16 De kunst van het spreken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Klas 2 - 24 januari

Vragen over taalverzorging H12H13

Instructie H16 'De kunst van het spreken' 

Aan de slag H16

Les 16

De kunst van het spreken. 

Retorica: kunst van het spreken

(uitgevonden door de oude Grieken)

Begin van retorica

Athene 5e eeuw voor Christus

start democratie

Sofisten

docenten die rondtrokken en les gaven in spreken.

Zij ontwikkelden een  zogenaamde handleiding voor hun leerlingen: 

basis voor het leren van de retorica

Slechte reputatie: het ging de sofisten niet om gelijk hebben, maar om gelijk krijgen (slinkse trucs).

Socrates, Plato, Aristoteles

Verzet tegen sofisten.

Hoogste doel: de waarheid

Aristoteles nam middenpositie in: waarheid is belangrijk, maar de manier van spreken ook, mensen zijn gevoelig voor mooie woorden.

Romeinen

Na de verovering van de Romeinen op de Grieken, namen de Romeinen het systeem van de retorica over. Zij ontwikkelden en perfectioneerden de retorica.

In de tekst lees je dat in de vijfde eeuw voor Chr. in Athene voor het eerst werd nagedacht over retorica. Waarom juist daar en toen?

Welke drie standpunten over retorica lees je in de tekst?

Welk verband zie je tussen retorica en de politiek in onze tijd?

Lees de tekst op blz. 67. Waarom vond Demosthenes de voordracht het belangrijkste onderdeel van de redevoering en niet bijvoorbeeld de inhoud.

Waarom zou D. met stenen in zijn mond zijn gaan oefenen?

Wat vind je? Geldt het tegenwoordig ook nog dat je goed moet kunnen spreken? leg je antwoord uit.

Lees de theorie op blz. 86.
Noem drie beroepen waarvoor je retorica nodig zou kunnen hebben.

Lees de slogan in opdr. 7a. Welk stijlmiddel herken je?

Lees opdracht 7b.
Zoek naar een voorbeeld.

Bedenk zelf een slogan en verwerk daarin twee klassieke stijlmiddelen.

Opdracht

Lees opdracht 10.

• Lees opdracht a: zoek twee voorbeelden, 1 ten goede en 1 ten slechte. 
• Lees opdracht b: beschrijf op welke wijze de personen in jullie voorbeeld hun retorische talenten hebben ingezet en welke gevolgen dat had voor de geschiedenis. 
• Laat de fragmenten zien en vertel je antwoorden op vraag b. 

Vandaag: jullie zijn de docent. 

Bereid met je groepje een mini-presentatie voor (3-5 min.). Deze presentatie geef je in de volgende les (maandag 20 december). 

Bereid in je groepje de mini-presentatie (3-5 min.) voor:

- bespreek de taakverdeling

- bespreek jullie onderwerpje

- zoek extra informatie bij het onderwerp

Je mag bij de presentatie alleen een spiekbriefje gebruiken.