Politiek in de Republiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Deze les

- Terugblik vorige les

- Uitleg 

- Zelf aan de slag

Voor wie was de Gouden Eeuw niet 'goud'?

Regenten

Rijke kooplieden

Arme ambachtslieden

Tot slaafgemaakten

Eind 80 jaar oorlog

In 1648 sloot Nederland de Vrede van Munster met Spanje en werd daarmee een Republiek. 

Stadhouders

De plaatsvervanger van een afwezige vorst in een gebied. 

Het ambt van stadhouder bleef bestaan, ook al werden de noordelijke Nederlanden een republiek.

Wie is de baas? 

De gewesten hadden daarvoor een nieuwe stadhouder aangesteld: Willem II. De stadhouder was altijd iemand uit de familie van Oranje. 

Willem II had ambities om de machtigste persoon van de Republiek te worden, maar hij overlijdt al in 1650. 

Acht dagen na zijn overlijden werd zijn zoon en opvolger Willem III geboren.

Willem II treedt op 14 jarige leeftijd in het huwelijk met de 9 jarige Maria Stuart

Willem II

Had mensen kwaadgemaakt met een staatsgreep

Machtsgreep of coup d’ état (kortweg coup)

Toen hij doodging wilden zijn tegenstanders juist de macht pakken

Staatsgezinden

Regenten die voor grote macht in handen van de regenten zijn

Voor de staatsgezinden begon dit conflict door de dood van Willem II direct met een overwinning.

Oranjegezinden

Aanhangers van de stadhouders van Oranje

Staten-Generaal

De Staten-Generaal kwam in 1650 bijeen en besloten dat er vijf gewesten verder gaan zonder een nieuwe stadhouder te kiezen.

Stadhouderloze tijdperk tot 1672

Johan de Witt

• In de Republiek werd Johan de Witt aangewezen als raadspensionaris
• Regeringsleider (vergelijkbaar met minister president).
• Investeerde veel in de economie.

Stadhouder

Willem III

      Raadspensionaris

     Johan de Witt

Aan de slag

5.4 t/m 11B

Toets

Maandag 17 juni