H8.2 Radioactief verval K4

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3,4

H8: Atomen en straling

Benodigheden

- laptop

- Binas

- Rekenmachine 

Tassen op de grond

Telefoons in de zakkie

Welkom Kader 4!

Ga zitten en start met:

Maak opdracht 12 en 15 van 8.1

START IN: 

Jas over je stoel

Practicum

Welkom Kader-3 

Start met opdracht 2, 4, 6 en 8 van 2,3 Temperatuur

Je hebt straks je laptop nodig                     START IN:

Neem plaats en leg je spullen alvast klaar.

We gaan starten!

                                                                                               Wachttijd:

§ 8.1 Atomen als stralingsbron

§ 8.2 Radioactief verval

§ 8.3 Straling gebruiken

§ 8.4 Bescherming tegen straling

Lesprogramma

1. Huiswerk controle
2. Terugblik
3. Leerdoelen
4. Instructie (uitleg)
5. Aan de slag/huiswerk
6. Nabespreking
7. Afsluiting

Huiswerkcontrole

Maak opdrachten op de examensite

Over welke opgaven van
het huiswerk zijn er vragen?

Terugblik

1. Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met ‘natuurlijk radioactief’ en ‘kunstmatig radioactief’.
2. Je kunt het verschil toelichten tussen de moleculen van een verbinding en de moleculen van een element.
3. Je kunt beschrijven hoe atomen zijn opgebouwd uit drie verschillende kleinere deeltjes.
4. Je kunt de overeenkomsten en de verschillen noemen tussen de isotopen van één element.

8.2 Leerdoelen

1. Je kunt toelichten wat er met de atoomkern gebeurt als een atoom radioactief vervalt.
   
2. Je kunt het verschil uitleggen tussen ioniserende straling en straling die niet ioniserend is.
   
3. Je kunt beschrijven hoe je de activiteit van een radioactieve bron kunt meten.
   
4. Je kunt het verschil beschrijven tussen stabiele en instabiele kernen.
   
5. Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met de halfwaardetijd van een radioactieve isotoop.
   
6. Je kunt berekenen hoe de activiteit van radioactief materiaal in de loop van de tijd afneemt.

8.2 Radioactief verval

• Veel elementen hebben zowel radioactieve als niet-radioactieve isotopen.
• C‐12 en C‐13, de meest voorkomende isotopen van koolstof, zijn niet radioactief. De isotoop C‐14, die veel minder voorkomt, is dat wel.

Radioactief verval

• Een radioactieve isotoop heeft atoomkernen die instabiel zijn.
• Het aantal protonen en neutronen in de kern is dan niet goed in evenwicht.
• Hierdoor kunnen deze atoomkernen spontaan, zonder invloed van buitenaf, uit elkaar vallen.
• Dit noem je radioactief verval.
• Als gevolg daarvan zendt zo’n atoomkern heel kort, in een flits, ioniserende straling uit.

Stabiele en instabiele kernen

• Bij radioactief verval ontstaat een nieuwe atoomkern met nieuwe eigenschappen.
• De atoomkernen van C‐14 veranderen bijvoorbeeld in atoomkernen van N‐14, een isotoop van stikstof die zelf niet radioactief is.
• Dit noem je een kernreactie.
• Net als bij een chemische reactie verdwijnt er een stof (in dit geval C‐14) en ontstaat er een stof(in dit geval N‐14).

Ioniseren

• Doordat er steeds atoomkernen vervallen, zenden radioactieve stoffen de hele tijd ioniserende straling uit.
• De stralingsenergie in deze straling is zo geconcentreerd dat ze de verbinding tussen de atomen in een molecuul kan verbreken.
• Dit noem je ioniseren.
• De moleculen vallen daardoor in brokstukken uit elkaar.

Activiteit

• In een radioactief voorwerp zijn er voortdurend atoomkernen die vervallen.
• Het aantal kernen dat in één seconde vervalt, noem je de activiteit.
• Je meet de activiteit in becquerel (Bq). Bij een activiteit van 100 Bq vervallen er elke seconde honderd kernen.

Activiteit

• Een veelgebruikt instrument om de ioniserende straling te meten die een radioactieve stof uitzendt, is de geigerteller.
• Als je dit apparaat bij een radioactief voorwerp houdt, begint het te klikken. Hoe sneller de klikken elkaar opvolgen, des te meer straling de teller opvangt.

Halveringstijd

• De activiteit van een hoeveelheid radioactief materiaal wordt steeds kleiner. Dat komt doordat er steeds minder instabiele kernen overblijven.
• De tijd T is de halveringstijd     of  halfwaardetijd. Na die halveringstijd:
  
• is de helft van de oorspronkelijke, instabiele atoomkernen verdwenen, en
  
• hoeveelheid straling, helft verminderd.
• Elke radioactieve isotoop heeft een eigen, kenmerkende halveringstijd.

Halveringstijd

________________

______

________

Aan de slag!

Maak Opdracht:  

1 t/m 10 van paragraaf 8.2

Je mag samenwerken!

rood = Iedereen is stil

oranje = Iedereen is stil, docent beantwoord wel vragen

groen = Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Aan de slag!

Maak opdracht: van paragraaf 8.2

1 t/m 10

Je mag samenwerken!

Welke vraag vond je makkelijk?

Welke vraag vond je lastig?
Dan gaan we die nabespreken

Afsluiting: we weten.................

1. Je kunt toelichten wat er met de atoomkern gebeurt als een atoom radioactief vervalt.
2. Je kunt het verschil uitleggen tussen ioniserende straling en straling die niet ioniserend is.
3. Je kunt beschrijven hoe je de activiteit van een radioactieve bron kunt meten.
4. Je kunt het verschil beschrijven tussen stabiele en instabiele kernen.
5. Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met de halfwaardetijd van een radioactieve isotoop.
6. Je kunt berekenen hoe de activiteit van radioactief materiaal in de loop van de tijd afneemt.

Welke 3 dingen heb jij deze les geleerd?

Waar wil je nog extra uitleg over?

Het is duidelijk waar we met het hoofdstuk aan het werk gaan

😒🙁😐🙂😃

Ik begrijp de leerdoelen van deze les?

😒🙁😐🙂😃

De les was leuk?

😒🙁😐🙂😃

Afsluiting

Volgende les:

Huiswerk:

• Zet in je planner!!
• Maak opdrachten:  1 t/m 11 van paragraaf 8.2

Dank voor jullie aandacht!