Cette leçon contient 33 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 3 vidéos.
Éléments de cette leçon
Par 5.2 sociaal gedrag
Slide 1 - Diapositive
Leerdoelen
- na de les kan je uitleggen welke soorten sociaal gedrag er zijn
- na de les kan je uitleggen hoe dieren in een groep leven
Slide 2 - Diapositive
Een supranormale prikkel is een prikkel die een sterkere respons veroorzaakt dan een sleutelprikkel
A
Juist
B
Onjuist
Slide 3 - Quiz
Een prikkel die steeds weer hetzelfde gedrag oproept het een ... ?
A
Inprenting
B
Sleutelprikkel
C
Supranormale prikkel
D
Inwendige prikkel
Slide 4 - Quiz
De lange benen van een barbiepop zijn...
A
een sleutelprikkel
B
een supranormale prikkel
C
motivatie prikkel
Slide 5 - Quiz
Wat is geen voorbeeld van gedrag?
A
een vleesetende plant vangt een vlieg
B
wolven janken in de dierentuin na een sirene
C
een leerling krijgt rode wangen
D
een baby ligt in de kinderwagen te slapen.
Slide 6 - Quiz
0
Slide 7 - Vidéo
In de video zag je twee kangoeroes vechten. Is hier sprake van sociaal gedrag?
A
Ja, omgaan met soortgenoten is sociaal
B
nee, vechten is asociaal gedrag
C
Geen idee, maar wel leuk om naar te kijken
D
Maakt niet uit, dit is toch nep.
Slide 8 - Quiz
5.2 Sociaal Gedrag
Omgaan met soortgenoten is Sociaal gedrag. Of het nou gaat om paren, vechten of elkaar voedsel brengen.
Er zijn grofweg 3 soorten sociaal gedrag:
Territorium gedrag
Voortplantingsgedrag
Groepsgedrag
Slide 9 - Diapositive
Sociaal gedrag
- Territoriumgedrag: het verdedigen en afbakenen van het eigen gebied
- Voortplantingsgedrag: het vinden van een soortgenoot, de paring en het verzorgen van jongen.
- Groepsgedrag: taakverdeling binnen groepen dieren en het vaststellen van de rangorde
Slide 10 - Diapositive
Waarom hebben dieren een territorium?
Slide 11 - Carte mentale
Territorium
Iedereen wil graag een eigen plek, dieren ook. Zo'n eigen plek noemen we een territorium.
In een territorium brengen dieren hun jongen groot, of zoeken ze naar voedsel.
Dieren laten zien wat de grenzen van hun territorium zijn. Dit noem je afbakenen.
Afbakenen gebeurt meestal door mannetjes en kan doormiddel van:
1. Geluiden, zoals bij zangvogels
2. Geurvlaggen, zoals bij zoogdieren.
Slide 12 - Diapositive
Territorium gedrag
Gedrag met als functie het afbakenen van een gebied (territorium) en het verdedigen ervan tegen binnendringende soortgenoten. Afbakenen met geur of geluid.
Het territorium moet zo groot zijn dat het de groep kan voeden.
Slide 13 - Diapositive
Afbakenen door geluid
Slide 14 - Diapositive
Afbakenen door geurvlaggen
Slide 15 - Diapositive
Gedrag in het territorium
Dieren verdedigen hun territorium tegen soortgenoten.
Als er een indringer is, wordt de 'eigenaar' van het territorium agressief. Hij vertoont dan aanvalsgedrag.
De indringer vertoont dan meestal vluchtgedrag.
Op de grens van het territorium zie je vaak dreiggedrag.
Slide 16 - Diapositive
territorium gedrag
Aanvalsgedrag: Ter verdediging van eigen territorium
Vluchtgedrag:Vaak vlucht de uitdager, of de verliezer van het gevecht
Dreiggedrag:gedrag dat vaak wordt laten zien bij de grens van een territorium
Slide 17 - Diapositive
Hoe bakenen deze diersoorten hun territorium af?
Geluid
Geuren
Boos worden als iemand op je plek gaat zitten
Slide 18 - Question de remorquage
Overspronggedrag
Soms is de motivatie voor vluchten en aanvallen even sterk. Een dier kan dan gedrag vertonen dat niet bij de situatie past.
Bijv. een kat die zich gaat wassen of een mens die zich gaat krabben
Slide 19 - Diapositive
Slide 20 - Vidéo
00:00
Een stukje uit de film grease. De blonde man gaat meedoen met een autorace en vraagt de ander als zijn beste vriend om te helpen. Waar zie je overspronggedrag in de video?
Slide 21 - Diapositive
01:05
Welk gedrag is een voorbeeld van overspronggedrag?
Slide 22 - Question ouverte
Het territorium Wat is NIET waar?
A
verdedigen door te dreigen
B
verdedigen door te vechten
C
groot genoeg voor het grootbrengen van de jongen
D
Bij elke diersoort is het territorium even groot
Slide 23 - Quiz
Voortplantingsgedrag
Voortplantingsgedrag is gedrag dat te maken heeft met voortplanting.Bijvoorbeeld:
baltsgedrag
broedzorg
de paring
Slide 24 - Diapositive
Gedrag bij voortplanting
Het gedrag waarmee een mannetje en vrouwtje elkaar lokken, heet baltsgedrag.
Honden besnuffelen elkaar en sommige vogels voeren samen een 'dans' uit.
Door de balts laten dieren elkaar weten dat ze geschikte partners zijn. Het baltsgedrag vergroot de bereidheid tot paren.
Slide 25 - Diapositive
0
Slide 26 - Vidéo
In het filmpje zag je een voorbeeld van baltsgedrag. Wat is volgens jou het doel van baltsgedrag?
Slide 27 - Question ouverte
Broedzorg
Na de paringsdans (balts) komt
het paren. Na het paren, komen
er jongen. Het uitbroeden van of
grootbrengen van de jongen, heet
broedzorg.
Slide 28 - Diapositive
Groepsgedrag
Bij groepsdieren is veel sprake van sociaal gedrag. Ze werken vaak samen en hebben een taakverdeling.
Slide 29 - Diapositive
Hoe leven dieren in groepen?
Bij kippen wordt de rangorde uitgevochten door elkaar te pikken. Daarom spreek je bij kippen ook van een pikorde.
De hen die het hoogste in de rangorde staat pikt alle andere hennen, maar wordt zelf nooit gepikt.
De hen die bovenaan in de rangorde staat, mag bijvoorbeeld als eerste eten.
Slide 30 - Diapositive
Twee katers die hevig naar elkaar dreigen, gaan plotseling beide hun vacht schoonlikken. Hoe heet het gedrag dat de katten dan vertonen?