PO

• Mask
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

WERK & MEDIA

Les X: Titel les

Maatschappijleer

HB3B

P.O. Vaardigheden

Maatschappijkunde B3/K3

2022-2023

PRAKTISCHE OPDRACHT

MAATSCHAPPIJKUNDE

Leerdoelen

• Je kunt een maatschappelijk vraagstuk herkennen en analyseren vanuit één van de vier invalshoeken
  
  
• Je kunt informatie van verschillende bronnen verwerven en verwerken in het eindproduct
  
  
• Je kunt een eigen mening over een maatschappelijk vraagstuk formuleren en beargumenteren

Wat is een maatschappelijk vraagstuk?

Een maatschappelijk vraagstuk is een probleem dat speelt in de samenleving. Om te kijken of een probleem ook een maatschappelijk vraagstuk is, stellen we vier vragen:

1. Hebben veel mensen ermee te maken?
2. Zijn er verschillende meningen over?
3. Krijgt het probleem aandacht in de media?
4. Moet het probleem worden opgelost door de politiek?

Ongelijkheid: een maatschappelijk probleem?

Er is sprake van ongelijkheid in een samenleving
wanneer de macht, kennis en welvaart niet
eerlijk zijn verdeeld. Ongelijkheid komt voor in
verschillende vormen:

• Bij economische ongelijkheid zijn er grote
  verschillen tussen de inkomens van mensen.
• Bij sociale ongelijkheid worden groepen
  mensen benadeeld vanwege bijvoorbeeld
  hun geslacht of afkomst.

1. Hebben veel mensen ermee te maken?

In Artikel 1 van onze Grondwet staat dat iedereen het recht heeft om gelijk behandeld te worden. Gelijkheid is dus een waarde die voor iedereen in de maatschappij van belang is:

Artikel 1: Gelijke behandeling en discriminatieverbod
Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, handicap, seksuele gerichtheid of op welke grond dan ook, is niet toegestaan."

Bekijk de ontwikkeling van Artikel 1 op de website. In welk jaar zijn de onderstaande woorden aan het artikel toegevoegd? "godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht"

De Nederlandse Grondwet:

Artikel 1

Ongelijkheid in Nederland blijft groot:

een op zes mensen loopt achter op rest

Hoewel het gemiddeld met veel Nederlanders goed gaat, is er nog steeds sprake van ongelijkheid in ons land. Dat is een hardnekkig probleem, concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in een nieuw rapport.

Zo heeft ongeveer een op de zes Nederlanders niet alleen minder geld, maar bijvoorbeeld ook minder vrienden, kunnen zij minder goed overweg met computers en spreken ze minder talen dan de rest. Dat blijkt uit het dinsdag gepubliceerde rapport Eigentijdse Ongelijkheid van het SCP.

"Gemiddeld genomen gaat het met veel Nederlanders goed", zegt onderzoeker Cok Vrooman van het SCP. "En het beeld is dat Nederland een tamelijk gelijk land is. Maar dat beeld klopt niet als je preciezer kijkt."

In het onderzoek komen zeven sociale klassen naar voren. Twee van die sociale klassen, ongeveer 16 procent van de bevolking, lopen achter op de rest van de bevolking. De hoogste sociale klasse (ongeveer 20 procent) heeft juist een voorsprong.

Bron: NU.nl 06/03/23

Zoek in het artikel over ongelijkheid op NU.nl het overzicht van de zeven sociale klassen op. Welke groep is het grootst?

Ongelijkheid in Nederland blijft groot (NU.nl)

2. Zijn er verschillende meningen over?

https://www.bnnvara.nl/joop/artikelen/rutte-maakt-draai-over-verschrikkelijk-stupide-discriminatie

Lees het artikel. Leg in je eigen woorden uit hoe de mening van de minister-president over discriminatie op de arbeidsmarkt is veranderd.

Rutte maakt draai over ‘verschrikkelijk stupide’ discriminatie

Wat zou de overheid volgens jou kunnen doen om ervoor te zorgen dat alle sollicitanten gelijk worden behandeld door de werknemer?

3. Aandacht in de media

4. Rol voor de politiek

https://www.nu.nl/binnenland/6253742/ongelijkheid-in-nederland-blijft-groot-een-op-zes-mensen-loopt-achter-op-rest.html

Analyse maatschappelijk vraagstuk

Bij Maatschappijkunde wordt regelmatig gevraagd hoe jij een maatschappelijk probleem zou oplossen. Hiervoor moet je het probleem goed begrijpen en onderzoeken. Dit noemen wij het maken van een analyse.

Het doel van een analyse is dus het probleem begrijpen zodat je een oplossing kunt geven.

Analyse maatschappelijk vraagstuk

Voor het analyseren van een maatschappelijk vraagstuk zijn er een aantal stappen nodig: 

1. Over welk onderwerp gaat het?
2. Wie hebben ermee te maken?
3. Welke meningen hebben deze mensen/groepen?
4. Vanuit welke kant kan je dit bekijken?
5. Hoe los je het op?

1. Politiek-juridische invalshoek

1. Over welk onderwerp gaat het?
   
2. Wie hebben ermee te maken?
   
3. Welke meningen hebben deze mensen/groepen?
   
4. Vanuit welke kant kan je dit bekijken?
   
5. Hoe los je het op?

2. Sociaaleconomische invalshoek

video schooladviezen / kansenongelijkheid onderwijs

3. Sociaal-culturele invalshoek

The Voice/MeToo
Maryam Hassouni
#onelove band & voetbal
Paard v Sinterklaas

4. Veranderings- en vergelijkende invalshoek

https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/wilkinson-en-pickett-gelijkheid-is-gezond

Amerika, BLM

Antisemitisme > NOS op 3

Bekijk de twee statistieken. In welke samenlevingen is er minder kans op gezondheids- en sociale problemen?

1. Samenlevingen met veel rijkdom
2. Samenlevingen met veel gelijkheid

Tijd voor actie

Er zijn verschillende manieren om een maatschappelijk probleem onder de aandacht van politici te brengen:

1. een brief schrijven aan een gemeenteraadslid of Tweede Kamerlid

2. gebruik maken van inspraakmomenten

3. een petitie starten

4. openlijke actie

Openlijke actie: Stap 1

Samen met een klasgenoot richt je een actiecomité op waarmee je een demonstratie gaat organiseren. Het doel van de demonstratie is om aandacht te vragen voor het maatschappelijke probleem. Eerst kies je een invalshoek waarvanuit je het vraagstuk van ongelijkheid gaat analyseren:

• politiek-juridisch
• sociaaleconomisch
• sociaal-cultureel
• veranderings- en vergelijkende invalshoek

Openlijke actie: Stap 2

Politiek-juridisch:

Koninklijke Marechaussee

Belastingdienst & toeslagenaffaire
Bulgarenfraude

Politie

Transgenderwet

Sociaal-economisch:

Sociaal-cultureel:

The Voice/MeToo

Maryam Hassouni

#onelove band & voetbal

Paard v Sinterklaas

Vergelijkend:

BLM Amerika, Antisemitisme vroeger

Openlijke actie: Stap 3

Analyseer het probleem samen met je actiecomite. Je kunt gebruik maken van de vragen op de volgende slide om het vraagstuk vanuit verschillende perspectieven te bekijken.

Wie...

Wat...

Waar...

Wanneer...

Waarom...

Hoe...

... heeft hier voordeel bij?

... heeft hier nadeel bij?

... maakt hier beslissingen over?

... praten er nog meer over het probleem?

... weet hier veel over?

... is een ander perspectief?

... zou een tegen-argument zijn?

... is het minst/meest belangrijk?

... is een ander alternatief?

... kunnen we eraan veranderen?

... kom je dit vraagstuk nog meer tegen?

... zijn er vergelijkbare situaties?

... is hulp het meest nodig?

... kunnen we meer informatie krijgen?

... is dit acceptabel?

... heeft dit in het verleden een rol gespeeld?

... wordt het een probleem?

... is het tijd om actie te ondernemen?

... weten we of ons doel bereikt is?

... is dit een probleem?

... is deze situatie ontstaan?

... is het relevant voor mij / anderen?

... raken mensen erdoor beïnvloed?

... moet men hiervan weten?

... kunnen we het probleem aanpakken?

... zal het in de toekomst gaan?

... weten we de waarheid over dit vraagstuk?

... is dit voordelig of nadelig ons?

Eindproduct

Het eindproduct bestaat uit twee onderdelen:

• Flyer
• Speech

Je maakt eerst een flyer voor de demonstratie die jullie actiecomite organiseert. Vervolgens schrijf je een speech die voorgedragen zal worden op de demonstratie.

Flyer

Speech

Tijdens de demonstratie moet natuurlijk wel een toespraak worden gegeven. Die gaan jullie ook schrijven! De speech is bedoeld om mensen wakker te schudden over het probleem. In de speech leg je uit:

1. Wat het probleem is en waarom dit een probleem is
2. Welke (groepen) mensen in de samenleving er last van hebben
3. Hoe je zou willen dat de samenleving eruit zou zien
4. Wat je verwacht van de politiek
   

Inleveren voor 16/06/23

• LessonUp: gemaakt
• Werkblad: via Magister ELO
• Flyer en speech: via Magister ELO