4.2 Burgers in de oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

4.2 Burgers in de oorlog

4/5 vmbo-tl

Oorlogsgeweld

- 50-55 miljoen burgers / 21-25 miljoen soldaten

- Bombardementen

 Rotterdam, Warschau in Polen

- Duitsland: ook helemaal platgegooid

Bommen op Rotterdam

14 mei 1940

Het bombardement duurt maar een kwartier

Bombardement Rotterdam 14 mei 1940

15 mei 1940 capitulatie Nederland

Oorlogsgeweld

- Oost-Europa, veel meer geweld

- Hoe kan dit? 

- Miljoenen Oost-Europeanen sterven

- Wraak in Duitsland einde oorlog

Japanners

- Groot Oost-Aziatische Welvaartssfeer 

- Grondstoffen innemen, mensen uitbuiten

- Andere volkeren ''dienen''

- Jappenkampen, dwangarbeiders

- Hongersnood: vier miljoen Indonesische doden

Gelijkschakeling

• Alle mensen moesten als Nazi's denken. Alle gedachtes moesten als robots gelijk gezet worden.
• Gelijkschakeling.
• De bevolking werd geïndoctrineerd (gehersenspoeld); 
• Controle over media, bioscoopfilms, schoolboeken etc.

Gelijkschakeling

• Alle media worden door de Duitsers gecontroleerd (censuur)
• Ook moeten de media Duitse propaganda tonen.
  
  
• Onderdeel van de gelijkschakeling

Gelijkschakeling

Arbeidsinzet

• Veel Nederlands werden te werk gesteld in Duitsland.
  
  
• Merendeel van de Nederlanders kwam niet in verzet tegen de Nazi's.

Razzia's

• Een door de overheid georganiseerde jacht om een groep mensen op te pakken.

• Mensen oppakken: Joden, tegenstanders, verzetsmensen

Deportatie

  Collaboratie

• Collaboratie is het samenwerken met de vijand.
• In Nederland worden mensen die tijdens de bezetting Duitsers hielp 'fout' genoemd. 

• Voorbeelden van collaboratie:
• Leden van de NSB.
• Mensen die joden verraadden. 
• Jongens die zich aansloten bij het Duitse leger. 

Vormen van verzet en collaboratie

Verzet	Collaboratie
Radio Oranje luisteren	Dienst in Duitse leger
Staken	Tekenen van loyaliteitsverklaring
Onderduikers helpen	Vrijwillige diensten voor Duitsers
Verzetskranten maken of verspreiden	Verklikken van onderduikers of verzetslieden
Weigeren voor de Duitsers te werken	Meewerken aan Duitse berichtgeving (krant en radio)
Teksten op straten en muren schilderen	Meewerken in invloedrijke beroepen (bijv. burgemeester)

Massamoord in China

- 1937 - Japan bombardeert Shanghai en experimenteren  met biologische wapens experimenteren 

- Vrouwen en kinderen - verkracht en vermoord

- Doden van de mannen 

Wreed optreden

- Jappenkampen - dwangarbeiders

- Géén plaats voor blanken

- Werken als slaven, hongersnoden

Distributiesysteem

Het distributiesysteem is een systeem om voedsel, brandstof en andere goederen te verdelen.

Het was noodzakelijk omdat er anders te hoge prijzen kwamen en er hongersnood kon gaan ontstaan.

verloop bezetting

10 mei 1940: Duitse inval

14 mei 1940: bombardement Rotterdam

15 mei 1940: capitulatie Nederland

25-26 februari 1941: Februaristaking

17-25 september 1944: Operatie Market-Garden

winter 1944-1945: Hongerwinter

5 mei 1945: bevrijding Nederland

Frontlinie na Market garden

september 1944 riep de NL regering in ballingschap op tot een spoorwegstaking in NL

Is deze affiche gemaakt door een aanhanger of een tegenstander van de spoorwegstaking?

Hongerwinter

Nijmegen frontstad

Noorden gaat nog door een hongerwinter heen