Begeleider zorgvrager lesonderwerp 5 les 1

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Ondersteuning van een zorgvrager bij verliesverwerking

Vorige les

Verdieping in een van de methodieken

Feedback = belangrijk

wat doe je met feedback?

belangrijker dan punt

Lesonderwerpen

• Verlies en rouwverwerking
• Fasen van rouwverwerking
• Rouwtaken 

Begeleiden bij verandering, pijn en verliesverwerking

We onderscheiden:

BLEG’s : Belangrijke LEvensGebeurtenissen

Overgangsverlies : dit verlies hoort bij het leven en geldt voor iedereen, van kind naar pubertijd, huwelijk, pensionering, overlijden

Incidenteel verlies : dit verlies is onvoorspelbaar, onverwacht en doet de richting van je leven drastisch veranderen, overlijden van een kind, vlucht uit een land, amputatie van een been

Verliesverwerking

                                      = verwerken van verlies

Elk verlies is voor iedereen uniek; er is geen vergelijkingspunt mogelijk

Verwerken kun je op geen enkele school leren en toch is dit zo belangrijk

Wie dit niet kan/doet, loopt kans verbittert te worden, een depressie op te lopen of zwarte gedachten te koesteren

Verdriet overleven

                                         Manu Keirse zegt:

“Het belangrijkste dat je moet weten over VERDRIET NA VERLIES is misschien dat het niet overgaat.

Je leert er mee leven. Je werkt eraan en je probeert je ermee te verzoenen. Met de dood eindigt een leven MAAR NOOIT DE RELATIE. De ouders blijven de ouders van hun kind en je blijft je leven lang een zoon of dochter van je ouders”.

Belangrijk bij begeleiden bij rouw

Luisteren ! 

Luisteren !

Luisteren!

Rouwtaken van Manu Keirse

1: de werkelijkheid van het verlies onder ogen zien

2: de pijn van het verlies ervaren

3: aanpassen aan de wereld na verlies (2& 3 is actief proces)

4: herinneren en weer leren genieten (Niet loslaten, maar anders leren vasthouden)

5 fasen van rouw van Elisabeth Kübler-Ross

Ontkenning

Boosheid/woede

Onderhandelen

Verdriet/depressie

Aanvaarding

Deze gevoelens/emoties

overvallen je, je hoeft er niets voor te doen-----> het is een passief proces

4 hoofdgroepen verliesreacties

Emotionele reacties

Lichamelijke reacties

Reacties m.b.t. denken

Reacties m.b.t. gedrag

Emotionele reacties

• Afwezigheid van gevoel
  
• (hevige) Gevoelens van verdriet, wanhoop
  
• (hevige) Gevoelens van angst, paniek, eenzaamheid
  
• (hevige) Gevoelens van boosheid/woede
  
• Gevoelens van schuld, zelfverwijt, schaamte, machteloosheid
  
• Gevoelens van opluchting
  

Lichamelijke reacties

• Pijnlijke gevoelens in de maag, hartstreek, hoofd, elders
• Benauwdheid, kortademigheid, veel zuchten
• Eetstoornissen, slikproblemen, misselijkheid
• Geen trek hebben of juist veel eten
• Gebrek aan energie, grote vermoeidheid, lusteloosheid, rusteloosheid
• Spierverkramping of spierverslapping of uitputting

Reactie mbt het denken

• Ongeloof, ontkenning; verwarring, concentratiestoornis, geheugenproblemen,
  
• Hallucinaties
  
• Verlangen naar de overledene/naar wat verloren is gegaan
  
• Opdringerige gedachten en herinneringen
  
• Gedachten aan zelfdoding
  
• Verlies van geloof en zingeving
  

Reacties mbt gedrag

• Neiging tot isolement, of juist vastklampen aan andere mensen
• Opzoeken van de plaatsen, beelden, geluiden die veel herinneringen oproepen
• Vermijdingsdrang
• Niet in beweging komen of juist hyperactief
• Slapeloosheid, te veel slapen
• Emotionele uitbarsting/ verkramping
• Grote zwijgzaamheid/ de hele tijd willen praten

Opdracht