H7§5 Kracht en beweging

• nask
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Lesdoelen

• Wat betekent "somkracht" (Nettokracht of resulterende kracht)?
• Hoe bereken je de somkracht van twee krachten?
• Wat is het verband tussen bewegingssoorten en de somkracht?
• Wat zijn de tegenwerkende krachten?
• Waar hangen de tegenwerkende krachten van af ?

De somkracht of netto kracht is nu 220 N naar links

De somkracht 

Gelijk gerichte krachten bij elkaar optellen.

Tegengesteld gerichte krachten van elkaar aftrekken.

Je kan uit meerdere krachten één kracht samenstellen.

Deze kracht heet somkracht.

Kracht en beweging

80 N naar rechts

Somkracht 

Je telt dus krachten die dezelfde kant op gaan bij elkaar op, en krachten die de tegenovergestelde richting op gaan. Samen heet dat de somkracht of netto kracht. 

Zo kun je dus krachten laten samenwerken (harder trappen als je bergaf fietst, dan ga je nog harder) of elkaar tegen laten werken (remmen als je bergaf gaat, dan ga je langzamer)

somkracht en versnelde beweging 

• De snelheid neemt toe als de trapkracht groter is dan de wrijvingskracht.
• De snelheid blijft gelijk als de trapkracht en de wrijvingskracht gelijk zijn.
• De snelheid neemt af als de wrijvingskracht groter is dan de trapkracht(remmen).
  

De versnelde beweging

De versnelde beweging is een beweging waarvan de snelheid steeds groter wordt.  Fmotor > Fwrijving

Voorbeeld: een auto die begint met rijden nadat deze stilstond bij een stoplicht

De vertraagde beweging

De vertraagde beweging is een beweging waarbij de snelheid steeds afneemt.

Voorbeeld: een auto die remt voor een stoplicht dat op rood staat.

Eenparige beweging 

De eenparige beweging is een beweging waarbij de snelheid gelijk blijft.

Voorbeeld: een auto die met een constante snelheid beweegt. Of een auto die stil staat. 

welke soort beweging?

De Somkracht is de kracht van verschillende krachten samen.

De Somkracht kun je vinden door de kracht naar achteren af te trekken van de kracht naar voren.

=

_

spierkracht 100N

weerstandskracht 100N

somkracht 0N

Voortstuwende en tegenwerkende krachten

Er zijn tegenwerkende krachten

- Luchtwrijving of luchtweerstand

- Rolwrijving of rolweerstand

en voortstuwende krachten

- zwaartekracht

- kracht van een motor

- duwkracht

luchtweerstand

De luchtweerstand is kleiner bij:

• Een betere stroomlijn
• een lagere snelheid
• een kleiner frontaal oppervlak

luchtweerstand

Bij een hoge snelheid is de luchtweerstand groot

luchtweerstand

Met een goede stroomlijn is de luchtweerstand Klein.

luchtweerstand

De grootte van de luchtweerstand hangt ook
 af van de vorm. Hoe groter het frontale oppervlak 

hoe groter de luchtweerstand.

Rolwrijving/Rolweerstand

Rolwrijving vindt plaats tussen de band en de ondergrond. 

De wrijving ontstaat doordat de band en de ondergrond vervormen. 

Als je door het zand rijdt vervormt de ondergrond heel erg waardoor de rolwrijving heel groot wordt. Wegen en fietspaden hebben daarom een hard wegdek. Een zachte fietsband die vervormt ook heel erg. Als je de zachte fietsband harder oppompt vervormt die minder en wordt de wrijving dus ook kleiner.

Rolweerstand

• Hardere banden
• Harder wegdek
• Gladdere banden
• Gladder wegdek
• Kleinere contactoppervlak tussen banden en de weg

tegenwerkende kracht.

in het wiel zit een kogel-lagers. 

hier ontstaat ook rolwrijving.

een slecht gesmeerde fiets heeft een hogere rolwrijving dus meer afremming

Wat is de netto kracht?

1. 490 N rechts
2. 490 N links
3. 150 N rechts
4. 150 N links

Als de netto kracht op een voorwerp nul is, is ook de versnelling van dat voorwerp nul

1. Juist
2. Onjuist

Als de netto kracht op een voorwerp constant is, heeft het voorwerp een constante snelheid

1. Juist
2. Onjuist

netto kracht berekenen doe je door

1. Krachten in dezelfde richting van elkaar af te halen
2. Krachten in dezelfde richting bij elkaar op te tellen
3. Krachten in tegengestelde richting op te tellen
4. Krachten in tegengestelde richting van elkaar af te halen

Hoe groot is de netto kracht

1. 50N
2. 20N
3. 70N
4. 30N

Je staat stil bij een stoplicht
De netto kracht is dan:

1. groter naar achter
2. Groter naar voren
3. even groot vooruit als achteruit

Als de netto kracht op een voorwerp nul is, is ook de snelheid van dat voorwerp nul.

1. Juist
2. Onjuist

Hoeveel Newton is de netto kracht als de krachten in evenwicht zijn?

1. 1 N
2. 0 N
3. 10 N
4. 0,1 N

Wat is de netto kracht

1. Versnelt 175N
2. Vertraagd 175N
3. Vertraagd 125
4. Constant

Wat is de netto kracht?

1. 100 N
2. 60 N
3. 40 N
4. 0 N

Laatste vraag
Wat is de netto kracht?

1. De auto versnelt door 175N
2. De auto vertraagd door 175N
3. De auto vertraagd door 125N
4. 0N

11. Tijdens het fietsen werkt de zwaartekracht op jou en je fiets samen.

Welke kracht oefent de weg uit op je fiets?

1. De rolweerstand
2. De normaalkracht
3. De luchtweerstand
4. Geen van allen.

De rolsweerstand bij een fiets wordt beïnvloedt door

1. slechts de vorm van banden
2. de vorm en de spanning
3. vorm, spanning van de banden en de weg
4. de vorm, spanning, weg en de lucht

De luchtweerstand bij een auto is afhankelijk van

1. slechts stroomlijn
2. frontale oppervlakte en de snelheid
3. snelheid , stroomlijn en frontale oppervlakte
4. snelheid , stroomlijn, de vorm van banden en frontale oppervlakte

12. Als je een noodstop moet maken, trek je zo hard aan je remmen dat je banden gaan slippen.

Welke andere krachten, naast zwaartekracht en normaalkracht, werken er dan op jou en je fiets samen?

1. Luchtweerstand en schuifweerstand.
2. Schuifweerstand en rolweerstand.
3. Rolweerstand en bandweerstand
4. Geen van de antwoorden is juist.