Les 2 - Spijsvertering lever

• KT1 theorie
• MBO
• Studiejaar 2

Kerntaak 1 theorie

Les 6

Periode 2

Leerjaar 1

Lesindeling 

1. Welkom + Osiris 
2. Vorige les 
3. Lesindeling en Lesdoelen
4. Casus uitleg
5. Anatomie en pathologie van de Lever 
6. Afsluiting en huiswerk 
   

Lesdoelen

Aan het eind van de les kunnen jullie:

• Benoemen op welke manier de lever is opgebouwd en welke functies de lever heeft. 
• Elkaar een presentatie geven over; de lever en bijbehorende ziekten.

Vorige les

Het eerste deel van de dunne darm noemen we het

1. Duodenum
2. Ileum
3. Jejunum
4. Caecum

12-vingerige darm

Welke aandoening is geen maagaandoening?

1. Gastritis
2. Ulcus pepticum
3. Colitis Ulserosa
4. Dyspepsi

Noem medicijnen die gegeven worden bij verstopping.

Laxantia 

 bisacodyl

 lactulose

 psylliumzaad

 macrogol

Waar zorgt de darm Peristaltiek voor?

Peristaltiek zorgt voor beweging richting endeldarm (rectum), dit gebeurd onwillekeurig 

Bij welke ziektebeelden heb je een grotere kans om dikke darmkanker te krijgen?

Teks

Ziekte van Crohn

Colitis ulserosa

Prikkelbare darm syndroom (PDS)

IBD

Casus opdracht

Opdracht staat in Cumlaude, week 50. KT1 Les 2. 

Achtergrondinformatie: Patiënt: Mevrouw Jansen, 45 jaar oud.

Anamnese: Mevrouw Jansen belt de huisartsenpraktijk met de volgende klachten:

• Vermoeidheid die al enkele weken aanhoudt.

• Misselijkheid en een verminderde eetlust.

• Buikpijn rechts

Verdieping:

- Welke extra vragen zou je telefonisch stellen aan mw. Jansen?

- Geef de studenten een extra onderwerp om uit te zoeken. (van een ander groepje) 

De Lever (hepar)

De lever (hepar): Roodbruin orgaan

• 1.5 kilo (!)
• Rechtsboven in de buik
• Tegen het diafragma (middenrif)
• Bestaat uit veel leverkwabjes

De lever is de 'pitstop' van het lichaam

• Bijna alle voedingsstoffen gaan langs de lever

75% van het bloed komt via de poortader

• Bevat alle suikers, eiwitten, mineralen, vitaminen, kleine vetdeeltjes, medicijnen en water vanuit darmen en maag

25% van het bloed komt via de leverslagader

Bloedtoevoer van Lever 

Zuurstofrijkbloed via de leverslagader (arteria hepatica)

aftakking van aorta om de leverkwabjes te voeden met zuurstof zodat deze kan werken

Voedselrijk bloed via de poortader (vena portea)

vanuit de darmen waar het bloed voedsel heeft opgenomen

Bloedtoevoer van Lever

Dus: de belangrijkste ader van jouw spijsverteringsstelsel is de poortader.

De poortader:

• Voert 75% van het bloed aan naar de lever
• Bevat aminozuren, mineralen, vitaminen, medicijnen, suikers, kleine vetten en water

Functies lever

• Suiker omzetten in glycogeen
• Vetten opbouwen en afbreken
• Eiwitten opbouwen en afbreken
• Vitaminen opslaan 
• Mineralen opslaan (ijzer,koper)
• Stollingsfactoren vormen
  (fibrinogeen, protrombine)
• Gal vormen (bilirubine en zouten)
• Giftige stoffen onschadelijk maken 

mineralen zoals ijzer en koper 

Afvoer van bloed

Het bloed uit de leverslagader en de poortader stroomt naar een vaatje in het midden van het leverkwabje.

En vervolgens vanuit de leverader (vena hepatica) naar de onderste holle ader (vena cava inferior)

Pathologie Lever

Hepatitis: Ontsteking van de lever (door virussen en 

alcoholmisbruik)

• Meer dan 6 maanden: chronische hepatitis

Symptomen: Lever kan afvalstoffen niet goed verwerken 

• Er ontstaat Icterus (geelzucht)
• Patiënten hebben 'stopverf-ontlasting' (verstopping galwegen en slechte afvoer bilirubine)
• Donkere urine
• Er is sprake van vermoeidheid
• Jeuk, vermoeidheid

Bilirubine hoopt zich op in het bloed, omdat de lever dit dus niet meer eruit kan filteren

Complicaties...

Levercirrose: Leverweefsel verandert in bindweefsel (littekens)

• Door bijvoorbeeld hepatitis
• Ook door chronisch alcoholmisbruik of auto-immuunziekte
• Lever werkt steeds minder -> Uiteindelijk transplantatie

Lever wordt eerst groter om verlies aan functie te compenseren...

• Als er op tijd wordt behandeld, kan leverfalen voorkomen worden
• Anders levertransplantatie

Hepatitis A

Hepatitis A: Vooral bij kinderen

• Middellandse zee (Turkije/Marokko)
• Besmetting via ontlasting of rauwe/besmette voeding
• Kinderen hebben vaak geen/weinig klachten
• Duurt enkele weken tot 3 maanden

Geen behandeling noodzakelijk (wél alcohol vermijden!)

Inenting mogelijk voor reizen naar landen met risico op besmetting.

Hepatitis B en C

Hepatitis B en C: Overdracht via bloed-bloed of onveilige seks

• Vooral bij prostituees, drugsgebruikers en homoseksuele mannen
• Én mensen die werken in de gezondheidszorg!
• Incubatietijd maximaal 6 maanden

Inenting tegen Hepatitis B is mogelijk (in Rijksvaccinatieprogramma)

Inenting tegen Hepatitis C is niet mogelijk!

Ook overdracht tijdens de bevalling van moeder op kind.

Vooral in de gezondheidszorg bij prikaccidenten. 

Huiswerk

Boek: Medische kennis H.7.8 t/m 7.16

Boek: Geneesmiddelenkennis H.8 

indien tijd over: 
herhaling vorige theorie. Latijnse benamingen dmv balspel.