Voornaamwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Woordsoorten: voornaamwoorden

Leerdoelen:

• Weten welke voornaamwoorden er zijn
• De voornaamwoorden kunnen herkennen in zinnen  en benoemen

Persoonlijk voornaamwoord

Vervangt een zelfstandig naamwoord:​

Stefan leest een boek -->​ Hij leest een boek​

​

Mijn zus heeft mij een boek geleend.
Ik leen het uit aan een vriendin.

Welke vier voornaamwoorden
heb je geleerd?

Persoonlijk voornaamwoord (pers.vn)

Bezittelijk voornaamwoord

• Geeft aan van wie iets is​
• Staat voor het zelfstandig naamwoord​
  
• Staat op de plek van het lidwoord​
  

​

Dit is het boek --> Dit is haar boek​

​Heb jij het huiswerk niet af? --> Heb jij jouw huiswerk niet af?

Bezittelijk voornaamwoord (bez.vn)

Wederkerend voornaamwoord

Een wederkerend voornaamwoord verwijst naar het onderwerp.
         De kinderen haasten zich naar school.

Als je het vervangt/weglaat, verandert de betekenis van de zin.

         Zij wast zich elke ochtend <-> Zij wast elke ochtend.
         Hij scheert zich buiten. <-> Hij scheert buiten (de schapen).

Wederkerend voornaamwoord (wdk.vn)

Wederkerig voornaamwoord

Een wederkerig voornaamwoord verwijst naar
een onderwerp in het meervoud.
Er is een wederzijdse relatie: handeling met/voor elkaar.

Ze helpen elkaar met de taak.
Vrienden horen mekaar steeds te respecteren.

Wederkerig voornaamwoord (wdkg.vn)

         elkaar

         mekaar

Aanwijzend voornaamwoord

Een aanwijzend voornaamwoord wijst iets of iemand aan (ZN).

= bijvoeglijk verbruikt

Dat meisje heeft haar diploma gehaald. (dat, want het meisje)

Die jongen is erg verlegen. (die, want de jongen)
Zo'n grappige film heb ik nog nooit gezien. (telbaar ZN)
Zulk slecht winterweer vandaag! (ontelbaar ZN of meervoud)

Aanwijzend voornaamwoord

Het kan ook verwijzen naar info die ervoor of erna gegeven wordt.

= zelfstandig gebruikt

 Jochen merkte zijn vriend op. Die kwam haastig aangefietst.

Dit wil ik nooit meer zien. Kauwgom in de klas is verboden!

Aanwijzend voornaamwoord

Handig trucje:

Naar het-woorden verwijs je met dat of dit ​

Naar de-woorden verwijs je met die of deze​

Dat meisje heeft haar diploma gehaald. (dat, want het meisje)

Die jongen is erg verlegen. (die, want de jongen)

MAAR: dat jongetje -> verkleinwoord in het enkelvoud met DAT

Aanwijzend voornaamwoord (aanw. vn)

Die

Deze

Dit

Dat

Zulk(e)

Zo'n

Benoem de pers. vn in onderstaande zin:
Ik ken Jan wel, maar mijn ouders hebben hem nog nooit gezien.

1. Ik, Jan, ouders, hem
2. mijn, hem
3. Ik, hem
4. Ik

Hoeveel pers. vn staan er in de zin:
Wanneer ga je weer eens bij je oma op bezoek?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Haar jurk is haar te klein geworden.
Haar en haar = ?

1. 1. Haar = pers. vn 2. haar = pers. vn
2. 1. Haar = pers. vn 2. haar = bez. vn
3. 1. Haar = bez. vn 2. haar = bez. vn
4. 1. Haar = bez. vn 2. haar = pers. vn

Is die rode fiets niet van jou?
Wat is 'jou'?

1. bez. vn
2. pers. vn

Maak een zin met een pers. vn, een bez. vn en een aanw. vn.

Sleep de onderstreepte woorden uit de zin naar het juiste voornaamwoord:

Jij hebt je vanochtend overslapen door die platte batterij.

pers. vn

wdk. vn

aanw. vn

je

jij

die

Ik ken de voornaamwoorden nu goed genoeg om ze op een toets te herkennen en te benoemen.

😒🙁😐🙂😃

Extra uitleg nodig?

Je vindt nog oefeningen op Classroom met uitleg per woordsoort.

Je kan de leerstof ook opzoeken in je Vademecum.