Parkinson

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Parkinson

Basis kennis

Wat is Parkinson

Verschijnselen Parkinson

Zorg rondom Parkinson

Inleiding

Deze les gaat over de ziekte van Parkinson.

O.a informatie en een video's over het ziektebeeld Parkinson.

Aan het einde van deze les weet je:

- wat de ziekte van Parkinson inhoud;

- welke gevolgen op lichamelijke, psychische en sociale de ziekte van Parkinson heeft.

Wat is parkinson?

Parkinson

• Ontdekker James Parkinson (1817)
  
• Londen, Engeland
• Afgelopen 30 jaar is de diagnose Parkinson meer dan verdubbeld 
• Schatting in 2040: 13 miljoen mensen op de wereld met Parkinson

Parkinson 

De ziekte van Parkinson is een geleidelijke progressieve aandoening van het centrale zenuwstelsel. De ziekte openbaart zich meestal tussen het vijftigste en zestigste levensjaar en komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. 

Ongeveer 10 % van de patiënten met de ziekte van Parkinson heeft het voor hun veertigste levensjaar gekregen. Ongeveer 1 % van de bevolking boven de zestig jaar lijdt aan parkinson. In sommige gevallen speelt erfelijkheid een rol bij het krijgen van deze ziekte

Parkinson

- te kort aan Dopamine, er ontstaat een geleidelijk verlies van zenuwcellen in de hersenen, die zorgen voor de aanmaak en opslag van dopamine.

- verstoorde motoriek

- psychische klachten 

Parkinson

Symptomen van parkinson

Symptomen:

- Tremor, beven, korte schokkende bewegingen.

- Akinesie (bewegingsarmoede)

- Rigiditeit (stijfheid)

- Maskergelaat, vlakke gelaatsuitdrukking.

- Huidproblemen (vette huid door overactieve talgklieren of juist veel of weinig zweten)

- Obstipatie

- Speekselvloed door moelijker kunnen slikken of droge mond door medicatie

- Oogproblemen (droge ogen)

- Mictieproblemen

- Slaapstoornissen

Verloop

De ziekte van Parkinson verloopt globaal in een aantal fasen. De snelheid waarmee deze fasen elkaar opvolgen verschilt van mens tot mens. Het is een classificatie met de stadia 1 tot 5:

stadium 1: eenzijdige, lichte symptomen die weinig belemmeren (de zijde waar de  

                       verschijnselen beginnen blijft altijd het ergst)

stadium 2: tweezijdige symptomen met een nog maar geringe motorische handicap;

stadium 3: volledig ontwikkeld ziektebeeld, beginnende problemen met houdingsstabiliteit,

                       meestal nog wel (beperkt) arbeidsgeschikt;

stadium 4: invaliderend ziektebeeld, moeite met zelfstandig staan en lopen;

stadium 5: alleen met veel hulp lopen en staan, toenemend bed- en rolstoelgebonden.

Oorzaken van de ziekte van Parkinson

• Parkinson ontstaat door een combinatie van verschillende oorzaken. De echte oorzaak is nog niet bekend

• Te weinig boodschapperstoffen

Door te weinig dopamine kun je de spieren niet meer goed sturen

• Omgeving

Er is een verband tussen het ontstaan van parkinson en werken in omgevig met zware metalen, oplosmiddelen en/of pesticiden

• Erfelijkheid

In een paar gevallen kan de ziekte van Parkinson erfelijk zijn, vooral als je de ziekte op jonge leeftijd krijgt

Hoe kan je parkinson behandelen?

Behandeling van 

de ziekte van Parkinson

Er is tot op heden geen genezing mogelijk.

• Medicatie voor makkelijkere beweging en minder tremmoren
• Paramedisch
• Chirurgisch, neurostimulator

DBS

Als medicatie onvoldoende (meer) werkt of te veel bijwerkingen heeft, kan overgegaan worden op deep brain stimulation. Deze medische ingreep is onomkeerbaar en ingrijpend. Bij DSB wordt een draad (of worden meerdere draden) in dieper gelegen delen van de hersenen aangebracht, waardoor elektrische impulsen gestuurd worden. 

Een regelkastje (denk aan een soort pacemaker) geeft de signalen af en verstoort zo signalen die anders zouden zorgen voor motorische stoornissen bij de ziekte van Parkinson

Feitjes

• Snelst groeiende neurologische aandoening
  
• Emoties hebben effect op bewegingen bij Parkinson
  
• Niet iedereen trilt die Parkinson heeft
  
• Parkinsonpatiënten worden regelmatig aangesproken met de vraag of ze dronken zijn
  
• Het gelaat is emotieloos

Parkinson VS Parkinsonisme

Er zijn ook veel mensen die lijden aan parkinsonisme. 

Hierbij is er geen sprake van een duidelijk verminderde aanmaak van dopamine in de substantia nigra. Wel vertonen deze zorgvragers door hersenbeschadiging dezelfde symptomen als mensen met de ziekte van Parkinson.

Oorzaken parkinsonisme

- Encefalitis, infectie van de hersenen;

- Vergiftigingen: koolmonoxide, kwik;

- Lues cerebri, infectie van de hersenen door lues (geslachtsziekte die in Nederland door goede 

   medicatie steeds minder voorkomt);

- Degeneratieve cerebrale aandoeningen, zoals bij verschillende dementiesyndromen;

- Anoxemie (zuurstofgebrek in de hersenen), meestal veroorzaakt doordat de bloeddruk tijdelijk

   te laag was of er tijdelijk een te laag zuurstofgehalte in het bloed is geweest.

Parkinson en problemen

Probleem: Obstipatie, Kauw- en slikproblemen, verstoorde slaap

Etiologie: vertraagde darmwerking, verstoorde darmwerking, verstoorde biologische klok door Parkinson

Symptomen: buikpijn, harde ontlasting, verslikken, afvallen, verminderde energie

Vragen?

Ga naar Thieme Meulenhoff 

Ga naar VVT deel 1 en maak de verwerkingsopdrachten van  hoofdstuk 10