Paragraaf 2.3 De stad verandert

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom 2G

- telefoon in de telefoontas

- jassen in je kluisje! NIET in LOKAAL

- spullen op tafel

Even kletsen tot ik wil beginnen. Dus als ik voor de klas ga staan

-> Stil zijn als ik wil beginnen

Planning

• Quiz vorige les
• Leerdoelen
• §2.3 De stad verandert

• Praktische Opdracht

Vorige lessen

Tijdens deze les stel ik je steeds vragen. Let op: er zit een timer op, dus lees goed en reageer snel!

Klaar?

Succes!

Wat zie je op de afbeelding hiernaast?

1. Een primate city
2. stedelijk netwerk
3. koloniale dubbelstad

Van een primate city zijn er meerdere in een land.

1. goed
2. fout

hier wonen meer dan 10 miljoen mensen

het percentage mensen in dat in de stad woont

in ontwikkelingslanden is er maar één super stad

New York, Londen, Parijs, Tokyo

Megastad

wereldstad

verstedelijkingsgraad

primate city

Wat betekent verstedelijking?

Leerdoelen §2.3

• Je weet hoe een westerse en niet-westerse  stad is opgebouwd. 
• Je begrijpt dat verstedelijking steeds vaker plaatsvindt in de randzone van de stad.
• Je kunt met een kaart of model de opbouw van een Amerikaanse stad beschrijven. 

De grens tussen stad en platteland vervaagt

• De grens tussen stad en platteland is tegenwoordig minder scherp  dan vroeger.
  

• Vanaf 1960 gingen stedelingen in ruim opgezette voorsteden wonen. Dit proces heet
  suburbanisatie (= proces waarbij mensen verhuizen van het platteland naar de stad). Een Nederlands voorbeeld is Amstelveen, als voorstad van Amsterdam
  

• Nieuw is het ontstaan van steden langs kruispunten van wegen: de Randstad

De steden liggen allemaal dichtbij grote wegen (een goede verbinding met elkaar).

Suburbanisatie: Vanaf 1960 rondom steden wonen

Suburbanisatie: Vanaf 1960 rondom steden wonen

Suburbanisatie: Vanaf 1960 rondom steden wonen

Opbouw Amerikaanse stad

Vertel hier hoe een Amerikaanse stad is opgebouwd:

1. Stadscentrum (downtown) met CBD
2. De centrale stad met oude woonwijken
3. Grote ring suburbs

Bekijk het volgende filmpje en beantwoord de vragen:

1. Wat zijn een suburbs

2. Welke mensen wonen er in de suburbs?

3. Waarom zijn deze mensen er gaan wonen?

Overleg met je buurman of buurvrouw de antwoorden:

1. Wat zijn een suburbs

2. Welke mensen wonen er in de suburbs?

3. Waarom zijn deze mensen er gaan wonen?

Wanneer je kijkt naar de Europese steden, welke verschillen zie je?

Suburbia

Let's take a ride

and run with the dogs tonight

in suburbia

Break the window by the town hall

Listen! A siren screams

there in the distance like a roll call

of all the suburban dreams

Fast car- 1988

01:50

"I know things will get better

You'll find work and I'll get promoted

We'll move out of the shelter

Buy a bigger house and live in the suburbs"

             Maar ook...

What's with Andy, Beugelbekkie, Flodder, Stromae, You... 

Kenmerken: Amerikaanse stad

- Suburbs: hier wonen mensen met hogere inkomens. Dit zijn woonwijken buiten de stad (voorsteden).

- CBD: Central Business District, het hart van de stad met chique winkels, uitgaansgelegenheden maar vooral kantoren.

Kenmerken: De Europese stad

- De opbouw van een Amerikaanse stad vind je ook terug in veel westerse steden. Het verschil is dat Europese steden nog een historisch centrum hebben. 

Denk hierbij aan Amsterdam, hier zie je nog veel pakhuizen vanuit de Gouden Eeuw.

Ook in veel arme landen zie je dat de bevolking in steden en stadjes in de randzone sneller groeit dan in de megastad.

Waarom vestigen migranten zich liever in de randzone?

Ook in veel arme landen zie je dat de bevolking in steden en stadjes in de randzone sneller groeit dan in de megastad.

Waarom vestigen migranten zich liever in de randzone?

• je woont er goedkoper
  
• er is meer ruimte
  
• je kunt er nog voedsel verbouwen
  
• de stad is dichtbij
  

Gentrification

• Oude delen van steden worden opgeknapt. Pakhuizen en leegstaande fabriekspanden worden omgebouwd tot woningen.
  

 Dit proces heet
Gentrification (= proces waarbij woonwijken worden opgeknapt tot duurdere woonwijken, gevolg meer voorzieningen in de wijk).

Door migratie worden grote westerse steden steeds meer multicultureel. Hierdoor ontstaan: transnationale gemeenschappen.

Leerdoelen §2.3

• Je weet hoe een westerse en niet-westerse  stad is opgebouwd. 
• Je begrijpt dat verstedelijking steeds vaker plaatsvindt in de randzone van de stad.
• Je kunt met een kaart of model de opbouw van een Amerikaanse stad beschrijven. 

Aan de slag

Maak de opdrachten 1 - 2- 3 - 4 - 7

van paragraaf 2.3

Huiswerk voor woensdag!

Vraag 1

Steden in westerse landen ontwikkelen zich anders dan steden in niet-westerse gebieden. Welke uitspraken passen bij een inwoner van een westerse stad (W) en welke bij iemand uit een niet-westerse stad (NW)? Zet de juiste letters erachter.

Vraag 2A

Combineer de letters van de foto’s A, B, C en D met de

cijfers uit bron 12 en geef daarachter aan welk onderdeel van de stad of begrip hier het beste bij past. Bijvoorbeeld A-5-gentrification.

Vraag 2B

Welke foto zul je in een Europese stad niet kunnen maken en waarom niet?

• Foto C. Europese steden hebben vaak een historisch centrum.

Vraag 2C

Hoe komt het dat rond het zakencentrum van de Amerikaanse stad vaak probleemwijken voorkomen? Noem de oorzaak en het gevolg!

• De rijkere inwoners vertrokken naar de suburbs (oorzaak). Armere mensen blijven achter (gevolg).

Vraag 3A

Een niet-westerse stad is veel minder geordend opgebouwd dan een westerse stad. Wat zijn daar twee verschillende redenen voor?

• De niet-westerse stad is minder gepland en groeit veel sneller.

Vraag 3B

Bekijk figuur 7. Het blauwe vak is een schatting. Welk type wijken zullen in de Afrikaanse steden het snelst groeien? Leg je antwoord uit met informatie uit de figuur.

• Krottenwijken. Steden groeien vooral snel door de toestroom van arme plattelanders naar de stad. Zij komen vaak terecht in een krottenwijk.

Vraag 3C

Zoek via het Trefwoordenregister een kaart met de bevolkingsdichtheid van Afrika. Zal door de ontwikkeling die figuur 7 laat zien de bevolking in Afrika in 2050 regelmatiger of onregelmatiger gespreid zijn dan op de huidige kaart? Licht je antwoord toe.

• Onregelmatiger. De bevolking concentreert zich steeds meer in steden.

Vraag 4A

Bekijk GB 235E/GB 257F. Vergelijk de ontwikkeling van Chicago met die van São Paulo.

Wat is het verschil in ontwikkeling?

• Chicago groeit vooral tussen 1925 en 1960; São Paulo vooral tussen 1960 - 2011/2015.

Vraag 4B

Wat is de verklaring voor dit verschil? Gebruik in je antwoord het begrip verstedelijking.

• In westerse landen kwam de verstedelijking veel eerder op gang dan in niet-westerse landen.

Vraag 4C

Bekijk figuur 7. Bij welke stad op GB 235E/GB 257F past de ontwikkeling van de meeste Afrikaanse steden het beste?

•  Karachi.

Vraag 4D

Leg je keuze bij vraag c uit. Gebruik in je antwoord het begrip verstedelijkingsgraad.

• De verstedelijkingsgraad in Afrika neemt na 1960 snel toe, dus zal de stedelijke bevolking net als bij Karachi snel groeien.

Vraag 7A

De opbouw van een westerse stad en een niet-westerse stad verschilt sterk, maar er zijn ook overeenkomsten.

Noem een overeenkomst tussen de randzones van de

steden.

• Zowel in de westerse als de niet-westerse stad verstedelijkt het platteland rond de grote stad.

Vraag 7B

Zoek in de atlas de meest grootschalige kaart van Mumbai. Greater Mumbai is vergelijkbaar met de regio Kolkata in bron 11.

De kaart van Mumbai ondersteunt bron 11. Leg dat uit.

• Ook in Mumbai groeit de stedelijke bevolking vooral in de randzone (Mumbai Suburban) net als bij Kolkata.

Vraag 7C

Geef aan welk cijfer uit bron 12 het beste past bij de

uitspraak.

A ‘Alleen de allerrijksten hebben hier een penthouse.’

B ‘Deze bedrijven verdwijnen hier allemaal.’

C ‘Handig hoor. Ik rijd mijn auto zowat tot bij de kassa.’

D ‘Je hebt hier alles van de grote stad.’

E ‘Vroeger was dit een achterbuurt maar nu wonen hier

mensen zoals wij, middenklasse.’

• A-10; B-4; C-3; D-9; E-7.

Vraag 7D

Gebruik nogmaals bron 12. Leg in je eigen woorden uit wat het woord gentrification betekent.

• Bijvoorbeeld: oude, versleten buurten worden opgeknapt en er komen rijkere mensen wonen.