Thema 4:Mens en Milieu

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3,4

Thema 3:Mens en  Milieu

Leerdoelen

De kandidaat kan:

- toelichten dat de mens voor voedsel, water, zuurstof, grondstoffen, energie en recreatie van ecosystemen afhankelijk is.

- de relatie toelichten tussen een grotere voedselproductie en bodembewerking, voeding, gewasbescherming en veredeling waaronder genetische modificatie.

Leerdoelen

-  de belangrijkste oorzaken en effecten noemen van de aantasting van natuur en milieu door overbevolking, door bepaalde soorten afval, door het gebruik van bestrijdingsmiddelen, door verkeer en door energiegebruik, mede met gebruikmaking van scheikundige benamingen.

Leerdoelen

- voor een concrete situatie informatie verzamelen voor mogelijkheden tot maatregelen met als doel het waarborgen van een duurzame relatie tussen mens en milieu en in een presentatie de geïnventariseerde maatregelen samenvatten en de effecten ervan toelichten.

- het belang beschrijven van een nationale en mondiale aanpak van bescherming van het milieu.

Basisstof 1 De mens en het milieu

• Milieu: omgeving waarin de mens leeft.
• Bestaat uit:
  * lucht
  * water
  * bodem 

Milieuproblemen

• Vervuiling
• Uitputting van de bodem, energiebronnen, etc.
• Aantasting omgeving
• Overbevolking
• Verdwijnen biodiversiteit
• Ontbossing
• Klimaatverandering 
  

Basisstof 2 Voedselproductie

• Landbouw:
  * Akkerbouw
  * Tuinbouw
  * Veeteelt
• Bemesting:
  * Kunstmest
  * Stalmest 

Bestrijdingsmiddelen

• Biologische bestrijdingsmiddelen: inzetten van natuurlijke vijanden

• Pesticiden: selectief en niet-selectieve varianten.

• Accumulatie

Genetische modificatie

• Een organisme veranderen.
• Organisme met veranderde genen heten gm-organismen of transgeen organismen.

Basisstof 3 Landbouw in Nederland

• Monocultuur: akkerbouwers die maar één soort gewas verbouwen.
• Intensieve veehouderij: weinig grond en veel dieren.
• Tuinbouw: tuinbouw in de open grond, glastuinbouw, biologische tuinbouw. 

Basisstof 4 Energie

• Energiebronnen
• Fossiele brandstoffen: aardgas, aardolie en steenkool. Ontstaan uit dode resten van planten en dieren. 
• Kernenergie: ontstaat door het splitsen van atoomkernen.
• Duurzame energie: zonne-energie, windenergie, waterkracht, energie uit biomassa.

Kernenergie

Basisstof 4 Energie

Voordeel: makkelijk te vervoeren en vrij goedkoop

nadelen: Er ontstaat C02 bij de verbranding

gevolg - opwarming van de aarde

- Er ontstaan afvalstoffen die luchtverontreiniging veroorzaken.

- Er vind uitputting van de fossiele brandstoffen plaats.

 

Basisstof 5 Klimaat

• Broeikaseffect: het tegenhouden van de warmte-uitstraling.
• Versterkt broeikaseffect: door de verbranding van fossiele brandstoffen neemt de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer toe, hierdoor neemt de broeikaseffect toe. 

Huiswerk

Lezen thema 3: mens en milieu--> 

maken, opdrachten van Bs 5 en 6

Basisstof 6 Het water

• Zelfreinigend vermogen van water: oppervlaktewater is in staat zichzelf te reinigen van de organische afvalstoffen.
• Waterbloei: voor vermesting kunnen sommige waterplanten enorm uitbreiden. daarbij verdringen ze andere waterplanten. Door sterke algengroei krijgt het water een groene kleur. Vooral door een overvloed aan fosfaat en nitraat ontstaat waterbloei. 

Waterzuivering

Basisstof 7 Uitstoot en afval

• Lucht: fijnstof
• Bodem : bodemsanering het schoonmaken van vuile grond.
• Afval: 
  * recycling
  * composteren
  * verbranden
  * storten

https:

https:

https:

https: