Onrust NL & Begin vd opstand

De Opstand 1.3
 Onrust in de Nederlanden
1 / 24
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

Cette leçon contient 24 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

Éléments de cette leçon

De Opstand 1.3
 Onrust in de Nederlanden

Slide 1 - Diapositive

Programma
  • terugblik
  • uitleg 2.3
  • opdrachtje oorzaken
  • afsluiten 

Slide 2 - Diapositive

Paus
Bisschop
Priester
Monnik
Hoofd van de katholieke kerk
Baas van een kerkelijk gebied
Voert heilige handelingen uit
woont in een klooster, leeft daar voor god

Slide 3 - Question de remorquage

Welke bron is geschreven door 
Maarten Luther en welke bron door Calvijn?
Maarten Luther
Johannes Calvijn

Slide 4 - Question de remorquage

Tijdens de conferentie van Worms werd Luther in de ban gedaan door de Katholieke kerk. Wat was hier het gevolg van voor het Duitse Rijk?
A
een jarenlange godsdienstoorlog, dat er voor heeft gezorgd dat iedereen in Duitsland Katholiek moest worden
B
een jarenlange godsdienstoorlog, dat er voor heeft gezorgd dat iedereen in Duitsland Protestants moest worden
C
een jarenlange godsdienstoorlog, dat er voor heeft gezorgd dat iedereen in Duitsland zelf mag kiezen welk geloof hij heeft
D
een jarenlange godsdienstoorlog, dat er voor heeft gezorgd dat de vorst bepaalt welk geloof zijn onderdanen heeft

Slide 5 - Quiz

Hoe wordt de splitsing van de katholieke kerk ook wel genoemd?
A
Reformatie
B
Humanisme
C
Verlichting
D
Hervorming

Slide 6 - Quiz

Leerdoel
aan het eind van deze les:
  • Kun je uitleggen waarom er onrust uitbrak in de Nederlanden op politiek en religieus gebied
  • Kun je verklaren hoe deze onrust leidde tot het uitbreken van de opstand 

Slide 7 - Diapositive

De Nederlanden onder Karel V
  • De Nederlanden waren 17 lossen gewesten met Karel V als landsheer.
  • Verkregen door: huwelijkspolitiek, voorouders en oorlogen.
  • De zuidelijke gewesten waren de rijkste met grote handelssteden zoals Brugge, Antwerpen en Brussel met veel nijverheid en handel.
  • De Nederlanden: geen eenheid, maar losse gewesten die elk eigen regels, privileges, rechtspraak en bestuur hadden .

Slide 8 - Diapositive

Karel V: ook keizer van Heilig Roomse/ Duitse Rijk en koning van Spanje.

Verbleef in het buitenland.
Vertegenwoordiging door landvoogd(es)

Binnen ieder gewest benoemde Karel een Stadhouder als plaatsvervanger.

Slide 9 - Diapositive

Het bestuur van de Nederlanden
- Ieder Gewest: eigen regels en gewoonten.
Aan geld komen (voor voeren oorlog) landheren met ieder gewest onderhandelen voor belasting. Gewestelijke staten:
- voornaamste edelen, geestelijken en afgevaardigden van de steden.

Pas als de landheer hun oude privileges wilde bevestigen, waren de staten bereid belasting te betalen.

Slide 10 - Diapositive

Centralisatie van het bestuur
  • Voor een koning was het niet handig dat elke stad zijn eigen wetten en regels had. 
  • Waarbij steeds vanuit één plaats (Brussel) wordt geregeerd noemen we centralisatie. 
  • Hoe zorgde Karel V voor centralisatie?
  1. Staten-Generaal werd ingesteld
  2. Hoogste rechtbank in Mechelen voor hele Nederlanden
  3. Rechters en ambtenaren werden aangesteld op basis van opleiding, dus niet meer door te erven (edelen bang om hun inkomsten en macht te verliezen, burgers: deze nieuwigheid in strijd met hun privileges)
Vele gewesten vonden de centralisatie van Karel V maar niks. Ze wilden dat oude privileges en wilden het gewest zelf besturen. 

Slide 11 - Diapositive

Ketters 
  • Karel wilde dat iedereen in zijn rijk Katholiek was
  • andersgelovigen werden Ketters  genoemd
  • invoering Bloedplakkaten > vaak niet uitgevoerd 

Slide 12 - Diapositive

Slide 13 - Vidéo

Filips II
  • zoon van Karel V> erfopvolging in 1555
  • koning van Spanje en landsheer van de Nederlanden
  • bestuur in de Nederlanden door Margaretha van Parma> landvoogdes 
  • strenger dan zijn vader > richtte inquisitie op

Slide 14 - Diapositive

Smeekschrift der Edelen 
  • Onrust nam toe> edelen boden in 1566 smeekschrift aan Margaretha van Parma 
  • Margaretha gaf toe> minder strenge vervolgingen op ketters

Slide 15 - Diapositive

Slide 16 - Diapositive

De Beeldenstorm
  • na matigingen inquisitie kregen protestanten meer moed

  • hielden openbare kerkdiensten in de buitenlucht of Hagenpreken

  • 1566: beeldenstorm 

Slide 17 - Diapositive

Alva
  • toen Filips hoorde van de beeldenstorm was hij woedend

  • hardere aanpak was nodig> Alva als vervanger van Margaretha 
  • Hertog van Alva kwam met leger naar de Nederlanden
  • Raad van Beroerten 

Slide 18 - Diapositive

Willem van Oranje
  • Stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht

  • Vluchtte naar huidige Duitsland

  • gezien als 'leider van de Opstand'

Slide 19 - Diapositive

begin van de Opstand 
  • Willem van Oranje besloot in 1568 de Nederlanden te bevrijden van de 'tiran' > viel met zijn leger Nederland binnen
  • aanval mislukt, probeert het in 1572 nog eens
  • Watergeuzen namen op 1 april het stadje Den Briel in

  • Meer aanhang Opstandeling vanwege Tiende Penning
  • Alva ging over op tegenaanvallen 

Slide 20 - Diapositive

Belegeringen Alva
  • nieuwe manier van oorlog voeren: plunderen en omsingelen 
  • veel angst bij steden; meestal snelle overgave
  • Beleg van Alkmaar & Leiden > overwinningen door Opstandelingen  

Slide 21 - Diapositive

Slide 22 - Diapositive

Pacificatie van Gent
  • gewesten op eigen initiatief bijeen in Staten generaal: samenwerken om Spanjaarden weg te jagen
  • Godsdienstprobleem voor later--> Holland & Zeeland: calvinistisch, overige gewesten katholiek 


  • Deze overeenkomst heet ook wel de Pacificatie van Gent

Slide 23 - Diapositive

Verdeeldheid
  • van de afspraken kwam weinig terecht: calvinisten te gewelddadig, hielden zich niet aan de afspraken en waren arrogant

  • Katholieken startten Unie van Atrecht in 1579: verbond van Zuidelijke gewesten die vrede sloten met Spanje

  • Hierop sloten de Noordelijke gewesten datzelfde jaar de Unie van Utrecht, zij zetten de opstand voort

Slide 24 - Diapositive