8.1 +8.2 herhaling voor proefwerk

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

8.1 Man en vrouw

2.Hoe verander je in de puberteit?

verschil jongen en meisje = geslachtskenmerken.

primair = penis of schaamlippen

secundair = mannelijke en vrouwelijke geslachtshormonen.

meisje ongesteld, jongen zaadlozing = vruchtbaar

3.groei bij mensen

• kinderen groeien niet altijd even hard; meisjes zitten eerder in de puberteit. 
• groeisnelheid: het aantal centimeters die je per jaar groeit 
• groeispurt: als de groeisnelheid hoog is (0-1 jaar bij je puberteit)
• de lengte groei heeft te maken met het skelet; de groei van lichaamsdelen groeien niet even hard.

4. Van hypofyse naar puberteit

1.) Hypofyse (kliercellen)

Produceren hormoon

2.) Geven hormoon af aan bloedvatenstelsel

3.) Bloedvatenstelsel vervoert hormonen

4.) Alleen organen die de boodschap begrijpen reageren

rde

grote

Kleine hersenen

5. Groeien

Hormoonklier: hypofyse: maakt groeihormoon

via bloed bij lichaamscellen

Cellen in botten beginnen te delen -> botten worden langer (groei aan uiteinden; groeischijven)

Extra veel groeihormoon tijdens puberteit - groeispurt

Groei stopt als groeischijven verkalken (kraakbeen -> been)

Verschillende: brede schouders (man) bredere heupen (vrouw)

ontstaan secundaire geslachtskenmerken vrouw:

• groei borsten
• groei schaamhaar
• ongesteld
  

hypofyse

geeft startsein 

maakt hypofyse-hormonen

zaadballen

geslachtsorgaan man reageert op hypofysehormonen en 

maakt testosteron

eierstokken

geslachtsorgaan vrouw reageert op hypofysehormonen en maakt oestrogeen

ontstaan secundaire geslachtskenmerken man:

• penisgroei
• baardgroei
• lage stem etc...
  

Even terugblikken..................

6

7. Wanneer is een jongen vruchtbaar?

• In de puberteit maken de jongens voor het eerst zaadcellen
• Hormonen uit hypofyse geven sein aan zaadballen
• Zaadballen beginnen met het maken van zaadcellen
• De zaadcellen zijn de voortplantingscellen van een man
  
• Een jongen is vruchtbaar na zijn eerste zaadlozing

Het voortplantingsstelsel van de man

8

9. Zaadlozing

• Zaadcellen worden gemaakt in de zaadballen
• zaadcellen worden tijdelijk opgeslagen in de bijballen
• zaadcellen worden vervoerd door de zaadleiders
• 1. zaadblaasjes+ 2. prostaat voegen vocht (voedingsstoffen) toe: sperma
• Prostaat knijpt urinebuis dicht zodat het sperma via de urinebuis de penis kan verlaten.

10. Erectie

Kijk naar het plaatje. De rode delen heten 'zwellichamen'.

Zwellichamen vullen zich met bloed. Zo krijgt een man een stijve penis. 

Een ander woord voor stijve penis is 'erectie'. 

11. De bouw van een zaadcel: 

zich voortbewegen door de zweepstaart

12. Meisjes

Bij de geboorte zijn de onrijpe eicellen al aanwezig.

Hormonen geven seintjes door aan eierstokken om een eicel te laten rijpen: vocht en en voedingsstoffen  komen in eicel (voor ontstaan baby bij bevruchting met zaadcel)

 Vruchtbaar: wanneer de eerste eicellen rijpen.

Het meisje merkt dit doordat ze voor het eerst ongesteld wordt.

Dan Menstruatie/ongesteldheid =  verlies van bloed of slijm via de vagina. 

Menstruatiecyclus duurt ongeveer 28 dagen.

13.Voortplantingsorganen vrouw

Eicellen - puberteit

Ovulatie

Vagina en urinebuis verschillende openingen)

14. Ovulatie of eisprong

15 Ovulatie

Eileider

Baarmoeder

Menstruatie

16.