

Extra functie: afdoden van pensmicroben

Maak opdracht 4 in blauwe boek

Ontwikkelen van voormagen

• Alleen lebmaag werkt volwaardig
• Melk --> mond --> slokdarm --> lebmaag
• Slokdarmsleuf

Stimulatie slokdarmsleufreflex

• drinktemperatuur van 39 - 40 graden Celsius
  
• kop en hals van het kalf schuin naar boven gestrekt
  
• juiste verhouding melkpoeder en water (1:7)
  
• niet teveel melk in één keer (> 2 liter), want
  dan kan de lebmaag overlopen. 

Bij biestverstrekking is het geen probleem om meer dan 2 liter te geven. Het overschot loopt dan naar de pens. Dit veroorzaakt geen problemen omdat er op dat moment nog geen bacterieleven aanwezig is.

Maak opdracht 3 en 4 in blauwe boek

Hoe kun je de groei van penspapillen bij een kalf stimuleren?

1. Door alleen melk te verstrekken
2. Door water te verstrekken van 40 graden
3. Door jongveebrok te voeren
4. Door veel hooi te voeren

Hoe wordt de slokdarmsleufreflex bij kalveren gestimuleerd?

1. Door koude melk te verstrekken
2. Door melk te voeren van 40 graden
3. Door het kalf uit een emmer te laten drinken
4. Door hooi te voeren

Opdracht

Bedenk 5 meerkeuzevragen over de lesstof van vandaag

wat is belangrijk om
te onthouden vandaag?

Wat wil je nog leren?