§5.2 De vroegmiddeleeuwse landbouwsamenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat? Maak opdracht 2c + 4 + 7 + 9 + 10 van §5.1.

Huiswerk van §5.1 (blz. 110)

Vorige Leerdoelen

Hoe ontstond, groeide en viel het Frankische Rijk uiteen?

Wat waren feodale verhoudingen?

Schrijf de leerdoelen ALTIJD in je schrift!

Maak de volgende tekst compleet.

Gebruik deze woorden:

Clovis - Noormannen - edelen - Frankische - Karel - 

feodale - leenmannen - leen - leenheer - trouw

Het (1) Rijk ontstond toen (2) de Frankische stammen verenigde. Onder (3) de Grote groeide het rijk en werd het bestuurd via (4) verhoudingen. (5) kregen een (6) (een stuk grond) van hun (7) en moesten hem (8) helpen. Na Karels dood viel het rijk uiteen door zwakke opvolgers en nieuwe invallen van de (9) en Arabieren. (10) namen steeds meer macht en regeerden als onafhankelijke heersers, waardoor het bestuur versplinterde.

Maak de volgende tekst compleet.

Gebruik deze woorden:

Clovis - Noormannen - edelen - Frankische - Karel - 

feodale - leenmannen - leen - leenheer - trouw

Het Frankische Rijk ontstond toen Clovis de Frankische stammen verenigde. Onder Karel de Grote groeide het rijk en werd het bestuurd via feodale verhoudingen. Leenmannen kregen een leen (een stuk grond) van hun leenheer en moesten hem trouw helpen. Na Karels dood viel het rijk uiteen door zwakke opvolgers en nieuwe invallen van de Noormannen en Arabieren. Edelen namen steeds meer macht en regeerden als onafhankelijke heersers, waardoor het bestuur versplinterde.

§5.2 De vroegmiddeleeuwse landbouwsamenleving

Leerdoel

Hoe ontstond de landbouwsamenleving in de vroege Middeleeuwen, hoe werkte het hofstelsel en welke rol speelden handel en horigen daarin?

Schrijf de leerdoelen ALTIJD in je schrift!

Verval van handel, nijverheid en steden

Door onveiligheid en economische achteruitgang in de laat-Romeinse tijd verdween de handel, en 

steden krompen. 👎

Gevolg: er ontstond een landbouwsamenleving, waarin mensen op een domein leefden.

Video

Bekijk de video en beantwoordt de vragen.

1. Waarom werden dorpen in de Vroege Middeleeuwen autarkisch?
2. Wat is een agrarische samenleving?
3. Wat was het hofstelsel? Gebruik de volgende woorden:

       domein - vroonhof - horigen - cijns - herendiensten

Het hofstelsel

In het hofstelsel waren domeinen zelfvoorzienend en bewerkten horigen het land.👨‍🌾👩‍🌾 

Ze betaalden pacht (cijns) en verrichtten 

herendiensten in ruil voor bescherming, 

maar mochten het domein niet verlaten.

Dorestad

Een belangrijke handelsstad in de vroege Middeleeuwen, gunstig gelegen en bloeiend onder Frankisch bestuur door tolheffingen op handel.

Huiswerk: 

Tekening van een domein🎨🏰

Maak een gedetailleerde tekening van een middeleeuws domein met:

• Het kasteel of de versterkte boerderij – Hier woont de heer.
• De akkers van de horigen – Hier werken de boeren.
• Weides, bossen en moerassen – Voor vee, hout en jacht.
• Werkplaatsen en gebouwen – Denk aan een molen, smederij, brouwerij en kerk.
• De horigen en hun huizen – Kleine huisjes van de boeren.
• Herendiensten – Bijvoorbeeld boeren die het kasteel repareren of werken op de akkers van de heer.

• Kasteel of versterkte boerderij – Hier woont de heer.
  
• Akkers van de horigen – Hier werken de boeren.
  
• Weides, bossen en moerassen – Voor vee, hout en jacht.
  
• Werkplaatsen en gebouwen – Denk aan een molen, smederij, brouwerij en kerk.
  
• Horigen en hun huizen – Kleine huisjes van de boeren.
  
• Herendiensten – Bijvoorbeeld boeren die het kasteel repareren of werken op de akkers van de heer.